χάρτης
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΟΓΟΥ & ΤΕΧΝΗΣ

διαβάστε σήμερα:

Ποιήματα που μου αρέσουν υπερβολικά

χάρτης
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΟΓΟΥ & ΤΕΧΝΗΣ

#70

{ Κλίμακες }

Κανένα βρέφος δεν λέει «είμαι ιδιοφυία», αφού ακόμη δεν μιλούν, ενώ οι γιαγιάδες, θηλυκές και αρσενικές, λένε «αυτό το παιδί είναι ιδιοφυία». Εξ αυτού, οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι η ιδιοφυία αποτελεί θέμα κληρονομικότητας, που πηδά μια γενιά. Προσπερνώντας όσους αυτοπροσώπως έχουν πηδηχτεί να το αναθρέψουν, το παιδί επιβεβαιώνει ότι από διάνοιες προέρχονται οι γονείς του. Επομένως, δεν φύεται κατ’ ιδίαν ο ιδιοφυής, αν και οι γενετιστές αποσιωπούν ερωτήματα ετεροφυίας, παραπέμποντάς τα σε βοτανολόγους. Σε πειράματα με μπιζέλια άλλωστε είχε επικεντρωθεί ο πατέρας της γενετικής Μέντελ, πριν αφοσιωθεί στα καθήκοντά του ως ηγούμενος μονής. Όπως και αν εξελίχθηκαν τα πράγματα, βασικό γνώρισμα των ιδιοφυών είναι να παριστάνουν τους βλάκες. Πρόκειται για ετεροπροσωπία, που τους προφυλάσσει από το ενοχλητικό ενδιαφέρον των άλλων. » ΔΡΑΧΟΥ ΧΟΥΔΡΑ

{ Ζωολογικός Κήπος }

Το τραγί του Καραμπά

Την ιστορία αυτή την ξανάγραψα σε συντομία μέσα σε άλλο διήγημα – αλλά δεν την είπα όπως θα ‘θελα. Εννοώ το τραγί του Καραμπά, ενός αγρότη στη Φιλύρα Τρικάλων που έτρεφε γίδια. Ξύπνησε, λοιπόν, μιαν Παρασκευή, σήμερα, Αύγουστος του 1976, να ταϊσει τα ζώα και βλέπει πως το τραγί του, ο Μωυσής, που τον είχε αμολημένο, ελεύθερο στον περίβολο του μαντριού, λείπει. «Γυφτόμαθε το ζαγάρι» μονολόγησε ο Καραμπάς «και πήρε μονάχο του τους δρόμους». Κι αυτό γιατί, τις τρεις προηγούμενες βδομάδες, κάθε Παρασκευή, έπαιρνε τον τράγο και τον πήγαινε στο γειτονικό κεφαλοχώρι, στην Πύλη, που είχε ζωοπανήγυρη, να τον πουλήσει στους χασάπηδες για σφάξιμο. Το τραγί αυτό ήτανε, πια, εφτά χρονών, δεν έκανε πλέον για επιβήτορας. Είχε έρθει η ώρα να ξεφορτωθεί τον Μωυσή (που είχε μακριά μούσια μητροπολίτη), όσο και αν τον αγαπούσε ο Καραμπάς που τον είχε μεγαλώσει ταϊζοντάς τον από μικρόν στη χούφτα και είχε ζήσει τόσον καιρό μαζί του. »ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ

{ Κλίμακες }

H άρνηση της συμμετρίας

Τους δυο τους δεν τους χώρισε η απόσταση, ούτε τους απομάκρυναν οι δυσκολίες της ζωής, ούτε η έλλειψη πάθους ή έλξης. Δεν τους χώρισε κάποια λιποψυχία, δεν υπήρξε στη σχέση τους κάποια παραφωνία, δεν τους κατέλαβε αιδώς και μεταμέλεια, ούτε και μπήκε στη μέση κάποιος καινούργιος έρωτας. Δεν υπήρξε μεταξύ τους τριβή ή ρουτίνα, ούτε καν ελάχιστη φθορά. Δεν τους χώρισε η αρρώστια, ούτε ο θάνατος, ούτε κάποιο αφύσικο γνώρισμα της σχέσης τους. Το αγεφύρωτο χάσμα που άνοιξε μεταξύ τους και ο χωρισμός τους συνδέθηκε με μιαν ενέργεια τόσο μοχθηρή και επικίνδυνη, που όσο κι αν προσπαθεί σήμερα ο Ιμπν αλ Μασούρ να την καταθέσει στο χαρτί με λέξεις, είναι αμφίβολο αν θα καταφέρει να αποδώσει στο ελάχιστο τα απαράμιλλα χαρακτηριστικά της. Η μοναδική λέξη που κατόρθωσε να βρει ο ποιητής για ν’ αποδώσει την κατάσταση της ψυχής τους είναι «άωρος νεκρός»: μια κατάσταση πρόωρης απώλειας της μνήμης, σαν τον θάνατο να πούμε. »ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ

{ Κλίμακες }

Χαρτογραφία και εδαφικό κράτος

Το χαρτογραφικό σύστημα που εισήγαγε τον 2ο αιώνα μ.Χ. ο Κλαύδιος Πτολεμαίος, με τη ’Γεωγραφική Υφήγηση» (τη Γεωγραφία του) φέρνοντας επανάσταση στη χαρτογραφία, δυστυχώς, δεν είναι σήμερα ευρύτερα γνωστό στη χώρα και τα σχολεία της, αν και έχει πρωτογραφτεί στα ελληνικά….). Η ευρωπαϊκή Δύση γνώρισε καλά το σύστημα αυτό, στο πρώτο μισό του 15ου αι. και το χρησιμοποίησε για πρώτη φορά όχι μόνο για την ομοιόμορφη απεικόνιση, υπό κλίμακα, της τότε γνωστής ημισφαιρικής επιφάνειας της γης ―με ομοιογενείς συντεταγμένες σημείων―, αλλά και για την τοποθέτηση (με συντεταγμένες) σε χάρτες των εδαφών που έγιναν γνωστά από τις Μεγάλες Ανακαλύψεις. » ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ

προβολές

{ Διερευνήσεις }

Η ψηφιακή αφήγηση & τα νέα είδη γραμματισμών στη διαμόρφωση της έννοιας στα λογοτεχνικά κείμενα

Η Ψηφιακή Αφήγηση έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών στο επικοινωνιακό γίγνεσθαι καλύπτοντας διάφορους τομείς. Η καινοτομία που έρχεται να εισάγει είναι ότι απευθύνεται σε διαφορετικές πλευρές της νοημοσύνης, καθιστώντας την πρόσληψη και ανάλυση του εννοιολογικού περιεχομένου πιο εύπεπτη. Στο εκπαιδευτικό σύστημα δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη γλωσσική ανάπτυξη και καλλιέργεια και στην υπολογιστική-μαθηματικοκεντρική νοημοσύνη, ενδεχομένως για λόγους σχετιζόμενους με την οικονομική, ντετερμινιστική σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας. Ωστόσο, πλην των δύο που αναφέρθηκαν, υπάρχουν και άλλα είδη νοημοσύνης που παρατηρούνται στο ευρύ φάσμα των ατομικών διαφορών και αποκλίσεων. Όλοι οι τύποι νοημοσύνης παράγουν και συγκροτούν ένα ευρύ εννοιολογικό σύνολο με ποικίλο περιεχόμενο που καλούμαστε να το επεξεργαστούμε. Η Ψηφιακή Αφήγηση, ως μέσο, δύναται να απευθυνθεί σε όλα τα είδη ταυτόχρονα και να συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξή τους. » ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

{ Το χαρτάκι }

Ο καθρέφτης

Μετά από λίγες μέρες, έγινε το κακό. Όταν το ‘μαθε η μάνα, η φωνή της ακούστηκε στο μισό χωριό. Ο πατέρας, λυπόταν πιο συμμαζεμένα, έκλαιγε από μέσα του τρέμοντας. Ο αδερφός μου, οχτώ χρόνια μεγαλύτερος από μένα, αμίλητος, βουβός. Μα τον έβλεπα να είναι ταραγμένος πολύ. Πιο πολύ για αυτόν στεναχωριόμουν. Η αδερφή μου η μικρότερη δεν καταλάβαινε πολλά, κι ήταν λίγο χαμένη. Της φαίνονταν όλα αυτά παράξενα. Έπιασε η μάνα μας και έβαλε καζάνι στην αυλή. Με έστειλε να πάρω μπογιά στον μπακάλη. Τόσα δράμια, όχι λιγότερο. Έριξε στο καζάνι τη μαύρη μπογιά και μαζί και όλα τα ρούχα, και ανακάτευε. Με είχε πιάσει απελπισία. Μαζί με όλα τα ρούχα όπως συνηθίζονταν, είχε ρίξει στη μπογιά και τα κουρτινάκια από όλα τα παράθυρα, μέχρι και τα παλιά πατσαβούρια. Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά, από τους αναστεναγμούς όλη τη μέρα. Και από την τόση μαυρίλα γύρω και πάνω μου, ―μία ρόμπα του σχολείου ήταν και αυτή κατάμαυρη βαμμένη και έβγαζε μπογιά στο κορμί μου όταν ίδρωνα― με έπιανε ταραχή. »ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΜΠΕΛΑ

{ Κλίμακες }

September Song / Περί Μεθόδου

Track#159 / Δεν θα ήταν ανώφελο, και όχι μόνο για λόγους δεοντολογικούς, να σημειώσουμε ότι, ναι μεν, είχε υπογραμμίσει με στυλό διαρκείας Leuchtturm1917 Drehgriffel No 1 Royal Blue Black Bauhaus Edition, και σε ένα βιβλίο σχετικά με τον βίο και την πολιτεία ενός ανδρός, τον οποίο μελετούσε, και θαύμαζε (ας ειπωθεί), ο Συγγραφέας του Μυθιστορήματος τη φράση «Κατά τα άλλα το βιβλίο είναι οργανωμένο με μη συστηματικό τρόπο και αποτελεί συλλογή σκέψεων και όχι οργανικό όλον, καθώς βασίζεται σε διάφορες συζητήσεις που είχαν διεξαχθεί σε κήπους», ωστόσο, εντέλει, όχι μόνον αποφάσισε να μην την εντάξει, έστω και μετεστραμμένη, στο Δεύτερο Βιβλίο του Μυθιστορήματος, αλλά και να (ανα)διατάξει την ύλη του εν λόγω Δεύτερου Βιβλίου με τρόπο συστηματικό ούτως ώστε οι λεγόμενες οξυδερκείς συζητήσεις του με την μεταμοντέρνα Βεατρίκη και προσώρας Μαρία (οι οποίες, σημειωτέον, δεν είχαν διεξαχθεί μόνο σε κήπους αλλά και σε οδούς, σε μπαλκόνια, σε αίθρια, σε καφενεία, σε μαγέρικα, ακόμα και σε μουσεία και αίθουσες τέχνης) [..] » ΓΙΩΡΓΟΣ-ΙΚΑΡΟΣ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗΣ

{ Διερευνήσεις }

Η παρακμή του τυπωμένου λόγου και η κυριαρχία της τεχνικής και της εικόνας

Αυτό που αποκαλούσαν κάποτε «σοβαρή» λογοτεχνία, σήμερα διαθέτει ένα «συντεχνιακό» κοινό και η παρουσία του εκτός του πανεπιστημιακού χώρου (συγκεκριμένα, των τμημάτων λογοτεχνίας) είναι σχεδόν μηδαμινή. Η νέα τεχνολογία και ριζοσπαστική (Αριστερή) λογοτεχνική κριτική συντελούν από κοινού στην προαναφερθείσα διάλυση. Η λογοτεχνία (με τη σύγχρονη σημασία του, ο όρος δεν ξεκίνησε να χρησιμοποιείται παρά μετά τον ύστερο 18ο αιώνα) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πολιτισμικού θεσμούς σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία. Αν και δεν απέκτησε ποτέ τη σημασία της θρησκείας ή του νόμου, που μαζί με την οικογένεια και το κράτος είναι οι τέσσερεις στυλοβάτες της κοινωνίας, η λογοτεχνία και γενικά η τέχνη υπήρξε σημαντικό μέρος του Δυτικού πολιτισμού. » ΜΥΡΩΝ ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ