Δύσκολη εποχή για τα σύκα ο χειμώνας. Όμως καμία εποχή δεν είναι ακατάλληλη για φάντες και ρετσινόλαδο. Παντός καιρού, επομένως, το ζήτημα του πώς αντικρούονται όσοι επίφθονα προκαλούν, εκφέρουν ή διακινούν συκοφαντίες. Επιπλέον, παρ’ ολίγον λογογράφοι υπερβαίνουν σε εκδικητικότητα απορριφθέντες εραστές. Ασφαλώς οι νομικοί απευθύνονται στα δικαστήρια. Οι ψυχίατροι αναζητούν αντίστοιχες με τον κλάδο τους αιτιολογίες και αγωγή. Οι κοινωνιολόγοι αναλύουν μεταλλάξεις της κοινωνίας. Οι γλωσσομαθείς ερευνούν ετυμολογίες. Τι άλλο μπορεί να κάνει όποιος γράφει πέρα από το να γράφει; Οποιαδήποτε άλλη αντίδραση σε συκοφαντίες υποστασιοποιεί την διαβολή, ενώ αλγεινά ρυθμίζονται αλγόριθμοι εκφοβισμών σε μέσα δικτύωσης, όπου οι χρήστες εντέλει θα αλληλοεξοντωθούν.
Τι κρίμα που δεν είναι εύκολο να βρεθούν πιο ταλαντούχοι εχθροί, γιατί οι φίλοι προκύπτουν, ενώ εχθρούς οφείλεις να επιλέγεις. Με ευστροφία και υψηλό φρόνημα πρέπει να αντιμετωπίζονται κάθε είδους θηρία. Έτσι διδάσκουν τα παραμύθια, όπως παρατήρησε ο Βάλτερ Μπένγιαμιν. Η ανανοηματοδότηση σε τσανακογλείφτη της λέξης sycophant στα αγγλικά προδίδει ότι μεγαλύτερος κόλακας από τον συκοφάντη μάλλον δεν υπάρχει. Η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων μπορεί να αποκαλύψει τους υπαίτιους, έστω μετά θάνατον, όπως άλλωστε φαίνεται να εντοπίστηκε ο καταδότης της Άννας Φρανκ. Όλα κυλούν, ακόμη και αν η γραφή, όπως λένε ορισμένοι, συκοφαντείται από την προφορικότητα, στον βαθμό που τα γραπτά μένουν. Σε ένα πεδίο ακατάσχετων εγγραφών γίνεται αδύνατον κάποιος να μη συκοφαντηθεί.
Καθώς το λεωφορείο ανέβαινε τις στροφές προς μια παράσταση στο Σέιχ Σου, όρθιος ένας μαθητής γυμνασίου άρχισε να γελά διαβάζοντας μικροσκοπικό εγχειρίδιο, με θέμα τη Στωική φιλοσοφία, στη σειρά «Τι πρέπει να ξέρω». Η ευθυμία προερχόταν από τον θάνατο ενός Στωικού. Είχε πεθάνει από τα γέλια κυριολεκτικά, λέγεται, μαθαίνοντας ότι γάιδαρος τα τίναξε τρώγοντας πολλά σύκα. Ό,τι μαθαίνεις είναι καλό, αλλά όχι πάντοτε. Δεν θυμάμαι τίποτε άλλο από εκείνο το βράδυ, εκτός από την έκπληξη των επιβατών του λεωφορείου, που έβλεπαν ένα παιδί να γελά διαβάζοντας, αν και ακόμη δεν θα ήξερε πόσο αστείο είναι να μεγαλώνεις.
Σημ.: Ετυμολογικές υποθέσεις για τον Συκοφάντη – που κάνει την εμφάνισή του ως χαρακτήρας στον Αριστοφάνη – συνοψίζονται στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου: Ο συκοφάντης και τα σύκα «Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (wordpress.com)
