Πες στη νονά σου γιατί αγαπάς τις γάτες, με προέτρεψε η μητέρα μου. Είναι έξυπνες. Είναι όμορφες. Και ό,τι βάλουν στο μυαλό τους το κάνουν, είπα. Oι δύο γυναίκες χαμογελούσαν. Και οι σκύλοι, ρώτησε η νονά μου. Είναι χρήσιμοι, απάντησα. Και πιστοί, ιδίως όταν πεινάνε. Αλλά μπουνταλάδες. Τώρα πια δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα γέλια τους.
Το παιδί μας, όταν μεγαλώσει, θα το αγαπούν οι γάτες, γιατί τις καταλαβαίνει, αποφάνθηκε η νονά μου, που ήταν ακόμη μικρή για να έχει δικό της παιδί. Δεν είναι αστείο να ρωτάς ανθρώπους γιατί γελούν, οπότε δεν θεώρησα σκόπιμο να ζητήσω διευκρινίσεις. Η δασκάλα μας άλλωστε δεν είχε διευκρινίσει τη σημασία της λέξης, την οποία είχα ακούσει να χρησιμοποιεί η γιαγιά μου εναντίον μίας θείας μου.
Εκείνη τη στιγμή στο δωμάτιο μπήκε η μεγάλη νονά, όπως έλεγα τη μαμά της νονάς, που είχε μείνει χήρα σε μικρή ηλικία. Θα κοιτάζω εγώ το παιδί, είπε. Και έστειλε την κόρη της και τη νεαρή μητέρα μου να βοηθήσουν την κοπέλα, που έμενε στο σπίτι και είχε μανία να κάνει δουλειές. Λεγόταν Ευθυμία, αλλά εγώ τη φώναζα Μία. Μία μου. Δεν υπήρχε άλλη.
Είχα πια μεγαλώσει, αφού πήγαινα στο Δημοτικό. Όταν όμως ήμουν μικρός, τέσσερις γυναίκες με βοηθούσαν να βάζω στεγνά ρούχα. Πάνω τους κατουριούνται τα μωρά. Από νωρίς έτσι μαθαίνουν τι θα κάνουν όταν γεράσουν, με μούτρα ζαρωμένα και κεφάλι χωρίς μαλλιά πάλι. Κάθε φορά που άλλαζα ρούχα, νυχτικό σε άλλο χρώμα έβαζε η νονά μου για να είμαστε ασορτί.
Όταν χρειαζόταν κάποια εναλλαγή, παρίστανε τη νεκρή. Ποιαν αγαπάς πιο πολύ, εμένα ή τη Μία, ρωτούσε η πεθαμένη. Για να μη λέω πάντοτε τα ίδια, τη Μία, απαντούσα μερικές φορές. Η αναστημένη έπεφτε πάλι νεκρή. Μην κουνιέσαι. Πέθανες, της έλεγα, ενώ τα νύχια μου έπαιζαν με τις βλεφαρίδες της. Δεν θα μου μείνουν τσίνορα, διαμαρτυρόταν η νονά. Νονές χωρίς σύνορα, θα λεγόταν η οργάνωση, αν κάπου έπρεπε να ανήκει.
Αυτά συνέβαιναν σε έναν πύργο, όπως σε όλα τα παραμύθια. Ο πύργος της νονάς ήταν όμως αληθινός. Αυτό φάνηκε μετά τους σεισμούς, όταν τετραώροφη πολυκατοικία αντιστοιχούσε στο ύψος, που είχαν τα δύο πατώματά του. Εμείς μέναμε στο δεύτερο. Από σκάλα με κουπαστή, όπως στα πλοία, κατέβαιναν στον πρώτο όροφο όσοι περπατούσαν. Εγώ πήγαινα αγκαλιά.
Στην αγκαλιά του με άρπαξε ο πατέρας μου, ενώ τη μητέρα μου τράβηξε με το άλλο χέρι, που έβγαινε από μια κόκκινη καρό ρόμπα. Σταθήκαμε κάτω από το επίκρανο, που σταθεροποιούσε τις παραστάδες της πόρτας. Ήταν το πιο ασφαλές σημείο την ώρα του σεισμού, που ανοίγματα στα τούβλα δημιουργούσε, τα οποία έκλειναν την επόμενη στιγμή. Από τότε μου αρέσουν οι σεισμοί, αλλά σε ποιον να το πω και να το πιστέψει;
Στα επιστημονικά του βιβλία αφοσιωνόταν ο πατέρας μου, όταν δεν έλειπε σε περιοδείες για τη δουλειά του. Δεν υπήρχε αντίζηλος για τις τέσσερις γυναίκες της ζωής μου στην πόλη της νονάς. Στην πόλη όπου γεννήθηκα έμεναν οι άλλες τρεις. Δύο τότε ανύπαντρες μικρότερες αδελφές της μητέρας μου και η χήρα μαμά τους. Υπέροχες και οι επτά. Στην πόλη της γιαγιάς επιστρέψαμε, όταν στο εξωτερικό για μετεκπαίδευση έφυγε ο πατέρας μου. Μετά το γυμνάσιο έφυγα και εγώ.
Ένα καλοκαίρι είχα επιστρέψει. Οι θείες μου είχαν παντρευτεί. Η Μία επίσης. Η μεγάλη νονά είχε πεθάνει. Η νονά και η μητέρα μου σκεφτικές παρακολουθούσαν τη γιαγιά στην κουζίνα να τηγανίζει μικροσκοπικούς κεφτέδες. Ήμουν όρθιος δίπλα της. Μόνο σε εμένα επέτρεπε να τρώω ό,τι έβγαζε από το τηγάνι. Σκέφτηκα μήπως μπορούσα να τις κάνω να γελάσουν. Ακόμη και αν η γιαγιά μου πίστευε ότι ήταν πολύ μεγάλη για αστεία, που ποτέ δεν ενηλικιώνονται.
Θα σας περιγράψω ένα περιστατικό, είπα. Ένας κακομοίρης εμίρης έχει καλέσει σε ακρόαση το χαρέμι του. Περίλυπος ανακοινώνει: «Είμαι ερωτευμένος με άλλο χαρέμι».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
«Τα κορίτσια»: καλό βράδυ / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: ρολόγια / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: μαθηματικά της ηλικίας / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: κρυπτογραφήσεις / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: φωτογραφίες / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
