Μια λέξη
Με το μέτωπο στην άβυσσο
χωρίς να το ξέρεις.
ΜΑΡΙΑ ΜΕΡΣΕΔΕΣ ΚΑΡΑΝΣΑ*
Μια λέξη σε πήγε
πιο πέρα απ’ την ψευδαίσθηση.
Μόνο η σιωπή σε ξανάφερε
στη γλυκιά οδύνη της παρουσίας σου.
Μια άχρηστη λέξη που θα μπορούσε,
σαν σκουριά γυμνής συλλαβής
σαν αναπόφευκτη φωνή του τίποτα
σαν αξόδευτη αποταμίευση της ζωής
σαν θλίψη κακομαθημένη και σαρωτική
να ξέρει καλύτερα από εσένα ότι δεν αρκεί
μόνο ο θόρυβος των στίχων
για να φτιάξεις από τον παράδεισο τον
Παράδεισο,
γιατί για το Ποίημα είμαστε κάτι λίγο
περισσότερο από ένα οστέινο σκάφος.
Επιτομή
Ποτέ δεν μου αρέσει το άμεσο, με γοητεύει μόνο το πριν από εμένα (…), οι αμέτρητες στιγμές όπου εγώ απουσίαζα: το αγέννητο, εν ολίγοις
ΣΙΟΡΑΝ
Υπάρχει κάτι πριν από εμένα που δεν γνωρίζω:
Κάτι βαθύ που στις ρίζες μου αντιστέκεται,
κάτι που αδιάφορο αγνοεί τη φύση μου.
Υπάρχει κάτι πριν από εμένα που δεν διακρίνω,
κάτι που το ενδεχόμενο του θανάτου γνωρίζει
αφού στην άλλη όψη της ύπαρξης κρύβει το όνομά του.
Υπάρχει κάτι πριν από εμένα που μου κάνει κακό:
Το αβέβαιο∙ δεν είναι και είναι, τι θα είχα γίνει
αν αφότου γεννήθηκα δεν με είχαν πετάξει εδώ.
Υπάρχει κάτι πριν από εμένα (είναι ένα μυστήριο):
Οι σκέψεις μου τρέχουν σήμερα κόντρα στην εποχή μου
και αγκυροβολούν σ’ ένα άκρο στο οποίο ο Θεός έγραψε.
Μια ατέλειωτη επιτομή του αβέβαιου
όπου επαναλαμβάνεται η μνήμη και η λήθη
σαν κάτι τερατώδες κι άδικο που δεν καταλαβαίνω.
Και κανείς δεν έχει καταλάβει
Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια
πάνω στη σκιά τους,
και είναι μια σιωπηλή λήθη
η λέξη που δεν λένε
από σεβασμό στους νεκρούς
που κλαίνε στις ρίζες τους.
Ποίημα αγάπης
Θα σε κάνω να βρέξεις
σαν να ήσουν χειμώνας.
Θα κάνω για σένα ένα μικρό παραμύθι
που θα ’χει ειδικές μυρωδιές
σαν αυτή των ματιών σου το καλοκαίρι
αν αυτή του δέρματός σου το μεσημέρι.
Θα σε κάνω να βρέξεις, περιστέρι,
περνώντας με για θεό:
θα κάνω να μιλήσει το γέρικο δέντρο
στο αυτί σου, με τη φωνή του αηδονιού.
Θα σε κάνω να κλάψεις, χειμώνα,
χωρίς τη γλυκύτητα του κορμιού σου κατ’ ιδίαν,
με την ακλόνητη τρυφεράδα της πίστης σου.
Ίσως κλάψω εγώ, αγάπη…
πάνω στο στήθος σου στη μοναξιά
αλλά θα σε κάνω να βρέξεις
μέχρι να πλύνεις τα χέρια μου, αγάπη,
σαν το χειμώνα.
Πες ποίημα
Τότε που υπήρχες, υπήρχε μια τρύπα στον κόσμο, που έβρισκα διαρκώς
καθώς περπατούσα τη μέρα και όταν έπεφτε η νύχτα.
Σε επιθύμησα σαν την κόλαση.
ΕΝΤΝΑ ΒΙΝΣΕΝΤ ΜΙΛΕ**
Πες τους ποίημα πως είμαι κουρασμένος,
πως τα μάτια μου στρέφονται σε μια εγκατάλειψη
αδικαιολόγητα επιτρεπτή.
Πες τους ακόμα πως φοβάμαι,
πως το γράψιμο είναι λίγο σαν να πεθαίνεις
ακόμα κι αν κάθε στίχος είναι μια ανάσα.
Πες τους ποίημα πως τα χέρια μου τρέμουν,
ότι επαναλαμβάνομαι την κρίσιμη στιγμή.
Πες τους πως έχω ένα παράλογο μίσος
για την αναζήτηση της απόλυτης ταπεινότητας.
Πες τους ποίημα πως θα θελήσω να σε σκοτώσω
με την ίδια ιερή απελπισία
με την οποία σ ου γράφω.
Πες τους, σε παρακαλώ, να με ξεχάσουν
να με θεωρήσουν κομμάτι της αντάρας του νερού,
του μακρινού μεγαλώματος της θαλπερής μοναξιάς άλλων καιρών.
Πες τους να με ξεχάσουν, σε παρακαλώ…
Μπρος στην τεράστια παρηγοριά των λόγων μου
λίγη σιωπή θα καθαρίσει τις πληγές μου.
Hom innis vel Absque
Μακάρι να μη σε φτάσει ο αιματόβρεχτος πόνος μου,
μήτε το μαύρο μου τραγούδι, μήτε η γαλάζια αγάπη μου,
μακάρι μη σε αγκαλιάσει η νεκρή μου γη
ας μη σβήσει απ’ τη φωνή σου ο ήλιος.
Μακάρι το όραμα που στα μάτια σου λάμπει
να μπερδευτεί με τον μάταιο θρήνο του Θεού,
μακάρι να μην ξεχάσεις τις ιερές συλλαβές
που συνθέτουν το μυστήριου του λουλουδιού.
Μακάρι να μην γράψεις ποτέ με τη μουσική της ψυχής
μήτε με το στιλέτο του ρήματος μήτε με το καθρέφτισμα του αντίο,
μακάρι να μην βρει η χαρά σου το λιμάνι τη γαλήνης
μακάρι να μην πεθάνει το άρρωστο αστέρι στη θλιμμένη σου φωνή.
Kelch (δισκοπότηρο)
Το μόνο ποίημα που μας σώζει
είναι το βαθύ μουρμουρητό της ψυχής
που έρπει και κείτεται ανάμεσα στις μοιραίες
και σκοτεινές κι ανθρώπινες σταγόνες,
που πέφτουν ή αναβλύζουν ή αιμορραγούν
από κάποιο μικρό σημείο που τραγουδάει
με μια φωνή περιχαρή και ήρεμη
και που ο νους μου
–για πάντα έρημος–,
συγχέει με τ’ όνομά σου, αγάπη:
την πολυτιμότερη απ’ τις λέξεις μου.
Νοσταλγία
Κρέμεται μια κραυγή πάνω απ’ κεφάλι μου.
Κάτι από εμάς υπάρχει μέσα της.
Και ωριμάζει κάτι πριν απ’ τη λέξη
ένας ζεστός ήχος που ματώνει και σκέφτεται
τη σκληρή πτώση των διάφανων μοναξιών σου.
Κρέμασε πάνω στο κεφάλι μου τη λευκή πληγή
της νοσταλγίας: Κάτι από σένα υπάρχει μέσα της.
Θύμα
Προσπάθησε να κρύψει
το βαρύ νόμισμα του αίματός του,
παραδίνοντας την ψυχή του
στα πλάσματα της σκέψης του.
Χωμάτινοι δρόμοι, σχολικές αυλές,
μοναστήρια και νύχτες γυμνές,
ήταν καλό περιβάλλον για να τον
παντρέψουν με τον θάνατο.
Οι δολοφόνοι του μιλούσαν μια γλώσσα
που κακόμαθαν σε βιβλία, σε πλατείες,
αποτελειωμένη μετά
στη λάσπη και στο βουνό.
Τον πυροβόλησαν ψάχνοντας το στόμα του.
Δεν υπήρχαν πια λόγια.
Η σπασμένη καρδιά της ύλης δεν αφθονούσε
όπως οι μέρες.
Τον σταυρό που του όφειλαν τον ξέχασαν.
Ο τάφος είναι χαμένος ανάμεσα στους
ύμνους της πατρίδας.
Μόνο η βροχή τον επισκέπτεται για να τον
κάνει να λουλουδιάσει.
Μορφίνη
Κάποιος κλαίει μπροστά στην τυφλότητα
και την άδεια καρδιά των νόμων.
Το βελόνι της σκέψης
χαϊδεύει τη νεανική του καρδιά.
Τα δάκρυά του συνοδεύονται·
στις μεμβράνες της νύχτας,
από το κελάιδισμα μιας κιθάρας:
Το μπράτσο είναι φτιαγμένο από ψέματα,
το σώμα και οι χορδές δεν
Το σώμα και οι χορδές δεν είναι άλλο
από μια ρωγμή στη διαύγεια μου.
* Μαρία Μερσέδες Καράνσα (María Mercedes Carranza, Μπογκοτά 1945-2003). Κολομβιανή ποιήτρια και δημοσιογράφος. Αυτοκτόνησε με υπερβολική δόση αντικαταθλιπτικών χαπιών μη μπορώντας να αντέξει την κοινωνική αδικία και τον παραλογισμό της χώρας της.
** Έντνα Βίνσεντ Μιλέ (1892-1950). Αμερικανίδα λυρική ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας, ακτιβίστρια, φεμινίστρια και η πρώτη γυναίκα που έλαβε Βραβείο Πούλιτζερ για την ποίηση.
