Το Δυναμό της Μνήμης

Το Δυναμό της Μνήμης
Λεπτομέρεια από κολάζ / Δημήτρης Καλοκύρης

Η ιστορία ξεκινάει σε ένα παράξενο, τεταμένο σημείο της πραγματικότητας, κάπου ανάμεσα στην επιστημονική φαντασία και το παράλογο. Ο Henry de Graffigny κάθεται σε ένα βικτοριανό σαλόνι που δεν ανήκει σε κανένα συγκεκριμένο χρόνο, περιτριγυρισμένος από αντικείμενα που μοιάζουν με υβρίδια από παλιές μηχανές και υπερσύγχρονα γκάτζετ που ακόμη και οι ειδικοί του μέλλοντος δεν θα μπορούσαν να κατανοήσουν. Γύρω του, μια μεγάλη κασετίνα με διακόπτες και ροοστάτες, καλώδια που τυλίγονται σαν φίδια γύρω από τους τοίχους, στον αέρα μια βαριά μυρωδιά από οξείδια και ηλεκτρικούς σπινθήρες.

Ένα πρωί που δεν θυμάται πώς ξεκίνησε. Ένα ακόμη πρωί σε μια ζωή γεμάτη εφευρέσεις, δοκιμές και αποτυχίες, κοχλίας ατέρμονος. Ο Henry έχει μπροστά του μια συσκευή που δουλεύει εβδομάδες ― το «Δυναμό της Μνήμης», όπως την αποκαλεί, ένα κατασκεύασμα από γρανάζια, σπείρες κι έναν κρύσταλλο που πάλλεται με ένα παράξενο, εσωτερικό φως.

Η ιδέα ήταν απλή: να συλλάβει τις σκέψεις, τις αισθήσεις και τις μνήμες του και να τις μετατρέψει σε ενέργεια. Να αποθηκεύσει τον φόβο, τον πόνο, την ευτυχία, το άγχος, και να τροφοδοτήσει μια μηχανή που θα λειτουργούσε σαν διαρκές θερμοδυναμικό εργοστάσιο, χωρίς ποτέ να χρειάζεται καύσιμο ή ξεκούραση. Η απόλυτη λύση στον ενεργειακό πόλεμο που μαστίζει το σύμπαν εδώ και αιώνες.

Αλλά τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως τα είχε σχεδιάσει. Το Δυναμό του φαίνεται να απορροφά κάτι περισσότερο από ενέργεια. Οι σκέψεις του γίνονται βαρύτερες, σκοτεινές, γεμάτες από εικόνες από τόπους που δεν έχει επισκεφτεί ποτέ. Εμφανίζονται μυρωδιές από πόλεις του παρελθόντος, αλλά και το θρόισμα των σελίδων από βιβλία που δεν έχει διαβάσει. Λες και η μηχανή ρουφάει τις αναμνήσεις όχι μόνο από το μυαλό του, αλλά από τον αέρα γύρω του, σαν ένας ηλεκτρικός οδοστρωτήρας που ισοπεδώνει τα πάντα στον δρόμο του.

Κάθε φορά που πλησιάζει το Δυναμό, νιώθει μια φαγούρα στο πίσω μέρος του κεφαλιού του, σαν οι νευρώνες του να γλιστρούν πάνω σε έναν αόρατο άξονα, προκαλώντας τυχαίες συνάψεις. Αναμνήσεις που δεν είναι δικές του ξεπηδούν στο μυαλό του. Ένας εργάτης σε ένα εργοστάσιο, το 1937, το Παρίσι, φως και κάπνα, μια γυναίκα που ψιθυρίζει κάτι σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνει. Ένας στρατιώτης, το 1943, κάπου στην Ολλανδία, ο ουρανός φωτίζεται από εκρήξεις, ενώ διαταγές πέφτουν σαν πέτρες στο κεφάλι του.

Ο Henry καταλαβαίνει πως το Δυναμό του λειτουργεί μεν, αλλά με έναν τρόπο που δεν μπορεί να ελέγξει. Κάθε τι που σκέφτεται, κάθε τι που θυμάται, μεταμορφώνεται σε κάτι άλλο, μια ανεξέλεγκτη μεταστοιχείωση της ψυχής του σε ανώνυμες, ξένες ζωές. Δεν είναι πια ο Henry de Graffigny, είναι όλοι και κανένας. Και τότε το βλέπει. Ένα παλιό ημερολόγιο που αναφέρει το όνομά του, τοποθεσίες, έργα, ένα τεράστιο σύστημα συνωμοσιών που πλέκεται γύρω από τη ζωή του.

Η σελίδα γράφει κάτι για ένα «Πρόγραμμα Έκρηξης του Ουρανού», μια απόπειρα να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία του για να ανατινάξουν τη ροή του χρόνου, να καταστρέψουν την Ιστορία όπως την ξέρουμε. Πράκτορες, πολιτικοί, επιστήμονες, όλοι εμπλεκόμενοι σε αυτό το παιχνίδι εξουσίας, όλοι πίσω του, χρησιμοποιώντας τις ιδέες του για ερεβώδεις σκοπούς. Κάθε του ανακάλυψη, κάθε του προσπάθεια να φέρει το φως της γνώσης, έχει μετατραπεί σε εργαλείο καταστροφής.

Ο Henry τρέμει. Το Δυναμό συνεχίζει να πάλλεται, πιο έντονα τώρα. Η λάμψη του κρυστάλλου γίνεται εκτυφλωτική. Αρχίζει να απορροφά όλο το φως του δωματίου, κάθε φωνή που ακούγεται, κάθε θρόισμα του αέρα. Η πραγματικότητα γύρω του ρευστοποιείται, λιώνει, διαλύεται, απορροφάται από τον κρύσταλλο. Οι τοίχοι του σπιτιού του, η ίδια του η ύπαρξη, όλα αρχίζουν να στριφογυρίζουν, να αναδιπλώνονται μέσα στην ίδια του την μηχανή.

Και τότε, όπως ξαφνικά άρχισαν, όλα σταματούν. Η μηχανή σιωπά. Ο Henry νιώθει μόνος, κενός, κάτι ανεπανόρθωτο μέσα του έχει χαθεί.Το Δυναμό της Μνήμης δεν είναι πια απλώς μια εφεύρεση. Είναι μια σύνδεση με κάθε πιθανή πραγματικότητα. Ανοίγει δρόμους σε αμέτρητους κόσμους και ταυτόχρονα τους καταστρέφει.

Ξαφνικά, ο χώρος γύρω του γεμίζει. Όχι το σαλόνι του, αλλά ένας αχανής, απροσδιόριστος χώρος, σαν να βρίσκεται μέσα στην ίδια του την σκέψη, χωρίς σώμα, χωρίς χρόνο. Το πρόσωπο του γίνεται διάφανο, κάθε ρυτίδα, κάθε πόρος του δέρματός του, αρχίζει να αποσυντίθεται και να επανασχηματίζεται.

Βλέπει πρόσωπα να σχηματίζονται γύρω του. Άνθρωποι που κάποτε υπήρξαν, που έζησαν τις ζωές τους, τώρα ρέουν μέσα του. Ο στρατιώτης, ο εργάτης, η γυναίκα στο Παρίσι. Όλοι εκείνοι που τους πήρε τις αναμνήσεις, που τους άφησε κενούς. Και τότε συνειδητοποιεί: είναι όλοι κομμάτια του δικού του μυαλού, της δικής του ύπαρξης που θρυμματίζεται και συνενώνεται ξανά και ξανά, σε μια ατελείωτη επανασύσταση..

Στη μέση του χάους, ακούγεται ένας μονότονος, επαναλαμβανόμενος ήχος. Ένας συναγερμός ηχεί μέσα στο μυαλό του. Ο Henry καταλαβαίνει. Το Δυναμό δεν υπήρξε για να παράγει ενέργεια. Ήταν μια βόμβα, ένας καταλύτης για να ανατινάξει τα όρια της πραγματικότητας, για να κατακερματίσει τον κόσμο και να τον ξαναχτίσει από την αρχή.

Τότε όλα καταρρέουν με μια έκρηξη. Ο Henry δεν υπάρχει πια. Υπάρχει μόνο το Δυναμό, ένα απέραντος χώρος γεμάτος θραύσματα ψυχών και σκέψεων που στριφογυρίζουν σαν άστρα σε μια θάλασσα που ξανακαινουργιώνεται. Κάθε κομμάτι είναι μια σπίθα, ένα απομεινάρι από κάτι που κάποτε ήταν ζωντανό, ένας διαλυμένος κόσμος που στροβιλίζεται αέναα.

Και κάπου, πολύ μακριά, σε μια άλλη πραγματικότητα, ένας άλλος Henry de Graffigny, σε ένα άλλο βικτοριανό σαλόνι, σκύβει πάνω από το Δυναμό της Μνήμης, προσπαθώντας να καταλάβει τι πήγε στραβά, τι έχασε στην πορεία. Μια εικόνα περνάει από το νου του, μια αίσθηση deja vu, κάτι που δεν μπορεί να προσδιορίσει.

Αλλά η στιγμή περνάει, και εκείνος συνεχίζει να δουλεύει, να προσπαθεί να τελειοποιήσει τη μηχανή. Και έτσι ο κύκλος συνεχίζεται, σαν ένα τεράστιο, αόρατο ουράνιο τόξο που απλώνεται πάνω από κάθε πιθανή και απίθανη εκδοχή του Henry de Graffigny, σε κάθε κόσμο που υπήρξε ή θα υπάρξει.

Ο Henry de Graffigny (1863-1934), γεννημένος ως Raoul Henri Clément Auguste Antoine Marquis, ήταν Γάλλος συγγραφέας, δημοσιογράφος και αεροναύτης. Έγραψε πάνω από 200 βιβλία σε θέματα όπως η αεροναυτική, η χημεία και η ηλεκτρολογία. Υπήρξε πρότυπο για τον χαρακτήρα Courtial des Pereires στο «Θάνατος επί πιστώσει» του Λουί-Φερντινάν Σελίν.
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: