Ο Φρανς Γιόζεφ μπορούσε να απαγορεύει κάθε έρευνα για το διπλό φονικό, μα δεν μπορούσε να απαγορέψει τις ματιές των υπηκόων. Το είδε στα μάτια τους, πολλοί τον υποψιάστηκαν πως αυτός έβαλε να σκοτώσουν τον Ροδόλφο.
Κακή ιδέα δεν θα ‘ταν, θα τέλειωνε με τις ντροπές και τις ανώνυμες επιθέσεις του ανάξιου γιού, αλλά επειδή εκείνον θα σκεφτόντουσαν πρώτο, το είχε αφήσει. Τουλάχιστον προς το παρόν. Άλλωστε πεθαμένος ήταν με χίλιους τρόπους, τον έβλεπε καμιά φορά να κυκλοφορεί στις όπερες και στα θέατρα, ένας γελωτοποιός ήταν, που έριχνε καυτές, παθιάρικες ματιές παντού, ο γελωτοποιός του βασιλιά, κι ήταν εκείνος ο βασιλιάς, και δεν του άρεσε καθόλου να περιφέρεται ο διάδοχος και να τον εξευτελίζει. «Ορνιθολόγος» του έλεγαν. «Εξαίρετος ορνιθολόγος!». Σοβαρολογούμε τώρα; Να εκπαιδεύει διάδοχο, κι αυτός να ασχολείται με τις μπεκάτσες και με τις πέρδικες; Είχε μπλέξει και μ’ αυτόν τον επικίνδυνο επαναστάτη, τον Ούγγρο, κι ας τον είχε προειδοποιήσει να κόψει τις πολλές επαφές. Μελέτες και έρευνες κάναν μαζί, τώρα που πέθανε, θα βάλουν τις μελέτες και στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας, έτσι του είπαν. Να γίνει εντελώς ρεζίλι. Έγραφε και ποιήματα. Για την σουμπρέτα του. Τι ωραία! Ποιήματα και μπεκάτσες, ο διάδοχος τής Αυστροουγγαρίας. Και γονόρροια, και βλεννόρροια. Και ναρκωτικά.
Τέλος πάντων τέλειωσε κι αυτό, ό,τι ανακατωσούρα έφερε, έφερε, τώρα το μόνο που μένει είναι να μην ανακινήσει το θέμα η οικογένεια Βετσέρα. Έχουν χρήματα αυτοί, μεγάλη περιουσία και πολλές άκρες. Βέβαια λείπει ο πατέρας, έχει πεθάνει ο Άλβιν, κι είναι τώρα η μάνα και βουρλίζεται, αλλά την στηρίζουν τ’ αδέρφια της. Μπορεί να γίνει επικίνδυνη η Έλενα, γι’ αυτό την τρομάξανε, να φοβάται, να νοιώθει ενοχές ότι φταίει η κόρη της, να μείνει μουδιασμένη. Δεν είναι να τους αγνοείς αυτούς, πρέπει να τρομοκρατηθούν για να σωπάσουν. Προπάντων το πτώμα της μικρής Μαρίας δεν έπρεπε να πέσει σε χέρια ιατροδικαστών. Η πρώτη εκδοχή -ότι τον δηλητηρίασε και δηλητηριάστηκε μαζί του-, δεν μπορούσε να κρατήσει παρά μια μέρα, μέχρι να πάρουν το πτώμα της μικρής, μετά ο πυροβολισμός στο κρανίο θα φαινόταν. Πάντως την δουλειά της την έκανε εκείνη η πρώτη ανακοίνωση στην Έλενα για δηλητηρίαση, τα έχασε, ένοιωσε ένοχη, την συγκρατήσανε από τις πρώτες άγριες αντιδράσεις.
Τώρα η επίσημη εκδοχή λέει αυτό: Σημάδεψε μόνη το κεφάλι της η Μαρία, κι ο Ροδόλφος, το καμάρι τους, αυτοπυροβολήθηκε κι αυτός. Άμα το ψάξουν, θα βρουν ότι δεν έγινε έτσι, δεν ήταν αριστερόχειρας η κοπέλα, αυτός ο εγκληματίας την πυροβόλησε, κι εκείνη κρατούσε με δύναμη ένα μαντιλάκι στο χέρι, τόσο σφιχτά μα τόσο σφιχτά, για να κατανικήσει τον φόβο της, γιατί έβλεπε τι θα της κάνει, τόσο σφιχτά, που αν δεν κατάφερναν οι αυλικοί να της το τραβήξουν, θα ήταν αναγκασμένοι να της κόψουν την παλάμη, για να το πάρουν. Ήταν μάρτυρας εκείνο το μαντηλάκι. Μάρτυρας του εγκλήματος, μάρτυρας του φόβου της, περίμενε το καημένο το κακό κι αρπάχτηκε από το μεταξωτό της μαντηλάκι.
Αυτά σκεφτόταν ο αυτοκράτορας, ανάμεσα στις πολλές δουλειές του, είχε να συνενώσει κράτη, να οργανώσει στρατούς και βέβαια ―ό μη γένοιτο― να βρει διάδοχο, που αχρείαστος να ταν. Ποιος θα ΄παιρνε τη θέση του διάδοχου, τώρα που ο γνήσιος διάδοχος είχε πάει στα θυμαράκια; Ο νόμος έχριζε διάδοχο τον αδελφό τού Φρανς Γιόζεφ αλλά εκείνος είχε την ευφυία να παραιτηθεί. Θα έμπλεκε, το ήξερε. Έτσι έπεσε ο κλήρος στον γιό του αδερφού, τον Φερδινάνδο. Ο Φερδινάνδος το πήρε πολύ σοβαρά και μεταξύ άλλων, αφού κατάφερε να παντρευτεί την καλή του με μοργανατικό γάμο ―μιας που ο αυτοκράτορας δεν ενέκρινε στην αρχή την κοινωνικά ανάρμοστη ένωση, μέχρι που κατάλαβε ότι έπρεπε να κάνει πίσω― άρχισε να επιθεωρεί τα στρατεύματα σ’ όλη την επικράτεια. Είχε ανατρεπτικές ιδέες για την εποχή του, μίλαγε για το ενιαίο κράτος, ενοχλήθηκαν οι Σέρβοι και σε μια επίσκεψη στα στρατεύματα στο Βελιγράδι, η οργάνωση «Μαύρο χέρι» τον πυροβόλησε, μαζί με τη γυναίκα του, και τον άφησε στον τόπο.
Στις 14 Ιούνη του 1914, μερικές μέρες μετά, η Αυστρία, υποτίθεται για αντίποινα, κήρυξε πόλεμο στη Σερβία, βρήκε μια θαυμάσια αφορμή, αφού της σκότωσαν τον διάδοχο του θρόνου και κάπως έτσι πίσω από τις αφορμές κηρύχτηκε ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος.
