Τώρα πια χρειάζεται να τη βοηθώ να διασχίσει τον διάδρομο από την κρεβατοκάμαρα έως την κουζίνα. Κρατώ τη μητέρα μου σταθερά από το χέρι, όπως με κρατούσε, όταν μάθαινα να περπατώ. Με το άλλο χέρι δεν στηρίζεται στο μπαστούνι, αλλά το σέρνει, μόλις νιώσει ασφάλεια. Κάτι να βάλει στο στόμα και τα κουτιά με τα χάπια την περιμένουν στην κουζίνα, όπου της έχω ψήσει καφέ.
Νομίζω ότι η ημέρα αναπνέει ευκολότερα, αν το καϊμάκι κρατά έστω μία φυσαλίδα. Από το ψυγείο βγάζω νερό. Από το συρτάρι βγάζω ένα στυλό και ένα μικρό κομμάτι χαρτί, όπου έχει γράψει τις ημέρες. Δίπλα τους τσεκάρει ότι πήρε τα δισκία. Μερικές φορές ζητά επιβεβαίωση. Τρίτη είναι σήμερα; Δευτέρα και Παρασκευή, Τετάρτη και Κυριακή παίρνει επιπλέον χάπια, στα οποία δεν αρέσουν άλλες ημέρες. Αυτά τα σημειώνει σε άλλα χαρτάκια, που είναι μέσα σε κάθε κουτί.
Έτοιμη να αρχίσει να πίνει καφέ είναι μόνον αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία. Όλα τα χάπια είναι παρατεταγμένα για υπηρεσία πάνω σε μια λευκή χαρτοπετσέτα. Η παρουσία τους στο προσκλητήριο έχει καταγραφεί. Τότε μπορώ να την αφήσω καθισμένη στην κουζίνα και να επιστρέψω στο γραφείο μου για να πιω τον επόμενο καφέ. Αποχωρώντας την ακουμπώ σιωπηλά ή της χαϊδεύω την πλάτη και εύχομαι καλό βράδυ.
Αν κάποιος μας άκουγε, θα νόμιζε ότι σχολιάζω πως η ώρα είναι περασμένη. Τα βράδια δεν κοιμόμαστε, οπότε η μητέρα μου αργεί να ξυπνήσει. Πάντοτε της άρεσε να κοιμάται αργά και να ξυπνά αργά, αν και δεν είχε χρόνο να το κάνει. Αντίθετα, ο πατέρας μου ήθελε νωρίς να κοιμάται και να ξυπνά. Σε έναν ιδανικό συνδυασμό, στον οποίο είχα καταλήξει, προτιμούσα να κοιμάμαι αργά και να ξυπνώ νωρίς. Είναι όμως δύσκολο να εφαρμοστεί τώρα, όταν δεν κοιμάμαι καθόλου.
Καλημέρα. Καλό βράδυ. Πρόκειται για ευχές. Καθώς προσανατολίζονται, συνιστούν προσευχές. Το περιεχόμενό τους έχει μικρή σημασία. Σημασία σε ευχές και προσευχές έχει η επανάληψη. Ακόμη και όσα παραμένουν άρρητα γίνονται ρητά, όταν επαναλαμβάνεται η αδυναμία να διατυπωθούν.
Η επανάληψη γεννά οικειότητα, δημιουργεί οικογένεια, που είναι απαραίτητη στα θηλαστικά. Γεννιούνται πολύ αδύναμα να τα βγάλουν πέρα μόνα τους, ενώ βυζαίνουν για να ενηλικιωθούν. Χωρίς τη μητέρα γάτα, τη μητέρα αρκούδα ή τη μητέρα φάλαινα δεν θα τα καταφέρουν τα μικρά. Αν τα παιδιά μεγαλώσουν, η μητέρα μικραίνει.
Όταν η μητέρα μου ήταν μικρότερη και εγώ ακόμη πιο μικρός, για ένα διάστημα ζούσαμε μακριά από τη μαμά της. Ο πατέρας μου συχνά έλειπε σε περιοδείες λόγω της δουλειάς του. Τον κύκλο της οικογένειας συμπλήρωναν κάποιες μεγαλύτερες γυναίκες.
Μία από αυτές ήταν γειτόνισσα. Πρωινές και μεσημεριανές ασχολίες διαχώριζε ένας καφές στις δέκα το πρωί. Δεκατιανό λεγόταν το ρόφημα και ό,τι το συνόδευε. Η λέξη καταχώθηκε στη χωματερή των λεξικών, καθώς πολλές αλλαγές έχουν μεσολαβήσει έκτοτε. Πριν αρχίσουν να πίνουν τον καφέ, έλεγε καλό βράδυ.
Ένας από τους λίγους λόγους, που ο πατέρας μου χαιρόταν που είχε πάρει σύνταξη, ήταν γιατί μπορούσε σπίτι του να πιεί καφέ στις δέκα το πρωί. Καλό βράδυ, έλεγε κάθε φορά, ευγνωμοσύνη εκφράζοντας στη νεκρή πια γυναίκα, που είχε στηρίξει τη νεαρή σύζυγό του. Το επαναλαμβάνουμε από τότε.
Καλό βράδυ. Με την ίδια φράση απαντά στην ευχή η μητέρα μου. Οικογενειακά ρητά συνοψίζουν την ιστορία κάθε οικογένειας. Η ιστορία είναι συνεχώς οικογενειακή. Τα άτομα μόνα τους χάνουν τη συνοχή της ιστορίας. Ας πιστεύουν ότι είναι δική τους.
Ασφαλώς όλα αυτά μας θυμώνουν. Θυμώνεις όταν δεν είναι εύκολο να μη θυμώνεις. Είτε βιάζεσαι είτε όχι, σε κάποιες περιοχές της ζωής ο ήλιος δεν δύει για μισό χρόνο. Τίποτε δεν είναι πιο επίκαιρο από το διαρκώς ανεπίκαιρο, του οποίου η ώρα κάποτε φτάνει. Καλό βράδυ. Κάποια στιγμή πράγματι θα έρθει.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
«Τα κορίτσια»: ρολόγια / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: μαθηματικά της ηλικίας / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: κρυπτογραφήσεις / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης
«Τα κορίτσια»: φωτογραφίες / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης