_________
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥΣ
__________
Τη σχολική χρονιά που διανύουμε ο μικρός μου ανιψιός πήγε πρώτη δημοτικού, στο «μεγάλο σχολείο». Αυτό μου δημιούργησε μια παλιομοδίτικη συγκίνηση – πάντα χαιρόμουν όταν άνοιγαν τα σχολεία, ήταν ωραίες οι πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη μετά από τρεις σχεδόν μήνες μακριά απ’ τους συμμαθητές σου. Τα καλοκαίρια τα βαριόμουν πολύ γιατί τις περισσότερες μέρες τις περνούσα στο διαμέρισμά μας προσπαθώντας να διασκεδάσω κάπως την ώρα μου, ή μάλλον τις ώρες μου, τις πολλές ώρες μου.
Εκείνα τα καλοκαίρια την τιμητική τους είχαν οι ταξιδιωτικοί οδηγοί που είχαμε σπίτι – κυρίως βιβλιαράκια που δίνανε μαζί με εφημερίδες στις αρχές του 2000 και εκείνος ο ογκώδης τόμος Διακοπές στην Ελλάδα. Είχαμε και κάποιους σκληρόδετους… «προπολεμικούς», που ακόμη μιλούσαν για τη Γιουγκοσλαβία και την ΕΣΣΔ. Τους τόμους αυτούς τους έπαιρνα, τους έβαζα σ’ ένα κίτρινο σακίδιο, έπαιρνα και μια φωτογραφική μηχανή χωρίς φιλμ και έπαιζα την τουρίστρια μέσα στο σπίτι. «Εδώ βλέπουμε τον Πύργο του Άιφελ», και δώσ’ του να φωτογραφίζω τον καναπέ. Να πεις για την Πράγα; Απ’ έξω κι ανακατωτά. Δέκα χρονών θα μπορούσα να σου πω τα πάντα για τον Βάτσλαβ Χάβελ, την εκπαραθύρωση (αυτό μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση!) κ.λπ.
Δεν διάβαζα, όμως, μόνο ταξιδιωτικούς οδηγούς τα καλοκαίρια. Έλυνα κι έσβηνα κι έγραφα και διάβαζα ξανά εκείνες τις Χαρούμενες Διακοπές. Δώρο της μαμάς να έχω «να περνάω τον χρόνο μου το καλοκαίρι». Μετά την πρώτη χρονιά που τα έλυσα όλα την πρώτη μέρα, έλαβε το μήνυμα κι απ’ την επόμενη μου ζητούσε να γράφω με μολύβι. Μόνο με μολύβι για να τα σβήνω, να τα ξεχνάω και να τα ξανακάνω.
Για να γίνουν όμως αυτά τα καλοκαίρια, τον πρώτο χειμώνα του δημοτικού, έμαθα να διαβάζω. Σιγά τα λάχανα, θα πείτε, όλα τα παιδιά μαθαίνουν όταν πάνε σχολείο. Και ναι, θα συμφωνήσω σ’ αυτό, αλλά, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι καθόλου «σιγά τα λάχανα!». Όταν η μεγαλύτερη μου ανιψιά πήγε πρώτη δημοτικού κι άρχισε, εκεί στα μέσα του χειμώνα, να διαβάζει ιστοριούλες, αισθανόμουν ότι συντελείται μπροστά μου ένα θαύμα. Ένας μικρός άνθρωπος που πριν λίγους μήνες δεν ήξερε πώς να βάλει στη σειρά τα γράμματα, τώρα μπαίνει σ’ έναν απέραντο και θαυμαστό κόσμο: τον κόσμο της ανάγνωσης, του βιβλίου. Δεν θα ήμουν υπερβολική αν πω πως ναι, θαύμα της φύσης το πώς όλα τα ζώα τεκνοποιούν, εγκυμονούν και γεννούν τα μικρά τους, αλλά ακόμη μεγαλύτερο θαύμα, θαύμα του ανθρώπου αυτή τη φορά, το πώς φτάσαμε σήμερα να γράφουμε και να διαβάζουμε και να μοιραζόμαστε παντού μέσα στον χώρο και τον χρόνο τις σκέψεις μας, τις ιδέες και τις λαχτάρες μας.
Ωστόσο θα το πω: ώρες-ώρες αναρωτιέμαι, πόσο καλό θα είναι τελικά για τα παιδιά που μεγαλώνουν σ’ αυτόν τον κόσμο να αγαπήσουν τα βιβλία, να έχουν φαντασία, να είναι φιλοπερίεργα; Ένας κόσμος που μοιάζει εχθρικός προς ό,τι δεν παράγει και δεν φέρνει «οικονομική ανάπτυξη», πώς θα χωρέσει τα τρυφερά, μα συνάμα, ώριμα παιδιά που μεγαλώνουν με λογοτεχνία;
___________
Το όνομα της στήλης είναι εμπνευσμένο από τη φράση του David Grossman «τα βιβλία είναι το μοναδικό μέρος στον κόσμο, όπου μπορούν να συνυπάρχουν τα πράγματα και η απώλειά τους».
