1 0 0 ΦΩΝΕΣ
Ένα ανθολόγιο της προφορικής μας παράδοσης, μια Εθνική Φωνοθήκη προσώπων από την πνευματική και καλλιτεχνική ζωή τού τόπου
_______
Φ Ω Ν Ο Θ Η Κ Η Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Υ Ζ Ε Β Ε Λ Α Κ Η
« Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες...»
Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
( Επιμέλεια αφιερώματος: Γιώργος Ζεβελάκης )
Συνεργάτης:
ΛΑΚΗΣ ΔΟΛΓΕΡΑΣ
Επιμέλεια κειμένων:
ΙΑΚΩΒΟΣ ΒΟΥΡΤΣΗΣ
Η φωνή ποτέ δεν πεθαίνει.
Άρχισα να συλλέγω φωνές όταν, στα μέσα της δεκαετίας του ’70, απέκτησα ένα στερεοφωνικό συγκρότημα. Ήθελα να μπορώ να ηχογραφώ σε κασέτες, λογοτεχνικές κυρίως εκπομπές, και να τις ακούω όχι όταν μεταδίδονταν, αλλά όταν είχα τη διάθεση και τον χρόνο. Η νοσταλγία από τα ραδιοφωνικά ακούσματα των εφηβικών χρόνων, η νοοτροπία του συλλέκτη, η βάσιμη υπόθεση ότι η αρχειοθέτηση της ραδιοφωνίας θα είχε τις ελλείψεις των δημόσιων βιβλιοθηκών που συχνά επισκεπτόμουν, με παρακίνησαν ώστε να ασχοληθώ με τις ηχογραφήσεις συστηματικά και να γίνουν καθημερινό μου μέλημα. Διατηρούσα τις κασέτες με λεζάντες περιεχομένου σε προθήκες και σε θέσεις ευχρηστίας. Με τα χρόνια προέκυψαν χιλιάδες ηχογραφήσεις με τις οποίες συγκρότησα το Φωνητικό μου Αρχείο.
Τα νέα δεδομένα των υπολογιστών παρείχαν το πλεονέκτημα της καλύτερης τακτοποίησης του αρχείου μέσω της ψηφιοποίησης. Χρονοβόρος βέβαια εργασία, απαραίτητη όμως γιατί μορφοποιούσε το χάος 8.500 κασετών που είχαν εντωμεταξύ συγκεντρωθεί. Με τη συνδρομή του ακούραστου και επιτήδειου, με δάκτυλα πιανίστα, φίλου Λάκη Δόλγερα, φέραμε σε πέρας την ψηφιοποίηση. Στον σκληρό δίσκο των 5 Tera διασώθηκαν περίπου 20.000 φωνές ― κι εκείνων που χάθηκαν αλλά διασώθηκε η φωνή τους, δηλαδή «δεν πέθαναν ολόκληροι», όπως προνοούσε ο Αμερικανός ποιητής Κένεθ Πάτσεν.
Στο αλφαβητικό ανθολόγιο των 100 φωνών περιλαμβάνονται κυρίως άνθρωποι που μίλησαν στο ραδιόφωνο την εικοσαετία 1975-1995 αλλά και παλιότερες. Προστέθηκαν επίσης κάποιες φωνές από το προσωπικό μου αρχείο.
Για το παρόν αφιέρωμα έγινε επιλογή από φωνές ανθρώπων των Γραμμάτων και των Τεχνών και γενικά του Πολιτισμού που δεν ζουν πια. Στους κορυφαίους που άφησαν το φωνητικό τους αποτύπωμα προστέθηκαν αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις τεχνοτροπιών και γενεών.
Απουσιάζουν κάποιες και κάποιοι επειδή στάθηκε αδύνατον να βρεθεί ηχογράφησης της φωνής τους ή πιθανόν και να μην ηχογραφήθηκαν ποτέ.
_______
Κλείνοντας, θα αναφέρω αλφαβητικά ονόματα με ιδιαίτερη προσφορά στην παραγωγή ραδιοφωνικής πνευματικής ύλης: Ρένα Αγγουρίδου, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Μελίνα Αδαμοπούλου, Τέα Βασιλειάδου, Φίλιππος Βλάχος, Άρης Δαβαράκης, Μάνος Ελευθερίου, Αλέξης Ζήρας, Μαρία Κυρτζάκη, Ντίνος Κωνσταντόπουλος (Ηράκλειο), Μαρία Μαυρουδή, Μιχαήλ Μήτρας, Θανάσης Νιάρχος, Μαρία Παξινού, Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Γιώργος Παπαδάκης (μουσικός), Κώστας Πάρλας, Γιώργος Σαρεγιάννης, Γιάννης Τζανετάκος, Νατάσα Χατζιδάκι, 'Ελενα Χουζούρη, Γιώργος Χρονάς, Βαγγέλης Ψειράκης.
_________
Παράλληλα μπορείτε να ακούσετε πολλές φωνές στη στήλη (podcasts) του Γιάννη Ευσταθιάδη
«Ηχηρά παρόμοια»
____________
Ευχαριστούμε για την υποστήριξη:
το Ίδρυμα Ι.Φ. Κωστοπούλου
και το Υπουργείο Πολιτισμού