Επιστολές ή περί άλλα...

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ
ΡΟΑΛΝΤ ΝΤΑΛ
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ
ΣΟΦΙ ΝΤΑΛ

(1944)

Αγαπητή μαμά

Μόλις κρυολόγησα – είναι νομίζω το πρώτο κρυολόγημα που άρπαξα εδώ και πολλούς μήνες, από την περασμένη άνοιξη. Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα που σου το λέω, αφού μέχρι να λάβεις αυτό, θα έχει περάσει - ή έτσι τουλάχιστον ελπίζω.
Την περασμένη εβδομάδα ένας φίλος μου στην πρεσβεία, ο Πολ Σκοτ Ράνκιν, έφυγε με άδεια. Άφησε πίσω του, σε μένα, να φροντίζω το τεράστιο καφέ μπουλντόγκ του, τον Ουίνστον. Του είπα ότι δεν είχα αντίρρηση, φαινόταν εντάξει. Αλλά ο Ουίνστον δεν είναι ένα συνηθισμένο γέρικο σκυλί. Είναι ηλίθιος και λάγνος και κακότροπος και όλη την ώρα γρυλίζει και ρουθουνίζει και του τρέχουν τα σάλια. Ο Πολ είπε, άφησέ τον να κοιμηθεί στο δωμάτιό σου και θα είναι εντάξει. Ρουθουνίζει συνέχεια, αλλά αυτό θα σου είναι ευχάριστο και νανουριστικό. Έτσι ο Ουίνστον κοιμήθηκε στο δωμάτιό μου την πρώτη νύχτα. Ρουθούνιζε και γρύλιζε και έκανε πολύ θόρυβο όλη τη νύχτα, και εγώ κοιμήθηκα ελάχιστα.
Το πρωί τον πήρα στην πρεσβεία και τον άφησα να καθίσει στο γραφείο μου. Όμως έκλανε συνεχώς και με ιδιαίτερη απόλαυση. Το έκανε και κάποια στιγμή που υπαγόρευα στη γραμματέα και χρειάστηκε να τον βγάλω αμέσως έξω για να μην νομίσει εκείνη ότι ήμουν εγώ. Αλλά γρατζούνιζε την πόρτα και χρειάστηκε να τον αφήσω να ξαναμπεί μέσα και να ανοίξω όλα τα παράθυρα. Συνέχισε να κλάνει συστηματικά και με ευχαρίστηση για όλη την υπόλοιπη ημέρα, και εγώ κρύωνα πολύ με τα παράθυρα ανοιχτά. Όταν, κάποια στιγμή, βγήκα από το δωμάτιο για να δω κάποιον, γυρίζοντας πίσω τον βρήκα να κάθεται πάνω στο γραφείο μου ανάμεσα σε στοίβες από απόρρητα έγγραφα και κόκκινα κουτιά που είχαν στο καπάκι τους το G.R.* με χρυσά γράμματα. Τον πέταξα από εκεί κι αυτός έκλασε πάλι.
Το ίδιο βράδυ είχα δείπνο με τον πρίγκιπα διάδοχο Όλαφ και την πριγκίπισσα Μάρθα στη νορβηγική πρεσβεία, κι έτσι πριν να μπω μέσα άφησα τον Ουίνστον στο αυτοκίνητο. Μετά το δείπνο είπα ότι θα έπρεπε να βγω έξω και να πάω τον Ουίνστον μια βόλτα και να τον αφήσω να κατουρήσει. Όλοι είπαν: "Φέρτε τον μέσα". Τους είπα: «Κλάνει, δεν είναι καλός και δεν δείχνει κανένα σεβασμό στους γαλαζοαίματους». Είπαν, "Φέρτε τον μέσα". Έτσι τον πήγα μέσα και πέρασε όλη την υπόλοιπη βραδιά περιφερόμενος στο δωμάτιο ρίχνοντας λάγνες ματιές στην πριγκίπισσα και αμολώντας ρεψίματα. Μια φορά μόνο έκλασε, και νόμισαν ότι ήταν ο Νορβηγός πρέσβης, οπότε δεν υπήρχε πρόβλημα. Ο πρέσβης ένιωθε πολύ άσχημα.
Εκείνο το βράδυ τον κλείδωσα στην κουζίνα. Τη νύχτα έσπασε την πόρτα, αφού πρώτα ανακουφίστηκε στο πάτωμα, και ήρθε τρέχοντας επάνω, στο μπάνιο, όπου έκανε ένα τεράστιο και αποφασιστικό χέσιμο στη μέση του ροζ ταπέτου του μπάνιου. Ούτε εκείνη τη νύχτα κοιμήθηκα πολύ.
Η επόμενη ημέρα στην πρεσβεία ήταν σχεδόν ίδια με την προηγούμενη. Το βράδυ είχα να πάω σε δείπνο με τον Κάρλος και τη Μαρία Μάρτινς, τον πρέσβη της Βραζιλίας και τη σύζυγό του, οπότε τον πήρα μαζί μου. Ο Κάρλος Μάρτινς είναι μεγάλος γνώστης του καλού φαγητού και κρασιού, αλλά με τον Ουίνστον ξαπλωμένο κάτω από το τραπέζι σε όλη τη διάρκεια του δείπνου, δεν ήταν σε θέση να μυρίσει ούτε το μπουκέτο του κρασιού ούτε τα αρώματα του φαγητού. Μύριζε μόνο την μυρωδιά που έβγαζε αυτός ο άθλιος σκύλος από κάτω. Μετά το δείπνο ο Κάρλος είπε: "Ο Ουίνστον βγάζει πολύ άσχημη μυρωδιά, ε;". Του είπα ναι, είχε δυσκοιλιότητα. Έτσι, το επόμενο πρωί, τον πήγα αγανακτισμένος σε ένα πολυτελές και ακριβό ξενοδοχείο σκύλων και τους είπα να τον κρατήσουν μέχρι να επιστρέψει ο Πολ.

Ποτέ να μην πάρεις μπουλντόγκ.

Με πολλή αγάπη σε όλους

Ρόαλντ

*Πρόκειται για το επίσημο σήμα των Βρετανικών ταχυδρομείων, με τα βασιλικά αρχικά (George Rex).

Ο νορβηγικής καταγωγής, Ρόαλντ Νταλ (Roald Dahl, 1916-1990), όταν έστειλε αυτή την επιστολή στην μητέρα του, βρισκόταν στην αρχή της λογοτεχνικής του καριέρας, είχε όμως ήδη ζήσει μια περιπετειώδη ζωή όντας πιλότος βομβαρδιστικού Spitfire στις αρχές του πολέμου, μάλιστα το 1940, παραλίγο να χάσει την ζωή του όταν τραυματίστηκε σοβαρά σε αναγκαστική προσγείωση του αεροπλάνου του στην έρημο της Αιγύπτου. Μετά την ανάρρωσή του όμως συνέχισε να πετά, έλαβε μάλιστα μέρος σε αερομαχίες με τους Γερμανούς πάνω από την Αθήνα το 1941. Το 1942 τοποθετήθηκε στην Βρετανική Πρεσβεία στην Ουάσιγκτον σαν (βοηθός) αεροπορικός ακόλουθος, δουλεύοντας όμως και για την ΜΙ6. Εκεί έγραψε το πρώτο του βιβλίο, τα Γκρέμλινς το 1943.
Με το τέλος του πολέμου και την επιστροφή του στην Βρετανία ξεκινά η καριέρα του σαν συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας, με γνωστότερα βιβλία του Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας, Ματίλντα, Ο μεγάλος φιλικός γίγαντας και άλλα, πολλά από τα οποία μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο. Έγραψε επίσης πολλά διηγήματα φαντασίας για ενήλικους και σενάρια για πασίγνωστες κινηματογραφικές ταινίες, όπως την περιπέτεια του Τζέιμς Μποντ Ζείς μόνο δύο φορές και το μιούζικαλ Τσίτι-τσίτι Μπανγκ-μπανγκ.
Το όνομά του συζητήθηκε και πάλι πρόσφατα, όταν οι εκδότες των βιβλίων του, μέσα στο πνεύμα της cancel culture, αποφάσισαν να διορθώσουν ή να αφαιρέσουν αρκετές εκφράσεις και χαρακτηρισμούς στα βιβλία του ως σεξιστικούς ή ρατσιστικούς, ή γενικώς προσβλητικούς, πράγμα που δημιούργησε μεγάλες αντιδράσεις, υπέρ και κατά. Τα βιβλία του κυκλοφορούν τώρα σε δύο εκδοχές: ή όπως τα έγραψε ο Νταλ, ή με διορθώσεις.

Η Σόφι Μαγκνταλέν Νταλ (Sofie Magdalene Dahl, 1885-1967), ήταν δεύτερη σύζυγος του Χάραλντ Νταλ, πατέρα του Ρόαλντ, τον οποίο παντρεύτηκε το 1911. Όταν εκείνος πέθανε το 1920, μεγάλωσε μόνη της τα τρία κορίτσια του συζύγου της από τον πρώτο του γάμο και τον Ρόαλντ που ήταν τεσσάρων ετών. Εκείνη ώθησε τον γιό της να γίνει συγγραφέας, τον υποστήριξε σε όλη της την ζωή και αλληλογραφούσε μαζί του συνεχώς από το 1925 όταν πήγε εσωτερικός σε σχολείο, μέχρι τον θάνατό της. Ο Ρόαλντ είχε πει για εκείνη ότι «υπήρξε αναμφίβολα η κυριότερη επιρροή στη ζωή μου».