«Όχι μια μουσική που λύνεται/μα πάθος για τη μέσα έκφραση/μιας ασυναρτησίας»

Στο νέο αφιέ­ρω­μα διαρ­κεί­ας που φι­λο­ξε­νεί ο Χάρ­της, με τί­τλο στί­χους από το ποι­η­τι­κό βι­βλίο του Νί­κου Αλέ­ξη Ασλά­νο­γλου Ο δύ­σκο­λος θά­να­τος (Θεσ­σα­λο­νί­κη 1954, Νε­φέ­λη 2007), τρα­γου­δο­ποιοί της νε­ό­τε­ρης γε­νιάς πα­ρου­σιά­ζουν με­λο­ποι­ή­σεις ποι­η­μά­των σύγ­χρο­νων ποι­η­τριών και ποι­η­τών που εκ­δό­θη­καν στην Ελ­λά­δα με­τά το 2000. Το αφιέ­ρω­μα επι­χει­ρεί να εξε­ρευ­νή­σει τη σχέ­ση με­τα­ξύ της ποι­η­τι­κής τέ­χνης και της τρα­γου­δο­ποι­ί­ας, όπως αμ­φό­τε­ρες καλ­λιερ­γού­νται και αν­θί­ζουν τις τε­λευ­ταί­ες δύο δε­κα­ε­τί­ες στη χώ­ρα μας. Από τον Μάρ­τιο του 2024 έως και τον Μάρ­τιο του 2025, κά­θε μή­να θα δη­μο­σιεύ­ε­ται στον Χάρ­τη μία με­λο­ποί­η­ση σε μορ­φή βί­ντεο κα­θώς και μια σύ­ντο­μη γρα­πτή συ­νο­μι­λία με τις/τους τρα­γου­δο­ποιούς.

^_________
Ο Lulak Aluf με­λο­ποιεί και ερ­μη­νεύ­ει το ποί­η­μα «Του Πιε­ρό­του και της Εσταυ­ρω­μέ­νης» του Στέρ­γιου Μή­τα.
^_______

Για ποιούς λό­γους διά­λε­ξες να με­λο­ποι­ή­σεις αυ­τό το ποί­η­μα;

Το συ­γκε­κρι­μέ­νο ποί­η­μα μου πρό­τει­νε να το δια­βά­σω ανά­με­σα σε άλ­λα η Παυ­λί­να Μάρ­βιν και έπε­σε πο­λύ μέ­σα στο γού­στο μου. Το βα­σι­κό συ­στα­τι­κό που με ώθη­σε στη με­λο­ποί­η­ση ήταν οι έντο­νες ει­κό­νες που δη­μιούρ­γη­σε στο κε­φά­λι μου σε συν­δυα­σμό με τα συ­ναι­σθή­μα­τα αγά­πης και φό­βου που έχω για το τσίρ­κο από παι­δί.

Πό­σο κο­ντά ή/και πό­σο μα­κριά εί­ναι το να γρά­φεις τρα­γού­δια με το να γρά­φεις ποι­ή­μα­τα;

Πο­λύ μα­κριά. Βα­σι­κά νιώ­θω ότι δεν έχουν κα­μία σχέ­ση με­τα­ξύ τους. Η αλή­θεια εί­ναι ότι δεν έχω γρά­ψει αρ­κε­τά ποι­ή­μα­τα στη ζωή μου για να έχω άπο­ψη για το τι ση­μαί­νει να γρά­φεις ποί­η­ση αλ­λά πι­στεύω ότι υπάρ­χει ει­δο­ποιός δια­φο­ρά ανά­με­σα στον στί­χο και στο ποί­η­μα και αυ­τή εί­ναι η συ­σχέ­τι­ση τους με τη μου­σι­κή. Το ποί­η­μα εί­ναι σαν τη φω­το­γρα­φία, απο­τυ­πώ­νει μια στιγ­μή με λέ­ξεις αφή­νο­ντας τον ανα­γνώ­στη να δη­μιουρ­γή­σει το δι­κό του σύ­μπαν μέ­σα στο οποίο εξε­λίσ­σε­ται η εκά­στο­τε πα­ρά­στα­ση. Το τρα­γού­δι εί­ναι σαν το βί­ντεο, οι λέ­ξεις ενώ­νο­νται με τις κι­νή­σεις, τις ποιό­τη­τες και τα χρώ­μα­τα του ήχου και έτσι μπαί­νουν σε μια νέα διά­στα­ση η οποία εί­ναι και συ­γκε­κρι­μέ­νη χρο­νι­κά. Έτσι με έναν τρό­πο εκ­μαιεύ­ει κά­ποια συ­ναι­σθή­μα­τα δί­νο­ντας ταυ­τό­χρο­να και μία ελευ­θε­ρία στην από­δο­ση. Η πραγ­μα­τι­κή απά­ντη­ση εί­ναι ότι δεν ξέ­ρω. Εί­μαι σί­γου­ρος ότι αν έγρα­φα ποι­ή­μα­τα και όχι τρα­γού­δια η απά­ντη­σή μου θα ήταν τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κή.

Ποιές με­λο­ποι­ή­σεις ποι­η­μά­των από εγ­χώ­ριους ή ξέ­νους καλ­λι­τέ­χνες έχεις θαυ­μά­σει και για­τί;

Με­γά­λω­σα με τον Σταυ­ρό του Νό­του να παί­ζει στο σπί­τι οπό­τε ανα­πό­φευ­κτα εί­ναι το πρώ­το που μου έρ­χε­ται στο μυα­λό. Ακού­γο­ντάς το μέ­σα στα χρό­νια ακό­μα θαυ­μά­ζω την τρα­γου­δο­ποι­ία αλ­λά και τις ερ­μη­νεί­ες ιδιαί­τε­ρα του Κού­τρα τον οποίο από μι­κρό παι­δί πα­ρο­μοί­α­ζα με τον Πο­σει­δώ­να ή κά­ποιο άλ­λο θα­λάσ­σιο ον. Μιας και ανα­φέρ­θη­κα στον Καβ­βα­δία να πω επί­σης ότι τα τε­λευ­ταία χρό­νια ανα­κά­λυ­ψα ένα δί­σκο με με­λο­ποι­ή­σεις του από ένα ντου­έ­το, τους Ξέ­μπαρ­κους, που θε­ω­ρώ ότι έχουν κά­νει ακό­μα κα­λύ­τε­ρη δου­λειά από τον Μι­κρού­τσι­κο. Ο δί­σκος μυ­ρί­ζει αλά­τι.

Λει­τουρ­γεί το ποί­η­μα σαν οδη­γός για την μου­σι­κή που θα το συ­να­ντή­σει, ή ανά­πο­δα; Ποιες εί­ναι κα­τά τη γνώ­μη σo οι απα­ραί­τη­τες προ­ϋ­πο­θέ­σεις για να γί­νει το ποί­η­μα τρα­γού­δι;

Αν μι­λά­με για με­λο­ποί­η­ση τό­τε σί­γου­ρα το ποί­η­μα λει­τουρ­γεί σαν οδη­γός. Μπο­ρεί βέ­βαια να ισχύ­ει και το ανά­πο­δο αλ­λά προ­σω­πι­κά μου φαί­νε­ται δύ­σκο­λο από συ­ναι­σθη­μα­τι­κής άπο­ψης. Η μου­σι­κή από τη φύ­ση της εί­ναι μια αφη­ρη­μέ­νη τέ­χνη όσο κι αν την έχου­με κα­λου­πώ­σει μέ­σα στου αιώ­νες. Το κά­θε ποί­η­μα έχει μια ξε­χω­ρι­στή συ­ναι­σθη­μα­τι­κή κί­νη­ση που θα πρέ­πει η μου­σι­κή να ακο­λου­θή­σει. Άρα στο μυα­λό μου εί­ναι σχε­δόν αδύ­να­το να προ­σαρ­μό­σεις ένα ποί­η­μα πά­νω σε ένα μου­σι­κό κομ­μά­τι και να στέ­κει.
Αν μι­λά­με για τρα­γου­δο­ποι­ία, τό­τε τα πράγ­μα­τα εί­ναι πο­λύ δια­φο­ρε­τι­κά. Προ­σω­πι­κά, εν­νιά στα δέ­κα κομ­μά­τια που γρά­φω ξε­κι­νά­νε με μου­σι­κή και ο στί­χος έρ­χε­ται με­τά ή κα­τά τη διάρ­κεια της σύν­θε­σης.
Όσο για τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις, πι­στεύω χρειά­ζε­ται το ποί­η­μα να έχει ή να μου βγά­ζει μια μου­σι­κό­τη­τα από μό­νο του και να μου δη­μιουρ­γεί την ανά­γκη να εκ­φρά­σω και κά­τι δι­κό μου μέ­σα από αυ­τό.

Υπάρ­χει κά­ποιο ποί­η­μα ή κά­ποια ποι­η­τι­κή σύν­θε­ση που θα θέ­λα­τε πο­λύ να με­λο­ποι­ή­σε­τε στο μέλ­λον και αν ναι ποιο/ποια;

Θα ήθε­λα κά­ποια στιγ­μή να γρά­ψω έναν δί­σκο με με­λο­ποι­ή­σεις ποι­η­μά­των του William Blake.