Διαβάζοντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα εντυπωσιάστηκα αμέσως από τον τρόπο γραφής της.
Μου άρεσε αυτή η λιτή, η κατανοητή γλώσσα, η συναισθηματική απλότητα που πηγάζει μέσα από τις λέξεις που στοχευμένα περιγράφουν την περιπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων στην πεζή καθημερινότητα, τη φθορά και τον χρόνο. Δεν είναι καθόλου εύκολο να μιλήσεις με απλό τρόπο για τα σύνθετα ζητήματα της ανθρώπινης εμπειρίας:
Ώρα κακιά, γιατί μας αγχώνεις
Μάταια θέλεις να παραπλανάς.
Ήρθες, άρα και θα φύγεις.
Θα φύγεις — αυτό μετρά για μας.[1]
«Τίποτα δυο φορές».
Πότε με χιούμορ και πότε με σοβαρότητα —είναι άλλωστε γνωστό πως το χιούμορ είναι πολύ σοβαρή υπόθεση—, η Σιμπόρσκα στοχεύει κατευθείαν στην πολυπλοκότητα του ανθρώπου. Είναι εύστοχη, λυρική με τον τρόπο της, τόσο όσο αισιόδοξη. Ιδιότυπα ειρωνική πρωτίστως απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό, δείχνει, μέσα απ’ τους στίχους της, όχι μόνον την αγάπη της για τον άνθρωπο, που αποτελεί το κέντρο του ποιητικού της κόσμου, αλλά και για τα ζώα, τα φυτά, ακόμη και για τα άψυχα όντα-μη όντα, όπως λόγου χάρη για την πέτρα, με ό,τι αυτή μπορεί να συμβολίζει:
Μπορείς να με γνωρίσεις, ποτέ όμως δεν θα με νιώσεις.
[…]
Χτυπάω την πόρτα της πέτρας
— Εγώ είμαι, άσε με να μπω.
— Δεν έχω πόρτα, λέει η πέτρα.
«Συνομιλία με την πέτρα»
Η ποίησή της στάθηκε αφορμή να ξαναδιαβάσω ποίηση. Επιστροφή στα όνειρα της εφηβικής μου ηλικίας. Δεν ξέρω εάν δικαιούμαι να εκθέσω το προσωπικό μου γούστο. Εντούτοις, ομολογώ ότι ενώ τα περισσότερα ποιήματά της με συγκίνησαν, ιδιαίτερη εντύπωση μού έκαναν τα εξής: «Όνειρο»», «Η χαρά της Γραφής», «Μνήμη επιτέλους», «Γεννημένος», «Προς την καρδιά μου, την Κυριακή», «Χίλιες δυο χαρές», «Κάτω από ένα μικρό άστρο», «Η ζωή εδώ και τώρα», «Μίσος», «Έρωτας με τη πρώτη ματιά», «Λίγα λόγια για την ψυχή», «Εδώ». Τελικά η ανθρώπινη ύπαρξη και η φύση του κόσμου είναι αναπόσπαστα.
Όποια και αν είναι η πρόσληψη ενός ποιήματος απ’ τον καθένα μας χωριστά:
Η χαρά της γραφής.
Η δυνατότητα της διαιώνισης.
Η εκδίκηση του θνητού χεριού.
Είναι γνωστό ότι η ίδια υπήρξε φανατική αναγνώστρια. Είναι χαρακτηριστική η δήλωσή της: «Με τον παλιομοδίτικό μου τρόπο πιστεύω ότι το διάβασμα βιβλίων αποτελεί το πιο όμορφο παιχνίδι που εφηύρε η ανθρωπότητα για τον εαυτό της».[2]
Τελειώνω με αυτά τα λόγια της ποιήτριας, προσθέτοντας: διάβαζε, άνοιγε τον νου και την καρδιά σου, χαμογέλασε, κλάψε, θύμωσε, υπερασπίσου, προβληματίσου… μέσα από ένα ποίημα.
Σε ευχαριστώ Βισουάβα Σιμπόρσκα.
