Φωσάκια σαν βεγγαλικά στο διάστημα

Φωσάκια σαν βεγγαλικά στο διάστημα

Ελισάβετ Ιγγλίζ, «Θρυαλλίς», εκδ. Κέδρος 2023

Η πιο ευ­τυ­χι­σμέ­νη στιγ­μή της ποι­η­τι­κής ανά­γνω­σης, εί­ναι εκεί­νη που το σώ­μα αρ­χί­ζει να πάλ­λε­ται χο­ρευ­τι­κά, να σπαρ­τα­ρά σαν ψά­ρι ξε­βρα­σμέ­νο στην πιο ανοι­χτή στε­ριά στον ου­ρά­νιο θό­λο, να μη ξε­χω­ρί­ζει για λί­γο την λε­πτή γραμ­μή που χω­ρί­ζει το ονει­ρι­κό απ' το πραγ­μα­τι­κό - η καρ­διά χτυ­πά πιο δυ­να­τά και το βι­βλίο πα­ρα­παί­ει στα χέ­ρια σου. Εί­ναι η ποί­η­ση που κά­νει την ίδια την τέ­χνη μέ­ρος της ζω­ής, της κο­σμο­θε­ω­ρί­ας και της αυ­το­πραγ­μά­τω­σης.

Η συλ­λο­γή Θρυαλ­λίς της Ελι­σά­βετ Ιγ­γλίζ ήρ­θε στα χέ­ρια μου ύστε­ρα από προ­τά­σεις και πα­ρα­κι­νή­σεις φί­λων και γνω­στών που γνω­ρί­ζουν τα γού­στα μου (και γνω­ρί­ζω κι εγώ τα δι­κά τους). Ένα βι­βλίο μι­κρό σε μέ­γε­θος, ωστό­σο με­γά­λο στη γεν­ναιο­δω­ρία του, κα­θώς η ποι­ή­τρια ξε­κλει­δώ­νει μια πόρ­τα που κα­νείς μας δεν εί­χε μέ­χρι τό­τε προ­σέ­ξει. Μας ξε­να­γεί με βή­μα­τα στα­θε­ρά και ρυθ­μι­κά στο νέο κό­σμο που η ίδια φαί­νε­ται να γνω­ρί­ζει και ν' ανα­κα­λύ­πτει ξα­νά και ξα­νά κα­θώς γρά­φει, μας σκε­πά­ζει με χρώ­μα­τα όπο­τε το βα­θύ σκό­τος μας πλα­κώ­νει και μας πε­τά απρο­στά­τευ­τους και μό­νους στα βί­αια ρα­πί­σμα­τα του ανέ­μου για να κλά­ψου­με δυ­να­τά ― και τα ζε­στά δά­κρυα να μας προ­στα­τέ­ψουν απ' το κρύο.

Συ­νει­δη­τά και εύ­στο­χα συ­γκρα­τεί στα πε­ρισ­σό­τε­ρα ποι­ή­μα­τα τις λέ­ξεις της για να αφο­πλί­σει τον ίδιο τον Λό­γο και την χα­ο­τι­κό­τη­τά του και να με­τα­βεί με απα­λές κι­νή­σεις της πέ­νας στο ξά­στε­ρο νυ­χτε­ρι­νό ου­ρα­νό θαρ­ρείς, όπου αντι­κρύ­ζει τα πιο όμορ­φα σκιρ­τή­μα­τα και τα πιο μύ­χια στίγ­μα­τα της πλά­σης και να τ' απο­δε­χτεί ως μέ­ρος της κι ως μέ­ρος του όλου. Ανα­γνω­ρί­ζει την ελα­φρό­τη­τα στα μπα­λό­νια των συ­νειρ­μών που πε­τούν ανέ­με­λα, πε­τά κι η ίδια μα­ζί τους προ­τού γκρε­μι­στεί στης γης το έρη­μο χώ­μα και ση­κω­θεί ξα­νά.

Γρα­φεί στο ποί­η­μα 15 με τί­τλο «Το κόκ­κι­νο μπα­λό­νι»: Αυ­τό το κόκ­κι­νο μπα­λό­νι/ συ­νά­ντη­σα σ' ένα σταυ­ρο­δρό­μι/ ελα­φρύ/ ζω­τι­κό/ ανα­στά­σι­μο/ Έτοι­μο να πε­τά­ξει/ Έτοι­μο να πέ­σει και να ξα­να­ση­κω­θεί. Και πιο κά­τω στο ποί­η­μα 44 με τί­τλο «Δεν εί­ναι μό­νο για νε­κρούς»: Δεν εί­ναι μό­νο για νε­κρούς/ της γης το έρη­μο χώ­μα/ Κά­τω απ' τα πό­δια μας/ το κά­θε βή­μα/ χά­ρα­μα μα­ζί και δύ­ση. Και στο ποί­η­μα 54 με τί­τλο «Λέ­ξεις» προς το τέ­λος της συλ­λο­γής έχει πια ανα­γνω­ρί­σει την αξία τους, την θέρ­μη τους και την ψυ­χρό­τη­τά τους: Αρ­χαί­ες πριν/ κι αρ­χαί­ες με­τά/ Από εμάς/ Για εμάς/ Μ' εμάς/ Σ' εμάς/ Μα­ζί μας/ Κι ενα­ντί­ον μας στρέ­φο­νται/ οι Λέ­ξεις.

Στέ­κο­μαι στα δύο συ­γκλο­νι­στι­κό­τε­ρα κα­τ' εμέ ποι­ή­μα­τα της συλ­λο­γής, το υπ' αριθ­μόν 13, όπου γρά­φει: Για­τί η τρέ­λα εί­ναι με­γα­λείο/ και πλέ­ον δεν έχου­με και­ρό για τέ­τοια/ πλέ­ον δεν έχου­με και­ρό για Ιθά­κες/ ή έστω για έναν θά­να­το/ Δεν έχου­με και­ρό γι' αστέ­ρια/ για­τί πλέ­ον κα­νείς δεν κοι­τά­ζει ου­ρα­νούς, αλ­λά και το υπ' αριθ­μόν 19, όπου σε μια αξιο­ση­μεί­ω­τη κραυ­γή έκ­στα­σης και «Στιγ­μή» διαύ­γειας γρά­φει: Για κά­θε Στιγ­μή που κρα­τη­θή­κα­με σε κα­τάρ­τια/ Για κά­θε Στιγ­μή που η καρ­διά/ ελά­μπρυ­νε και εί­πεν λό­γο/ Για κά­θε Στιγ­μή/ Σμι­ξί­μα­τος/ Για κά­θε Συ­νου­σία/ Για κά­θε ίδιο Φως/ Για κά­θε Αφο­βία/ Για κά­θε Πε­θυ­μιά/ Για κά­θε/ Συ­νου­σία.

Η ποί­η­ση της Ελι­σά­βετ Ιγ­γλίζ εμπε­ριέ­χει όλη την σύγ­χρο­νη οπτι­κή θε­ώ­ρη­ση της ζω­ής όσων την αγκα­λιά­ζουν για την ομορ­φιά της και την γλυ­κό­πι­κρη ασχή­μια της. Οι λέ­ξεις της γί­νο­νται πό­τε ιπτά­με­να χα­λιά και πό­τε πέ­τρες που εφορ­μούν στο στέρ­νο και δια­λύ­ο­νται σε μυ­ριά­δες φω­σά­κια σαν βεγ­γα­λι­κά στο διά­στη­μα.

Όσα αι­νίγ­μα­τα θέ­τει, τα απα­ντά με κι­νή­σεις του λό­γου μα­ε­στρι­κές, ενώ οι απα­ντή­σεις γί­νο­νται φά­ροι που απο­κα­λύ­πτουν την εκ των πραγ­μά­των αντί­φα­ση της αλή­θειας μας. Επα­να­στα­τεί κό­ντρα στην επα­νά­στα­ση, κερ­δί­ζει τον χρό­νο στα ση­μεία των ανεί­πω­των απο­κα­λύ­ψε­ων, απλώ­νει τον δι­κό της κό­σμο μπρο­στά στα έκ­πλητ­τα μά­τια μας, μάς απο­πλα­νεί και μας οδη­γεί στο βά­θος της ου­σί­ας.

Πο­λυ­τά­λα­ντη η ίδια και καλ­λι­τέ­χνις πολ­λών δια­στά­σε­ων, φτιά­χνει ένα μα­γευ­τι­κό ιντερ­μέ­διο στην ποι­η­τι­κή αφη­γη­μα­τι­κή ροή της με πέ­ντε δι­κούς της πί­να­κες άμε­σα σχε­τι­ζό­με­νους με ποι­ή­μα­τα που προη­γού­νται και έπο­νται, εξοι­κειώ­νο­ντας τον ανα­γνώ­στη στις ει­κό­νες που πλά­θει με λό­γο, χρώ­μα και άρω­μα ενί­ο­τε στις μα­γευ­τι­κές απο­χρώ­σεις που χρη­σι­μο­ποιεί.

Η Θρυαλ­λίς εί­ναι από τις ποι­η­τι­κές συλ­λο­γές που οφεί­λου­με να επι­στρέ­φου­με συ­χνά για να παίρ­νου­με ανά­σες ευω­διάς, κα­τα­πρά­σι­νου δά­σους και τρυ­φε­ρό­τη­τας.

 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: