¤¦ Στη
στήλη αυτή δημοσιεύονται ενδιαφέρουσες επιστολές γνωστών
καλλιτεχνών (συγγραφέων, μουσικών, ζωγράφων,...)
απευθυνόμενες σε φίλους, συναδέλφους, οικείους ή απλώς
γνωστούς, στις οποίες αναφέρονται σε θέματα που ουδεμία σχέση
έχουν με το καλλιτεχνικό τους έργο ούτε, ει δυνατόν, με τις
τέχνες γενικότερα. Μπορεί να πρόκειται για θέματα προσωπικά
ή επικαιρότητας, να αφορούν τραγικά συμβάντα ή να
σατιρίζουν καταστάσεις και ανθρώπους. Το πιο σημαντικό
κριτήριο για την επιλογή τους θα είναι το ενδιαφέρον που
παρουσιάζουν, φυσικά, αλλά και το κατά πόσο, μέσα από αυτές,
διαφαίνονται πλευρές της προσωπικότητας των επιστολογράφων ή
των αποδεκτών, που απέχουν ή και επιβεβαιώνουν τη συμβατική
εικόνα που έχουμε διαμορφώσει στο νου μας για τους καλλιτέχνες
αυτούς σαν άτομα. Ως εκ τούτου, η επιλογή των επιστολών είναι
καθαρά υποκειμενική.
Επιστολές ή περί άλλα...
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ
ΜΠΑΛΤΙΣ
ΠΡΟΣ ΤΗΝ
ΑΝΡΙΕΤ ΓΚΟΜΕΣ
1 Ιουνίου 67
Αγαπητή μου Ανριέτ
Από τότε που ήρθατε εδώ, προ ενός μηνός, δεν έχω μάθει τίποτα για Εσάς, εκτός από αυτό που μου είπαν ο Πιέρ και η Ντενίζ* ότι είχατε πάει στο σπίτι τους. Χτές βράδυ σας τηλεφώνησα, αλλά κανείς δεν απάντησε. Χρωστάω τον μήνα Μάιο στην πανσιόν και τρέμω μήπως δεν θέλετε να ξανάρθετε ― αυτό πέραν από τα βάσανά μου καθώς αντικρύζω τον θάνατο ― τι να κάνω; Στην Κόλαση βρίσκομαι!
Σας φιλώ
Β .
* Πιέρ και Ντενίζ Λεβί (Pierre et Denise Lévy). Ο Πιέρ Λεβί ήταν βιομήχανος και, μαζί με την γυναίκα του Ντενίζ, συλλέκτες έργων τέχνης. Το 1976 δώρησαν 2000 πίνακες από την τεράστια συλλογή τους στην πόλη Troyes με τον όρο να δημιουργηθεί εκεί Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1982.
Ο Μπαλταζάρ Κλοσοφσκί ντε Ρολά, γνωστός ως Μπαλτίς (Balthasar Klossowski de Rola, Balthus, 1908-2001) όταν έγραψε την επιστολή αυτή ήταν ένας διάσημος και πολυσυζητημένος ζωγράφος και είχε διοριστεί διευθυντής της Villa Médicis στη Ρώμη. Γεννήθηκε στο Παρίσι από γονείς πολωνικής και λευκορωσικής καταγωγής. Οι γονείς του χώρισαν το 1917 και η μητέρα του γνώρισε και έγινε ερωμένη του Ρίλκε, ο οποίος ενθάρρυνε τον νεαρό Μπαλταζάρ στα πρώτα του βήματα στο σχέδιο και την ζωγραφική. Το 1929 έκανε την πρώτη του έκθεση στη Ζυρίχη. Κατά την δεκαετία του 1930 ήρθε σε επαφή με τους Γάλλους υπερρεαλιστές, χωρίς να προσχωρήσει στην υπερρεαλιστική ομάδα. Το 1934, έκθεσή του στο Παρίσι, όπου εξέθεσε για πρώτη φορά πίνακες με νεαρά κορίτσια σε «αμφίσημες» στάσεις, δημιούργησε σκάνδαλο που ακόμα συνεχίζεται. Το 1977, δέκα χρόνια μετά την επιστολή αυτή, όταν έληξε η θητεία του στη Ρώμη, εγκαταστάθηκε στην Ελβετία, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του σε ηλικία 93 ετών. Ήταν αδελφός του συγγραφέα και φιλόσοφου Πιέρ Κλοσοφσκί.
Η Ανριέτ Γκομέζ (Henriette Gomès), είχε γνωρίσει τον Μπαλτίς το 1935 όταν δούλευε στην γκαλερί Pierre Loeb στο Παρίσι, προτού να ανοίξει, μαζί με τον σύζυγό της Αντρέ Γκομές, την Gallerie Henriette, όπου παρουσίασαν έργα πολλών από τους γνωστότερους ζωγράφους της εποχής, με τους οποίους ήταν και φίλοι, όπως ο Πικάσο, ο Μιρό, ο Μπράουνερ, ο Ντισάν, η Ντα Σίλβα, ο Μπαλτίς και πολλοί άλλοι. Με την είσοδο των Γερμανών στο Παρίσι, η γκαλερί κατασχέθηκε ως Εβραϊκή επιχείρηση και το ζευγάρι έφυγε από το πόλη για να συμμετάσχει στην αντίσταση. Η γκαλερί ξαναλειτούργησε μετά τον πόλεμο, επικεντρωμένη πλέον, ενάντια στα ρεύματα της εποχής, σε παραστατικούς ζωγράφους. Πίστεψε στο έργο του Μπαλτίς, τον βοήθησε να επιβιώσει όταν ήταν άγνωστος, και στη συνέχεια να καθιερωθεί σαν ζωγράφος προβάλλοντάς τον και διοργανώνοντας τακτικά εκθέσεις έργων του.