Περί «μηχανικού» ο λόγος. Μια ωραία λέξη της ελληνικής που συνδέεται όχι μόνο με τη μηχανή, την κατασκευή και το έργο, αλλά και με το «μηχανεύομαι» (με την καλή έννοια και όχι την άλλη, την πονηρή)· την επινόηση να φτιάξω κάτι χρήσιμο συνδυάζοντας ποικιλία γνώσεων και όχι μόνο από τις «θετικές» επιστήμες άλλά και τις «άλλες» τις λεγόμενες «του ανθρώπου και της κοινωνίας». Ο Οδυσσέας, ας πούμε, ο «πολυμήχανος», δεν μου φαίνεται πονηρός, όπως τον παρουσιάζουν οι επιτήδειοι, για να χαρακτηρίσουν έτσι τους... Επτανήσιους! Μάλλον ήξερε από μηχανές, αλλά φαίνεται να ήξερε και για την κοινωνική αποδοχή που θα είχε στους Τρώες ο Δούρειος Ίππος, ώστε να δεχτούν τη μηχανή. Δηλαδή ο «μηχανικός», που δεν ξέρει μόνο να κατασκευάζει υλικά πράγματα, αλλά και να μετράει την αποδοχή που θα έχει στην κοινωνία και έτσι να προβάλλει. Θα μου πείτε «μα είσαι με τους Τρώες ή τους Έλληνες, που τους νίκησαν μηχανευόμενοι;». Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα για την ΑΙ, που θα δώσει απάντηση, ανάλογα με τα Δεδομένα και τις Πληροφορίες που θα δώσει ο διαχειριστής της, μέχρις ότου η ΑΙ θα ζητάει μόνο Δεδομένα για να φτιάχνει Πληροφορίες μόνη της και από εκεί να προσφέρει Μάθηση και ύστερα τη Σοφία, που ποιος να ξέρει αν, ποια και πόση θα διαθέτει η Φυσική Νοημοσύνη.
Για να διεισδύει το έργο του μηχανικού στην ευρεία κοινωνία, ως αγαθό, πρέπει να γίνει ευρύτερα κατανοητό ως χρήσιμο, ιδίως όταν αυτό το έργο δεν «πολυφαίνεται» ευρύτερα ως υλικό... Όπως είναι π.χ. πολλά από τα έργα του τοπογράφου που παράγουν αριθμούς (για να περιγράψουν και απεικονίσουν τον γεωμετρικό, φυσικό και ανθρωπογενή κόσμο), π.χ. τις συντεταγμένες! Γιατί άραγε είναι χρήσιμες οι συντεταγμένες; Τι υλικά έργα παράγουν; Και άλλα πολλά ανάλογα! Με ενδιαφέρουν τα έργα που παράγουν οι μηχανικοί χωρίς να φαίνονται παραέξω. Και με προβληματίζει η εσωστρέφεια και η αλαζονεία που παράγει η εσωστρέφεια: δηλαδή το «μου αρκεί που τα καταλαβαίνω εγώ και το συνάφι μου... Αν δεν τα καταλαβαίνει η κοινωνία, τόσο το χειρότερο για την κοινωνία»... Μπορεί όμως να είναι έτσι; Οι μηχανικοί πρέπει να δώσουμε στην κοινωνία να καταλάβει, αλλιώτικα η σημαντικότητα του έργου περνάει «κάτω από τα ραντάρ» της κοινωνίας και την παντοδύναμης επικοινωνίας και έτσι δεν τα πιάνουν οι σφυγμομετρήσεις και δεν τα λογαριάζουν οι πολιτικοί και μεγαλώνει ο φαύλος κύκλος. Η κοινωνία δεν γνωρίζει, ειδικότητες μηχανικών δυσκολεύονται στην αναγνώριση της χρησιμότητάς τους, τα νέα παιδιά κατευθύνονται σε αυτά που μαθαίνει η κοινωνία από την επικοινωνία και όλοι περιμένουν το ΑΙ που γνωρίζει όλους τους κανόνες της επικοινωνίας για να περνάει ως «θαύμα», ενώ στην πραγματικότητα είναι μια φυσικολογική εξέλιξη της Ψηφιακότητας που αναπτύσσεται στον κόσμο από τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα και μετά, όπως και η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Και στα δύο καθυστερημένοι ως κοινωνία αντιμετωπίζουμε το «θαύμα» με τον φυσιολογικό τρόπο που στέκεται κανείς μπροστά του: με δέος και φόβο, κατά τη Θουκυδίδειο έννοια.
Σκόρπιες σκέψεις, θα μου πείτε, ίσως και άχρηστες έχοντας δίπλα την ΑΙ να τρέχει με χίλια... Αλήθεια γιατί δεν λέμε το «θαύμα» ΑΙ ως «Άι» και προσπαθούμε να το περάσουμε ως Ταυ Νι (ΤΝ); Η νεοελληνική μας χάρισε τις υπέροχες επιφωνηματικές προτάσεις, όπως «Άι στο καλό», «Άι χάσου», «Άι λάικ Άικ μαζί σου συνομιλάικ», του Μποστ το τελευταίο, για τους παλιότερους κ.ά.! Άλλωστε και ο εμπνευστής του όρου από όπου προέρχεται το ακρωνύμιο ΑΙ μάλλον παιγνιωδώς (μου φαίνεται) το επινόησε ή για να μας φοβίσει!
Αλλά ας γυρίσουμε στις επικοινωνιακές ευθύνες των μηχανικών να προβάλουν το ιστορικό βάθος των ειδικοτήτων τους, ώστε να γίνει καλύτερα κατονοητό το παρόν τους και οι προοπτικές του μέλλοντός τους. Οι καιροί σφίγγουν για τους παραδοσιακούς κλάδους των μηχανικών που δεν προβάλλουν το ιστορικό βάθος της ευρύτερης σημασίας των έργων τους· ιδίως εκείνων που δεν γίνονται εύκολα κατανοητά, γιατί στηρίζονται σε άυλες έννοιες όπως είναι π.χ. (έτσι, για την οικονομία του παραδείγματος) οι συντεταγμένες..!
Και για να το κάνουμε ακόμα πιο προσιτό, ένα μικρό παράδειγμα, από πολλές ερωτήσεις φίλων όταν βλέπουν παλαιούς χάρτες και θαυμάζουν την τέχνη και την ομορφία τους ― οι περισσότεροι (ανάμεσά τους και μηχανικοί) ως έργα τέχνης παρά τεχνολογίας τους βλέπουν, γιατί η τεχνολογία είναι εκεί αόρατη και στο σχολείο δεν μαθαίνουμε περί χαρτών. Με ρωτάνε λοιπόν, πώς έφτιαχναν οι άνθρωποι, πριν πάρα πολλούς αιώνες την εικόνα που φαίνεται παρακάτω; ― και τη βλέπουν με θαυμασμό και απορία, γιατί μοιάζει με αυτό που βλέπουν σήμερα σε σύγχρονες αντίστοιχες εικόνες...
