Μια πόλη με διαμάντια και μπλουζ

Μια πόλη με διαμάντια και μπλουζ
Σημειώσεις από το ημερολόγιο της ηθοποιού Ιωάννας Πεφάνη

___________________

1986
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

Σχολή Θεάτρου Τέχνης, το θεατρικό σπίτι της Αναγνωστάκη. Α’ έτος, πρώτο κομμάτι η Ελισάβετ από την Πόλη. Πρώτη φορά ακούω το όνομά της, πρώτη φορά διαβάζω έργο της. Μαγεύομαι χωρίς να πολυκαταλαβαίνω. Αφουγκράζομαι τη μοναξιά, την απόγνωση αλλά είμαι πολύ νέα για να φτάσω σε βάθος, στον πυρήνα.

1989
ΙΟΥΝΙΟΣ

Εξετάσεις Πτυχιακές. Συναναστροφή. Ρόλος η Γυναίκα. Στη διάρκεια των τριών χρόνων της σχολής συναντήθηκα και με άλλες ηρωίδες της Αναγνωστάκη στα έργα Νίκη και Κασέτα. Σταδιακά γίνεται η αγαπημένη μου συγγραφέας.

1990
ΘΕΑΤΡΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ Τζένη Καρέζη-Κώστας Καζάκος

Η χρονιά που αντιλαμβάνομαι πόσο καρμική στάθηκε η Λούλα Αναγνωστάκη στη σύντομη τότε θεατρική μου ζωή. Μετά από αλλεπάλληλες μουσικές οντισιόν, μου δίνεται ο ρόλος της Ειρήνης στο έργο Διαμάντια και μπλουζ. Σκηνοθεσία Βασίλης Παπαβασιλείου. Η πρώτη φορά που γνωρίζω την Αναγνωστάκη από κοντά. Ακολουθούν ατέλειωτες νυχτερινές τηλεφωνικές συνομιλίες. Από σκόρπιες φράσεις προσπαθώ να συγκεντρώσω πληροφορίες για τον ρόλο μου. Η Ειρήνη, η μικρή Άννα, δεμένη με τη μητέρα της, την αγαπά και την αμφισβητεί. Η Ειρήνη, το παιδί που δύο ενήλικες βάζουν αγγελιοφόρο στον χωρισμό τους. Η Ειρήνη αντιλαμβάνεται τον κόσμο μέσα απ’ τη μουσική και ωριμάζει σε μια μέρα. Η Ειρήνη, ένα ακόμη κομμάτι της Αναγνωστάκη.

2005
ΘΕΑΤΡΟ ΑΘΗΝΑΪΣ

Ξαναπαίζω στο έργο Διαμάντια και μπλουζ σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καραγιαννοπούλου με τη Ζωή Λάσκαρη αυτή τη φορά, τον ρόλο της φίλης. Σε συνάντησή μου με την Αναγνωστάκη, χαριτολογώντας μού λέει ότι πρέπει να παίξω και τον ρόλο της Άννας για να κλείσει ο κύκλος.

2022
ΘΕΑΤΡΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

Τριάντα δύο χρόνια μετά, ξαναβρίσκω την Ελισάβετ. Στην Αθήνα, μετά τον εγκλεισμό λόγω της πανδημίας όπου όλα μοιάζουν διαφορετικά, ανεβαίνει ξανά Η πόλη σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι.

Τόσο οικεία και τόσο μακρινή. Πρώτες αναγνώσεις. Τα λόγια, οι τονισμοί ηχούν όπως τότε στ’ αυτιά μου. Προσπαθώ να ξεφύγω απ’ τα γνώριμα. Ο Ένκε με μετατοπίζει συνεχώς. Η πόλη μας ανήκει σ’ ένα μεταπολεμικό τοπίο. Οι μνήμες νωπές από τα τραύματα και τις απώλειες. Ο φόβος κυρίαρχος, η επικοινωνία οδυνηρή. Μνήμες κατακερματισμένες, παιχνίδια αλληλοεξόντωσης, εξόριστοι άνθρωποι σε μια πόλη ήδη καμένη και κατεστραμμένη. Και η Αναγνωστάκη παρούσα, όσο ποτέ άλλοτε, οδηγεί τη μοναξιά της Ελισάβετ πέρα από συναισθηματισμούς και κραυγαλέες υποκριτικές.

Κάποιες από τις σημειώσεις μου στη διάρκεια της πρόβας:

…Να θυμηθώ να με ξεχάσω, όπως με ξέχασαν …η Ελισάβετ θυμάται, γιατί κανείς άλλος δεν τη θυμάται…

…Ανακάλυψε ένα καινούργιο βηματισμό, αυτόν που οδηγεί τον μελλοθάνατο στην κρεμάλα ίσως;

…Η εναλλαγή της φωνής πρέπει να έρχεται από την ανάσα, αυτή οδηγεί… θυμήσου τη φωνή της Λούλας, τους χαμηλούς τόνους και τα ημιτόνια.

…Ο μονόλογος για την εφημερίδα και την καταδίκη σε θάνατο, σε καμμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται μελό. Η Ελισάβετ έχει ήδη συγκινηθεί και κλάψει πολλές φορές πριν. Η κραυγή να είναι άηχη.

…Αν η πόλη καίγεται, καίγεσαι και συ και ό,τι πίστευες και ό,τι έκανες και ό,τι θυμόσουν… Είναι διαπίστωση; Είναι αποδοχή; Υπάρχει ελπίδα μετά απ’ αυτό;

…Μήπως όλο είναι όνειρο της Ελισάβετ και δεν συμβαίνει στ’ αλήθεια;

…Πόσο θα ήθελα να μπορούσα να σε πάρω στο τηλέφωνο.

Μια πόλη με διαμάντια και μπλουζ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: