——————
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥΣ*
——————
Οι βιβλιοθήκες των προγόνων, το Παλαιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων κι ο Αλή Μπαμπά
Τις προάλλες επισκέφτηκα ακόμη μία φορά το Παλαιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων στην Πειραιώς (τελευταία λειτουργεί κι εκθετήριο-βιβλιοπωλείο στην Γραβιάς). Στις δύο ώρες που έμεινα εκεί ήρθαν δύο-τρεις άνθρωποι που ήθελαν να φέρουν βιβλία που δεν τα χρειάζονταν πια. Ένα ζευγάρι είπε «τα διαβάσαμε, ας τα διαβάσει και κάποιος άλλος τώρα». Πόσο γενναιόδωρο, σκέφτηκα. Εμένα μου φαίνεται αδύνατο να το κάνω.
«Μα ποιος δίνει τα βιβλία του;», ρώτησα τον Γ.
«Μπορεί να μην είναι δικά τους. Να κληρονόμησαν βιβλιοθήκες μαζί με σπίτια».
Το μυαλό μου πήγε στη βιβλιοθήκη της γιαγιάς μου που μας άφησε πριν τέσσερα χρόνια. Θυμάμαι όλα αυτά τα βιβλία… Κάποια πολύ παλιά, κάποια καινούρια και σχεδόν ανέγγιχτα. Από τα δεύτερα ήταν η βιογραφία του Νίκου Ξανθόπουλου, του ηθοποιού, που πολύ τον αγαπούσε στα νιάτα της, ή το μυθιστόρημα Θαμμένοι στον Γρανίτη της Μιμής Θεοχάρη-Φιλιππίδη (ο Γρανίτης ήταν το χωριό του παππού μου).
Στα παλιά, όμως, και τι δεν συναντούσες! Σκισμένες εκδόσεις κόμικ του Εμπόρου της Βενετίας του Σαίξπηρ, βιβλία για τον Πόντο ή στην Ποντιακή γλώσσα, διηγήματα και μυθιστορήματα, Βασίλη Βασιλικό, Κωστούλα Μητροπούλου, Ευγενία Φακίνου αλλά και Βασίλη Ραφαηλίδη και το περιοδικό Φιλμ και γελοιογραφίες του ΚΥΡ, και τους δέκα σκληρόδετους τόμους με τις Μεγάλες Δίκες που άρεζαν στον παππού και πολλά, πάρα πολλά, βιβλιαράκια και τευχίδια του ΠΑΣΟΚ, που χρονολογούνταν στο τέλος της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές του 1980. Το ΠΑΣΟΚ για το φοιτητικό κίνημα, για την ισότητα, για τη γυναίκα κ.λπ. .κ.λπ.
Όταν ξεκαθαρίσαμε τη βιβλιοθήκη, ήμουν εκείνη που πήρε όλη τη λογοτεχνία και τα λευκώματα. Ακόμη και κάτι εγκυκλοπαίδειες τις πήγα σπίτι να κάνουν παρέα σ’ αυτές που είχαμε ήδη εκεί. Βέβαια, να πω τη μαύρη μου αλήθεια, ίσως οι εγκυκλοπαίδειες να είναι τα μόνα βιβλία που κάπως πιο εύκολα μπορώ να δώσω. Και τα έχω καταφέρει μια φορά! Χάρισα κάποιους τόμους της Δομής -μα πόσο γαλαντόμα!- στο φροντιστήριο του ΚΘΒΕ. Ποιος ξέρει ίσως να έχουν παίξει και ντεκόρ σε παράσταση!
Αλλά όχι, τους δερματόδετους τόμους για το εμπορικό δίκαιο, την εμπορική αλληλογραφία (ή κάτι παρεμφερές, ποιος ξέρει, ποιος το διαβάζει…) που είναι γραμμένοι στην καθαρεύουσα και δεν ξέρω πώς στο καλό βρέθηκαν σπίτι μου, δεν πρόκειται να τους δώσω έτσι εύκολα!
ΥΓ: Το Παλαιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων, αυτή η σπηλιά του Αλή Μπαμπά… Σε κάθε επίσκεψη χτυπά το σύνδρομο του Σταντάλ αλλά με βιβλία…!
*Το όνομα της στήλης είναι εμπνευσμένο από τη φράση του DavidGrossman «τα βιβλία είναι το μοναδικό μέρος στον κόσμο, όπου μπορούν να συνυπάρχουν τα πράγματα και η απώλειά τους».