Η τραγική ιστορία των Ουρανοσκοπίδων

Όταν ο Δίας ερωτεύτηκε την Ευρώπη, μεταμορφώθηκε σε ταύρο και, αφού την ξεγέλασε με τα παιχνίδια του, την απήγαγε και με τη συνοδεία Νηρηίδων και Τριτώνων την οδήγησε στο Δικταίο Άντρο στην Κρήτη. Φοβούμενος ότι στον θαλάσσιο δρόμο του θα συναντήσει εμπόδια ανυπέρβλητα ακόμη για έναν θεό και για να έχει το κεφάλι του ήσυχο, ζήτησε από τις Νηρηίδες να του υποδείξουν έναν θαλάσσιο οργανισμό που θα πηγαίνει μπροστά σαν προπομπός, σαν ανιχνευτής. Οι Νηρηίδες του πρότειναν ένα ψάρι που ήταν διάσημο στις θάλασσες και ήταν το μόνο που είχε τέτοιες εμπειρίες γιατί συμμετείχε στις πιο γνωστές απαγωγές: της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα στον Κάτω Κόσμο, γεγονός που δεν φανέρωσαν στον Δία μια και η Περσεφόνη ήταν κόρη του, της Κυρίνης από τον Απόλλωνα και της Αίθρας από τον Ποσειδώνα. Με λίγα λόγια ήταν ένας έμπειρος ανιχνευτής που ρίσκαρε τη ζωή του στην εκτέλεση των καθηκόντων που αναλάμβανε.

Σαν έφτασε ο Δίας και η Ευρώπη, ασφαλείς και οι δυο τους, στο Δικταίο Άντρο, στην Κρήτη ρώτησε το ψάρι προπομπό τι θα ‘θελε να του χαρίσει. Το ψάρι, αναλογιζόμενο τους κινδύνους που είχε περάσει και το μεγάλο ρίσκο που έπαιρνε κάθε φορά αλλά και το μίσος των Τριτώνων, που ένιωθαν ότι η φήμη του θα σκιάσει τη δική τους, ζήτησε από τον Δία να του χαρίσει την πιο ισχυρή και άτρωτη πανοπλία. Πράγματι, ο Δίας του χάρισε αυτό που ζητούσε: τα λέπια του μετατράπηκαν σε οστέινες πλάκες, η ουρά του γέμισε με ισχυρά, μεγάλα, δηλητηριώδη αγκάθια και στην κεφαλή του εμφανίστηκαν δυο δυνατές κεραίες σαν κέρατα ελαφιού. Κανείς δεν διανοείτο να τα βάλει μαζί του, ακόμη και τα μεγάλα κήτη και οι άγριοι θηρευτές της θάλασσας απέφευγαν να το συναντήσουν.

Σύντομα, όμως, και αφού πέρασε η πρώτη χαρά για την ισχυρότατη πανοπλία που του εξασφάλιζε απόλυτη ασφάλεια, το ψάρι προπομπός διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να κινηθεί με την άνεση που κολυμπούσε πρώτα. Οι ξακουστές κολυμβητικές του ικανότητες μειώθηκαν και αυτό ήταν αναγκασμένο, λόγω της βαριάς του πανοπλίας, να κινείται λιγότερο στην επιφάνεια της θάλασσας και περισσότερο στον βυθό κι εκεί να αναζητά την τροφή του. Σταδιακά, η παρουσία του στην επιφάνεια όλο και λιγόστευε και αναγκάστηκε να προσαρμοστεί σε όλο και μεγαλύτερα βάθη και στις συνθήκες που επιφυλάσσουν τα σκότη της αβύσσου κι έτσι, ασφαλές μεν, αλλά σε απέραντη μοναξιά έζησε την υπόλοιπη ζωή του. Σύμφωνα με τον βιολόγο Λάγιο ντε Νάτις, το ψάρι προπομπός, αυτό το ξεχωριστό ψάρι των θαλασσών, είναι ο πατέρας των ψαριών της αβύσσου, της οικογένειας των Ουρανοσκοπίδων, που ζουν απόλυτα προφυλαγμένα, χωμένα μέσα στη λάσπη του πυθμένα. Τα μάτια τους μόνο εξέχουν και προς τον ουρανό κοιτάζουν με θλίψη, να διατρέξουν προσπαθώντας τον όγκο του νερού ως την επιφάνεια, εκεί που κάποτε ο μακρινός τους πρόγονος διέσχιζε άφοβος τα κύματα.