Μια αξιοπρόσεκτη λυρική φωνή

Χριστιάνα Νικοκάβουρα, Θα υπάρχω, Μελάνι 2021

Μια αξιοπρόσεκτη λυρική φωνή


Η Χριστιάνα Νικοκάβουρα (γενν. 1943) έχει διανύσει μια προσωπική, διακριτική διαδρομή στην ελληνική ποίηση. Όσοι παρακολουθούμε τη δημιουργική της πορεία γνωρίζουμε ότι είναι μια αξιοπρόσεκτη φωνή, που θα άξιζε μια ευρύτερη προσοχή. Ο ποιητικός της λόγος μοιάζει να αγγίζει τις ρίζες ενός αρχέγονου λυρισμού, να καταγράφει επεισόδια μιας πλούσιας εσωτερικής ζωής, που διυλίζονται μέσα από μια στέρεα παιδεία και γνώση της ιστορίας της λογοτεχνίας: άλλωστε η Νικοβάκουρα έχει μια σημαντική θεωρητική σκευή με σπουδές λογοτεχνίας σε σημαντικά αμερικάνικα πανεπιστήμια, όπως το Χάρβαρντ, ενώ έχει συγγράψει και θεωρητικά έργα, όπως η μελέτη Ελύτης και Γιουνγκ, Ένας διάλογος (2000).
Η τελευταία της ποιητική κατάθεση με τον τίτλο Θα υπάρχω είναι μια εκτενής σύνθεση στην οποία η ποιητική φωνή πασχίζει να ορίσει τη θέση της μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο αντιθέσεις και συγκρούσεις. Πρόκειται για την καταγραφή μιας υπαρξιακής πορείας μέσα στην οποία διακρίνεται μια πίστη στη βαθύτερη αρμονία του παντός, στον μυστικό πυρήνα της ζωής που μπορεί να αποκαλυφθεί μονάχα από εκείνους που με μόχθο, με υπομονή τον αναζητούν.
Καταγράφω κάποιους χαρακτηριστικούς στίχους αυτής της ιδιαίτερης θεματικής και των τρόπων που επιλέγει η ποιήτρια:

Θα υπάρχω στον σελαγισμό… στον πυρετό που ρέει…

στην ερεβώδη διάχυση… στον ρου που παραπαίει…

στη ρέμβη που εκστασιάζεται… στη μνήμη που κοχλάζει…

στο αγλάισμα που ανθοφορεί και σθεναρά ωριμάζει

τον πόθο μιας ευόδωσης… μιας προσμονής που οδεύει

προς τη φορά που ηχεί τυφλά… τη δύναμη που αρδεύει

του κόπους τους ακάματους… τους μόχθους τους μεγάλους…

θα υπάρχω στους παυσίλυπους κελαϊδισμούς του κάλλους…

Παρατηρεί κανείς τη δυναμική εικονοποιία, την ειλικρίνεια του βιώματος, τη διαρκή ροή του λόγου, που παρασύρει αρμονικά προς έναν κόσμο γεμάτο χυμούς, αρώματα και μυστικές εκστάσεις. Η παρουσία των αποσιωπητικών είναι μια σταθερή επιλογή της ποιήτριας, που πραγματοποιείται και σε άλλες συνθέσεις της. Και ενώ στην αρχή η επανάληψη αυτού του σημείου στίξης ξενίζει, στη συνέχεια η βεβαιότητα της ποιήτριας ως προς την αναγκαιότητα της χρήσης του κάνει τον αναγνώστη να αντιληφθεί τη βαθύτερη λειτουργία του: τελείες η μία δίπλα στην άλλη σαν σταγόνες διαγράφουν μια πορεία, μια ροή, που δεν έχουμε περιθώρια να αφήσουμε στη μέση. Θα περάσουμε από πολλά μονοπάτια και πολλές τρικυμίες: «φουρτουνιασμένες θάλασσες… αλαφιασμένοι αιθέρες / καθρέφτες μετεωρισμών… οι αστραποβόλες μέρες / πέφτουν πυρόεσσες στα νερά… στίφη από λαμπηδόνες… / αδέσποτα μουρμουρητά… / ακούω εικόνες».
Στο τέλος όμως θα σταθούμε μπροστά στο απόλυτο φως της συνείδησης: «σύριγμα από άγριο χλόισμα… θρόισμα αθανασίας… / ο αιθεροβάμων άνεμος… ο ενάλιος αστερίας… / ο πάνλευκος του νου μου ειρμός… το πόντιο ανέμισμά μου…»
Μια ποίηση και μια γλώσσα βγαλμένη από τον αρχαίο λυρισμό, από τον ρομαντισμό, από τον συμβολισμό, από τον εικονισμό, βγαλμένη και μπολιασμένη από ετερόκλιτα στοιχεία, που μπορεί να ανήκει σε όλα τα ρεύματα και σε κανένα από αυτά. Γιατί το φως της αναζήτησης υπάρχει παντού.

 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: