Γη η Κοινή - Ο (δια)λογος των Όντων

Το κοινόν άστυ έσβησε

Σβήνει η εστία

Άναψαν οι προβολείς, καταβροχθίζονται οι πόροι

Καταβροχθιζόμαστε από μια καθημερινότητα παράλογη

Καταβροχθίζουμε εικόνες παραποιημένες, παραπλανητικές

Αφομοιώνονται με ευφημισμούς οι επιπτώσεις1

Έτσι πορευόμαστε

Μες στον κονιορτό γκρεμισμένων σπιτικών

μέσα σε ρύπους και θερμά επεισόδια

κατά μήκος του ξεραμένου ποταμού του χρόνου

Χωρίς κοινωνική συνοχή

με χρήματα ίσως, μα χωρίς αλληλεγγύη

Κατά μήκος μιας ατέλειωτης κοίτης

που γυροφέρνει και ξεδιπλώνεται και ποτέ δεν φτάνει

Έχοντας την ψευδαίσθηση πως όλα τελούν εν τάξει:

τα δικά μας σπίτια στέκουν (προς ώρας)

τα οχήματά μας (κάπως) κινούνται

τα παιδιά μας μεγαλώνουν (χρεωμένα)

Πορευόμαστε κατά μήκος του κάποτε ποταμού

ώς το δέλτα κι ώς τη θάλασσα

μαζεύοντας αλίκτυπα και πλαστικά κι αναμνήσεις

σωρεύοντας άμμο πάνω στην άμμο της χαμένης μας πόλης

[ μονολογούσε ο άνθρωπος.
Και το σπίτι του, η Γη, όλως παραδόξως, μίλησε
και του είπε: ]

Μήτρα του βίου είμαι

Κατοικία ζώων και φυτών και ανθρώπων

Είμαι μια καταβόθρα γεγονότων

Βλέπω τους ανθρώπους να οδεύουν

λίγο ώς πολύ ομοιόμορφα

σε δρόμους και λεωφόρους

Φωτογραφίζω τις εικόνες τους

όχι από κάτω, όπως τους κοιτώ,

μα από πάνω τους,

όπως αποτυπώνονται στο μάτι του απείρου

Δημιουργώ αρχεία παρεμβάσεων και αποτυχιών

προειλημμένων αποφάσεων και υποκρισίας²

λαθών κι εκρήξεων, διαλόγου και αποσιώπησης

Απορροφώ στο πήλινο περίβλημά μου

όλους της ζωής τούς κραδασμούς

ραγίζοντας σιγά σιγά

Είμαι πηγή τροφής κι εστία ενέργειας

Όταν καταρρέω

τις αυθαιρεσίες των ανθρώπων αποκαλύπτω

αποδίδοντας το γκρι της μόλυνσης στον ουρανό

και το αίμα στο κόκκινο

Κρατώ στην ψυχή μου πάντα

το μαύρο της αποτυχίας

και το καφέ της σκουριάς

Όταν καταρρέω

το κενό δεν πληρώνεται

Παραμορφώνεται η εσωτερική δομή

αλλοιώνεται η φύση των όντων

Βυθίζονται μαζί μου ο οίκος, ο οίκτος

ψυχή και φύση, η πόλη, οι πολλοί.

Το όχημα-Γη σβήνει

Έσβησε η κοινή κληρονομιά

Σβήνουν οι τόποι, καταβροχθίζονται από καταστροφές

Καταβροχθιζόμαστε από τη βουλιμία

Καταβροχθίζουμε πεποιημένες τροφές και σκέψεις

Αφομοιώνεται διαμιάς η έπαρση

άμα τε και η υποστολή των γεγονότων

Έτσι πορευόμαστε

Από αεροπλάνο σε αεροπλάνο

από τρένο σε τρένο

σε διαδρομές που πηγαινοέρχονται

που διασταυρώνονται

μέσα σ’ αυτά τα ίδια αμάξια

όπου μεγαλώνουμε και τρέχουμε

και γερνάμε, στην πεπατημένη, πόσες φορές,

δρόμους που προχωρούν και γυρνούν και συνεχίζονται

σ’ εναλλασσόμενα τοπία, άλλες γλώσσες

μ’ ανθρώπους φτωχούς, εδέσματα πεταμένα³

και δώρα άχρηστα και γιορτές του θεαθήναι

σε ράγες που ακολουθούμε μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα⁴

ακόμα κι όταν, κυνηγημένοι⁵ ή πιονέροι, ποιος ξέρει,

εγκαταλείπουμε την υπερταχεία της ανάπτυξης,

σε ράγες που ο ήχος τους δε σωπαίνει

που η μουσική τους, ένα μακρότατο κατανάλωνε, κατανάλωνε…

χτίζει παντού ολοκληρωτισμούς και ασθένειες, ρατσισμό,⁶

υπερεκμετάλλευση και φτωχοποίηση ες αεί

[ γόγγυζε ο άνθρωπος.
Και τότε, περιέργως, του μίλησε ένα όχημα: ]

Ο νυχτερινός ουρανός είναι οθόνη

δημιουργίας και προβολής αναμνήσεων

Γνωρίζω ανθρώπους που έτσι τον κοιτούν

καθώς τους μεταφέρω

κι άλλους που απλώς διασχίζουν το σκοτάδι

για να φτάσουν λίγο πιο κει

Γνωρίζω ανθρώπους πολλούς

Εκείνων το ταξίδι είναι ευχαριστία προς το σύμπαν

Των άλλων, βαριεστημάρα σκέτη

εν τη αναμονή της άφιξης

Τρίτων, αναδασμός χρόνου μέσω ήχων και εικόνων

Κείνων εκεί, κατανάλωση σαν όποια άλλη,

ο (εκ των ων ουκ άνευ;) χειρότερος τουρισμός

Κάποιων άλλων, ενδιάμεση στάση, αναδιανομή ζωής,

διάλειμμα στον ρου της καθημερινότητας

Άλλων, απόδραση από τόπους βασάνων

Θυμάμαι μια συνάντησή μας, πρόσφατα:

ένα άλογο λευκό σ’ ένα χρυσό χωράφι,

ένα αυτοκίνητο, το τρένο, ένα πλοίο,

στο βάθος του ορίζοντα ένα αεροπλάνο

Γνωρίζω ανθρώπους που έχουν δει

ένα τέτοιο με τον χρόνο συναπάντημα

ξέρουν πόσο μετράει τι, σε CO₂ και μεθάνιο

Γνωρίζω ανθρώπους πολλούς

Ίδιοι από απόσταση, μες στα κινούμενα κουτιά τους

Πανομοιότυπες κινήσεις, παρεμφερείς στάσεις

Τόσο διαφοροποιημένες αντιδράσεις όμως

τόσο αλλιώτικες ζωές κι αποφάσεις καθημερινές

Γνωρίζω ανθρώπους πολλούς

και σκέψεις και λόγια και στάσεις λιγότερο βλαπτικές

Γνωρίζω ταξίδια πολλά

Γνωρίζω καλά το πόσο διαφέρουν

των επιβατών τα τοπία τα εσωτερικά.

Ο κοινός νους σβήνει

Σβήνεται η βιοποικιλότητα

Σβήνουν οι πάγοι, καταβροχθίζονται τα δάση

Καταβροχθιζόμαστε από το κέρδος

Καταβροχθίζουμε μπροσούρες χειραγώγησης⁷

Αφομοιώνεται η κοροϊδία ως αναμενόμενο άλλοθι

Έτσι πορευόμαστε

Από πένθος σε πένθος, από απώλεια σε απώλεια

γης, αέρα, υδάτων, ανθρώπων, πανίδας και χλωρίδας

Με τιμόνι που ανέκαθεν αγνοούσαμε

πώς να κρατήσουμε σταθερό

να μειωθεί η καταστροφή, όσο γίνεται,

να προβλέψουμε την κάθε επόμενη τραγωδία

Μ’ εναλλαγή ξηρασίας-βροχοπτώσεων-ερημοποίησης⁸

σε έδαφος βαρυφορτωμένο, αντί βλάστησης,

με ορμόνες, λιπάσματα, απορρίμματα

Ζώα ταϊσμένα με ψάρια και κόκαλα,

νύχια, τρίχες κι αντιβιοτικά⁹

Θάλασσες πλήρεις ρύπανσης και πλαστικών,

αφιλόξενες των θαλάσσιων ζωών

Ζώντας σε κυκεώνα εκδοχών κι αναβολών,

προσεγγίσεων κι αποποιήσεων ευθυνών

Θα θάψουμε το κάθε νέο νεκρό είδος

σε μια γη υπερεκτιμημένο χωνευτήρι

γη τάφο, γη λήθη, γη απορριμματοφόρο

όποιου χρήσιμου ή άχρηστου έχουμε αποχωριστεί,

γη ανεξάντλητη κάποτε, τώρα βιοκαύσιμο η ίδια¹⁰

[ θρηνούσε ο άνθρωπος.
Ένα γράμμα ανεπίδοτο
φτερούγισε κοντά του και συμπλήρωσε: ]

Σαν αιωρούμενος αγγελιαφόρος

ευήκοους παραλήπτες γυρεύοντας

συνέλεξα και κοινοποιώ

λέξεις κοινότοπες πλέον, σαφών προειδοποιήσεων

διαπιστώσεις αμφίδρομων αλληλεξαρτήσεων

ματαιωμένες αποφάσεις, ψεύδη αναίσχυντα

Την πίκρα της αποτυχίας

εκείνη τη λεπτή επικίνδυνη γραμμή

μεταξύ πρόθεσης κι απόφασης

ανάμεσα σκέψη και πράξη

που ταλανίζει πάντα, την ξέρω,

είμαι το πρόσωπο και η φωνή της

η τελική επιβεβαίωση της ανέκκλητης ετυμηγορίας

περί ανθρωπογενών διακινδυνεύσεων¹¹

Είμαι η προτελευταία εκδοχή

Ρίχνει τα ζάρια του ο χρόνος

και μένω μετέωρη, άφωνη, ανύπαρκτη

Βυθίζομαι ανενεργή

μια στη λύπη, μια στην ενοχή

Πετώ ανάμεσά σας να θυμίζω

την απειλή και την αποικιακή λογική¹²

Μιλώ τα μουγκά λόγια μου

ικετεύοντας για γενναιόδωρη φιλικότητα προς τη Γη

συστήνοντας ετοιμότητα απάντησης

αναζητώντας διεξοδικά πεδίο αμειψισποράς μεταξύ

γνώσης/ενσυναίσθησης, τοπικού/πλανητικού,

αυτάρκειας/απο-ανάπτυξης¹³/ανθεκτικότητας,

καλλιέργειας φυσικής και πολιτισμικής

Ρίχνει τα ζάρια του ο χρόνος

και παρασύρει εμένα και σας μαζί

σ’ ένα παιχνίδι, κυριολεκτικά, θανάτου και ζωής:

Είναι κι αυτή η κρίση,¹⁴ η κλιματική,¹⁵

ακόμη μία ανεπίδοτη επιστολή;