Shaman's Blues

Αν και, ομολογουμένως, έχει γράψει πολλά ανεπίληπτα ποιήματα («Η αυτοκτονία του Ατζεσιβάνο» μου έρχεται πρώτη στο μυαλό), ο Άγγελος Σικελιανός δεν είναι ένας ποιητής στον οποίο επιστρέφω και, καλώς ή κακώς, είμαι περισσότερο εξοικειωμένη με την μυθολογία που περιβάλλει το πρόσωπό του παρά με το ίδιο το έργο του. Σε μια συνέντευξη που έδωσε η δισέγγονή του Eleni Sikelianos, Αμερικανίδα ποιήτρια, στον Σαμσών Ρακά,^[1] βρήκα συμπυκνωμένους σχεδόν όλους τους πιθανούς λόγους: «Από όσα έχω διαβάσει, βρίσκω πολύ ωραία σημεία που αναβλύζουν ένα αίσθημα γνήσιας ενότητας με τον κόσμο, αλλά εντοπίζω κι ένα είδος πατριωτισμού, κάτι στομφώδες κι ένα έντονο αρσενικό εγώ.» Ο Σικελιανός μάλλον διέθετε μια συγκλονιστική προσωπικότητα αν πιστέψουμε τον Ανδρέα Εμπειρίκο, ο οποίος έλεγε γι’ αυτόν: ήταν ένας άνθρωπος που είχε μείνει ακέραιος, σαν βρέφος, χωρίς νεύρωση, με έναν ψυχισμό άμεσο που επικοινωνούσε με την φύση και τα όντα. Ήταν ένα ζωτικό φαινόμενο. Όχι ένας «ποιητής» της τάδε ή της δείνα σχολής.^[2] Αυτή η προσωπικότητα προσείλκυσε τη νεράιδα Εύα Πάλμερ στη ζωή του και έκανε πραγματικότητα ένα όνειρο τόσο τρελό και απατηλό όσο η αναβίωση των Δελφικών Εορτών. Πάντως το 2004, όταν πρωτοδιορίστηκα ως φιλόλογος στην Άμφισσα, έσπευσα να προσκυνήσω το σπίτι του στους Δελφούς (που είχε στο μεταξύ μετατραπεί σε μουσείο), είδα τον αργαλειό και το πιάνο της Εύας, αναρωτήθηκα αν υπάρχουν σε κάποιο μέρος της γης απόγονοί του και στρώθηκα να διαβάσω τον Ιερό Πανικό.^[3] Δεν είχα ακόμη εκδώσει το πρώτο μου βιβλίο και θα ήταν αδύνατον να φανταστώ ότι μελλοντικά θα γνώριζα την Eleni Sikelianos από κοντά και θα συμμετείχα μαζί της σε μια ανάγνωση ποιημάτων στο λόφο του Φιλοπάππου. Η περίπτωση του Σικελιανού δεν έπαψε ποτέ να μου γεννά μελαγχολικά ερωτήματα όπως: Υπάρχουν ποιητές «της μόδας» που η παρέλευση του χρόνου τούς γκρεμίζει από το βάθρο τους; Πόσο εύκολα διαβάζεται σήμερα η δημοτική των στίχων του, γεμάτη λέξεις που πλέον ηχούν παλιοκαιρίσιες και ποιητικίζουσες; Πόσο υπεύθυνος ήταν ο ίδιος για την δημιουργία του μύθου του; Υπήρξε θεατρίνος ή αγνός μύστης; Πίστευε σοβαρά ότι ο σαμάνος-ποιητής μπορεί να αναστήσει και νεκρούς; (Είναι γνωστό ότι είχε περάσει μια ολόκληρη νύχτα προσπαθώντας να δώσει το φιλί της ζωής σε έναν πεθαμένο ράφτη). Δεν ξέρω, δεν απαντώ. Sic transit gloria mundi. Ο Άγγελος Σικελιανός, ακόμη και αν από αύριο αρχίσω να μελετώ συστηματικά τα Άπαντά του, θα παραμείνει πάντοτε για μένα ένα γοητευτικό αίνιγμα. Χαίρομαι που το ποιητικό του γονίδιο επέζησε σε μια γυναίκα.