Απόψε που χωρίζουμε
και σαν χαρτί ξεσκίζουμαι
μια χάρη σου ζητώ, μωρέ ζαργάνα,
κανείς να μη σε ξαναπεί Σουζάνα.*
Πέρασαν πολλά χρόνια για να μάθω ότι η ζαργάνα είναι πρωτίστως ψάρι και μετά άνθρωπος, αν κι ακόμη διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις. Ζαργάνα φωνάζαμε την συμμαθήτριά μου, την κόρη του κυρίου Αγαθοκλή. Όταν οι καθηγητές στο σχολείο πρόφεραν το κανονικό της όνομα (Σουζάνα), όλη μαζί η τάξη μουρμούριζε «Ζαργάνα-Ζαργάνα», εκείνοι δε, που είχαν λίγο χιούμορ, τη φώναζαν κι αυτοί Ζαργάνα.
Η Ζαργάνα, βέβαια, ούτε ιδιαίτερα τσαχπίνα ήταν, ούτε λεβεντόκορμη, αλλά αυτό ποτέ δεν προβλημάτισε κανέναν, αντίθετα, εντύπωση μας προξενούσε η ζαργάνα των θαλασσών, που ήταν τόσο αδύνατη και στιλάτη και δεν έμοιαζε με τίποτε με την πραγματική, τη δική μας τη Ζαργάνα.
Η Ζαργάνα αφού τελείωσε την αρχιτεκτονική, πήγε στο Παρίσι κι όταν επέστρεψε, με αέρα παριζιάνας, αρχίσαμε να τη φωνάζουμε Λα Ζαργάν. Της άρεσε γιατί της έδινε ευρωπαϊκό αέρα και μάλιστα γαλλικό, απαραίτητο για να πλέει με ακόμη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στα διεθνή ύδατα. Το Λα Ζαργάν πολύ γρήγορα έγινε Λα Ζαγάρ, όταν την είδαμε ένα βράδυ, κάτω από τη μικρή σκεπαστή κερκίδα του γηπέδου του ΠΑΣ Γιάννενα, στα τέσσερα και η νέα μεταγραφή της ομάδας, αφρικανός στη καταγωγή, που σίγουρα δεν είχε δοκιμάσει άλλη φορά ζαργάνα Μεσογείου, να τη σπρώχνει να πάνε πιο βαθιά. Αυτό ήταν, η Ζαργάνα μας τσίμπησε το δόλωμα κι έφυγε μαζί του για τη Σομαλία.
Όταν λοιπόν ακούω την λέξη «ζαργάνα» πάντα η σκέψη μου πάει στην κανονική Ζαργάνα, τη Σουζάνα δηλαδή, ποτέ στο ψάρι το τσαχπίνικο. Ακόμη και όταν κολυμπώ και περνάει στον αφρό καμιά ζαργάνα, εμένα μπροστά μου εμφανίζεται η Σουζάνα, με το μπικινάκι της το ασημί και τα παχάκια της σαν μικρά πτερύγια να ελαφροκινούνται στο νερό. Είμαι πια πεπεισμένος ότι η ζαργάνα πρώτα άνθρωπος ήταν και μετά έγινε ψάρι, το μοναδικό ίσως ον που ακολούθησε ακριβώς την αντίθετη πορεία από αυτή που όρισε ο Δαρβίνος. Η άποψη φαίνεται να έχει και λογική εξήγηση, αν λάβει κανείς υπόψη τα ευρήματα, τις ιδέες και τις εκτιμήσεις των επιστημόνων που διατυπώνονται τα τελευταία χρόνια για το απρόβλεπτο, το πολύπλοκο και δυσκολονόητο παιχνίδι της εξέλιξης.
* «Αντίο Σουζάνα», στίχοι: Μαριανίνα Κριεζή· σύνθεση: Διονύσης Τσακνής· τραγούδι: Κώστας Μακεδόνας
