¦ — ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ —¦
Τα ενδεχόμενα είναι συναρπαστικά. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, δεν βιάστηκε ν’ ανοίξει τα μάτια του, δεν βιάστηκε να σηκωθεί από το κρεβάτι· έμεινε για λίγη ώρα αναπαυτικά ξαπλωμένος και γύριζε στον νου του όλα τα ενδεχόμενα: μπορεί να ήταν μεταμορφωμένος σ’ ένα τεράστιο έντομο, μπορεί να ήταν ο Γκρέγκορ Σάμσα όπως και χθες, μπορεί να έβρισκε δίπλα του ένα κοιμισμένο κορίτσι με απαλό δέρμα και λεπτό ιδρώτα κάτω απ’ το στήθος. Μπορεί να ξυπνούσε σ’ έναν άλλο τόπο και να ήταν ένας άλλος. Τα ενδεχόμενα ήταν συναρπαστικά – δεν βιαζόταν ν’ ανοίξει τα μάτια του.
Selfie. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο. Ήταν ξαπλωμένος ανάσκελα –η πλάτη του ήταν σκληρή σαν πλάκα– και ανασηκώνοντας λίγο το κεφάλι του, μπόρεσε να δει τη στρογγυλή καφετιά κοιλιά του που χωριζόταν σε τμήματα από κάτι τοξοειδείς ζώνες, ενώ τα σκεπάσματα μετά βίας τον κάλυπταν ολόκληρο κι ήταν έτοιμα να γλιστρήσουν από πάνω του. Με τα μικρά, θλιβερά λεπτεπίλεπτα ποδαράκια του, που αβοήθητα αναδεύονταν μπροστά στα μάτια του, προσπάθησε να φτάσει το κινητό του τηλέφωνο για να βγάλει μια σέλφι. Θα γίνω viral, σκεφτόταν προσπαθώντας να συντονίσει τις κινήσεις του για να ξεκλειδώσει τη συσκευή.
Το όνειρο του Γκρέγκορ Σάμσα. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα μονολόγησε: «Ονειρεύτηκα πως ήμουν μια τεράστια κατσαρίδα που ξαπλωμένη ανάσκελα πάνω στη σκληρή της πλάτη δεν μπορεί να κουνηθεί απ’ τη θέση της. Ξύπνησα και είδα έκπληκτος πως ήμουν ο Γκρέγκορ Σάμσα. Ποιος είμαι, λοιπόν, στην πραγματικότητα; Ο Γκρέγκορ Σάμσα που ονειρεύεται πως είναι κατσαρίδα ή μια κατσαρίδα που φαντάζεται πως είναι ο Γκρέγκορ Σάμσα;»
«Εγώ πότε;» Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο. Ήταν ξαπλωμένος ανάσκελα, η πλάτη του ήταν σκληρή σαν πλάκα. Μπροστά στα μάτια του αναδεύονταν αβοήθητα ένα σωρό μικρά ποδαράκια, θλιβερά λεπτεπίλεπτα και άχρηστα. «Εγώ πότε θα ξυπνήσω όπως ξυπνούν οι εραστές;» αναστέναξε.
Επιστολή στον πατέρα. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο. Ήταν ξαπλωμένος ανάσκελα, η πλάτη του σκληρή σαν πλάκα, ένα άγριο μουγκρητό γύριζε μες στο στήθος του κι απ’ το στόμα του κυλούσε μαύρο πικρό σάλιο. Πήδηξε απ’ το κρεβάτι και ρίχτηκε με τη ράχη του δυνατά πάνω στην κλειδωμένη πόρτα. Με το πρώτο χτύπημα έτριξαν φρικτά οι βίδες κι οι μεντεσέδες. Στο δεύτερο μια σανίδα υποχώρησε αφήνοντας ένα στενό άνοιγμα. Από την άλλη πλευρά της πόρτας αντηχούσανε τα ουρλιαχτά του πατέρα, της μητέρας και της αδελφής του. Οι σελίδες μιας επιστολής είχαν σκορπίσει στο δάπεδο.
Ο Γκρέγκορ Σάμσα στα χιόνια. Καρδιά του χειμώνος. Χριστούγεννα, Άις Βασίλης, Φώτα. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο. Απαλές, λευκές, αέρινες νιφάδες χιονιού έπεφταν από τα σύννεφα πάνω στο μαύρο σκληρό σαν πλάκα σώμα του και το σκέπαζαν. Κι επάνω εις την χιόνα έπεσε χιών. Και η χιών εστοιβάχθη, εσωρεύθη δύο πιθαμάς, εκορυφώθη. Και η χιών έγινε σινδών, σάβανον. Και ο Γκρέγκορ Σάμσα άσπρισεν όλος, κι εκοιμήθη γαλήνιον επιτέλους ύπνον υπό την χιόνα.
Λουίς Θερνούδα. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, πριν ακόμα δοκιμάσει να σηκωθεί, ξεφύλλισε ένα βιβλίο με ποιήματα του Λουίς Θερνούδα: «Μια φορά κάποιος ευχήθηκε / Ένα κεφάλι να ‘χε μόνο η ανθρωπότητα, για να της το ‘κοβε. / Μπορεί και να υπερέβαλλε: ας ήταν μοναχά μια κατσαρίδα, και να την έλιωνε». Ο Γκρέγκορ Σάμσα τους πήρε πολύ προσωπικά αυτούς τους στίχους.
A day in the life. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο. Ήταν ξαπλωμένος ανάσκελα, η πλάτη του ήταν σκληρή σαν πλάκα. Μπροστά στα μάτια του αναδεύονταν αβοήθητα ένα σωρό μικρά ποδαράκια, θλιβερά λεπτεπίλεπτα και άχρηστα. Έκλεισε τα μάτια του ξανά και αναστέναξε απογοητευμένος. «Εγώ το μόνο που ευχήθηκε», μουρμούρισε, «ήταν να ξυπνήσω και να είμαι το πέμπτο σκαθάρι».
Μεταμορφώσεις του Γκρέγκορ Σάμσα στην ελληνική. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σ' ένα τεράστιο έντομο (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου), σε πελώρια κατσαρίδα (μτφρ. Βασίλης Τομανάς), σ’ ένα πελώριο ζωύφιο (μτφρ. Δημ. Στ. Δήμου), σε γιγάντιο έντομο (μτφ. Νίκος Σταμπάκης), σ’ ένα τεράστιο παράσιτο (μτφρ. Αλέξανδρος Κυπριώτης), σε τεράστιο ζωύφιο (μτφρ. Χρυσάνθη Μιχαλοπούλου), σε ένα τεράστιο απεχθές ζωύφιο (μτφρ. Σάββας Στρούμπος – Δανάη Σπηλιώτη), σε μια πελώρια μαμούνα (μτφρ. Τέα Ανεμογιάννη), σε τεράστιο μαμούνι (μτφρ. Αλέξανδρος Κοτζιάς), σε μια τεράστια κατσαρίδα (μτφρ. Κώστας Προκοπίου).
Οι τελευταίες στιγμές του Φραντς Κάφκα. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, βρέθηκε στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου. Ανέπνεε με μεγάλη δυσκολία, πονούσε, διψούσε συνέχεια. Οι γιατροί τού έκαναν ενέσεις που δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Ο πόνος δεν υποχωρούσε. Εκείνος ούρλιαζε: «Σκοτώστε με, αλλιώς είστε δολοφόνος!». Δεν χρειάστηκε· λίγο μετά πέθανε.
Η αποκάλυψη. Ξυπνώντας κάποιο πρωί από ταραγμένο ύπνο ο Γκρέγκορ Σάμσα, συνειδητοποίησε πως ήταν, από χθες κιόλας, νεκρός.
«Μα γιατί έπρεπε να πεθάνω;»
«Όλοι πεθαίνουν, Γκρέγκορ. Του καθενός έρχεται η ώρα».
«Εσύ είσαι συγγραφέας, δεν μπορείς να με ζωντανέψεις πάλι; Ο Άρθουρ Κόναν Ντόυλ έφερε πάλι στη ζωή τον Σέρλοκ Χολμς, θυμάσαι που μου το διάβαζες; Και ο Paco Ignacio Taibo II έκανε το ίδιο με τον ντετέκτιβ Σάυν».
«Μα αυτοί δεν είναι πραγματικοί άνθρωποι, Γκρέγκορ! Ούτε καν πραγματικά έντομα. Αυτοί είναι μυθιστορηματικοί χαρακτήρες».
«Γιατί εγώ τι είμαι;»
Το δικό σου σκαθάρι.
Διαβάζω, σ’ ένα παλιό τεύχος του Μίκυ Μάους, ότι οι επιστήμονες έχουν καταγράψει 300.000 είδη σκαθαριών. Κανένα όμως απ' αυτά, σκέφτομαι, δεν υπήρξε ο δικός μου Γκρέγκορ Σάμσα.
