Η τελευταία άμαξα της Αθήνας και άλλες ιστορίες

18 Μαΐου 2021

Μου αρέσει να επισκέπτομαι το Αναψυκτήριο του Δήμου Καισαριανής εκτός των ωρών της λειτουργίας του. Το σούρουπο· όταν οι εκδρομείς έχουν επιστρέψει στην Αθήνα. Ξαπλώνω σε κάποιον πάγκο και κοιτώ τα δέντρα. Ακούω τα πουλιά. Καμιά φορά ένας ποδηλάτης κατεβαίνει το βουνό με μεγάλη ταχύτητα. Μες στο δάσος ο αχός του ποδηλάτου απλώνεται ιλιγγιώδης κι ευγενικός, ένα καλό κύμα. Σήμερα με αιφνιδίασε μια αλεπού. Δεν είχε αντιληφθεί την ύπαρξή μου – φανταστείτε πόσο ήμουν ακίνητος! – και πλησίασε με δυο πήδους. Φούσκωσα από περηφάνια για τον εαυτό μου και τις ικανότητές μου. Η αλεπού ήταν σχεδόν σκελετωμένη, αλλά ταχύτατη και νευρώδης. Αναζήτησε τροφή στα μεταλλικά πιάτα των γάτων. Έριξε με τη μουσούδα της ένα από τα πιάτα κι ο κρότος αντήχησε στο δάσος, ή έτσι μου φάνηκε. Επιτέλους με κοίταξε. Έμοιαζε με αρχαϊκή διασταύρωση αίλουρου και σκύλου. Μου ήρθε η ιδέα να της μιλήσω με το μυαλό μου. Ή να της γράψω ένα γράμμα.

9 Απριλίου 2021

Στον Λόφο του Αστεροσκοπείου, γνωστό κι ως Λόφο Νυμφών, βρίσκεται το λεγόμενο σημείο μηδέν της Αθήνας. Το σημείο μηδέν ήταν κάποτε σπουδαία υπόθεση. Έδινε επακριβώς και με τη βούλα την τοπική ώρα, επιπλέον λογιζόταν ως η τυπική αρχή της χιλιομέτρησης και του υπολογισμού των αποστάσεων. Σήμερα είναι ένα σημείο αναφοράς που έχει μόνον εγκυκλοπαιδική σημασία. Όπως κι ότι εδώ ανέβαιναν κατά την αρχαιότητα οι γυναίκες για να ζητήσουν από τις Νύμφες μια εύκολη γέννα, ένα έθιμο που επιβίωσε ως τα νεότερα χρόνια. Τα βράδια στο πάρκινγκ του Εθνικού Αστεροσκοπείου σταθμεύει η τελευταία άμαξα της Αθήνας. Δεν την βλέπεις καν, κουκουλωμένη όπως είναι κάτω από ένα πηχτό κίτρινο φως. Για να είμαστε ακριβείς, οι άμαξες ήταν δύο μέχρι πολύ πρόσφατα και δύο οι αμαξάδες, πατέρας και γιος, δύο λοιπόν και τα άλογα τους, ο Γιώργος και ο Μάκης. Ο Γιώργος ορφάνεψε από αμαξά κι η μια άμαξα παροπλίστηκε μέχρι νεωτέρας. Τον Γιώργο ανέλαβε ο γιος του αμαξά, που έχει και τον Μάκη και συνεχίζει τη δουλειά του πατέρα. Αυτή η αίσθηση του επιζήσαντος έμψυχου εργαλείου που ξέμεινε πίσω. Συγγενής κι όμως αλλιώτικη από την οικεία συγκίνηση που χαρίζουν τα παλιά εργαλεία της δουλειάς όταν καταφέρνουν και ζουν περισσότερο από τους ανθρώπους που τα χειρίστηκαν. Κατά τα άλλα οι λόφοι της Αθήνας είναι τόσο συμπαγείς και αρχαίοι που νομίζεις πως είναι βράχοι ίδιοι πάντα κι απαράλλακτοι.

13 Απριλίου 2021

Για αιώνες παραμένουν σε χρήση τα πιρούνια και οι πόρπες. Στο πόστο τους κι οι καβοδέτες! Τόσα αντικείμενα και δουλειές που δεν σηκώνουν βελτίωση γιατί έχουν αγγίξει ωραία τον προορισμό τους, ή επειδή δεν νιώθουμε καμιά ανάγκη να τα βελτιώσουμε, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Πράγματα και εργασίες τόσο στοιχειώδη που η ιστορία δεν τα αλλάζει. Αγκυρωμένα στη χρήση και την εμπειρία αρνούνται να αφεθούν αμαχητί στη διαβόητη ροή των πραγμάτων. Μοιάζουν με φινιστρίνια. Απ’ όπου βεβαιώνομαι καθημερινά ότι ο χρόνος δεν είναι ένας σωρός που συνεχώς αθροίζει στιγμές. Κι ας λέει το σώμα μου το αντίθετο.

7 Μαΐου 2021

Μέρες με αφρικανική σκόνη. Η μία μετά την άλλη. Σήμερα επιπλέον γύρη υπερφυσική και τσίκνα. Η ορμή να βγω απ’ το σύννεφο που πνίγει την πόλη, να το διασχίσω και να ανέβω ψηλότερα, ας πούμε σε ένα παρατηρητήριο για πουλιά. Οδήγησα ως την κορυφή του Υμηττού. Εδώ βρίσκεται η πιο παράξενη, κατά τη γνώμη μου, κατασκευή σε όλη την Αθήνα· ένα εγκαταλειμμένο κτίριο σχεδιασμένο για σκοπούς που είναι αδύνατον να μαντέψω. Στο εσωτερικό υπάρχουν δωμάτια με μπανιέρες και διαλυμένα κρεβάτια, ώστε θυμίζει σανατόριο τσέπης ή θαλαμηγό. Διάσπαρτες δεξαμενές κι απολήξεις υπόγειων αεραγωγών υποβάλλουν την ιδέα ενός εργαστηρίου. Ο προσεκτικός παρατηρητής θα ανακαλύψει ίχνη από σφαίρες. Κάποια δωμάτια είναι κλειδωμένα με βαριά λουκέτα. Όσο για την ταράτσα, όπου σουλατσάρω και ηρεμώ, είναι διάσπαρτη με γάντζους και υποδοχές για θεόρατα υποστυλώματα. Από εδώ το κτίσμα μοιάζει ακόμη πιο πολύ με πλοίο. Τα μηχανήματα και οι κεραίες –ενδεχομένως μικροκυματικές ζεύξεις και πομποδέκτες– παραπέμπουν σε ισχυρά ραντάρ που προστέθηκαν εκ των υστέρων. Κι όμως το κτίριο φαίνεται να έχει απολέσει την προέλευση και τον προορισμό του. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα την ιστορία του. Ούτε υπάρχει φρουρός, μόνον ένα αίνιγμα. Κάποιοι λένε πως χτίστηκε για την αστυνομία ή την ΚΥΠ κατά την περίοδο της χούντας. (Ωστόσο, το δίκτυο παρακολουθήσεων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων που είχε οργανώσει η ΚΥΠ επί δικτατορίας ήταν εγκατεστημένο στο κεντρικό κτίριο του ΟΤΕ της οδού Πατησίων και λειτουργούσε υπό την εποπτεία αξιωματικών των διαβιβάσεων με τη συμβολή ανωτέρων διευθυντικών στελεχών και υπαλλήλων του ΟΤΕ· αυτοί όλοι πέρασαν από δίκη μετά την Μεταπολίτευση.) Άλλοι πάλι λένε πως πρόκειται για παλιό μετεωρολογικό σταθμό. Την άνοιξη μπορείς να δεις παιδιά να παίζουν ή τολμηρά ζευγαράκια που αναζητούν συγκινήσεις. Λοιπόν η χρήση του κτιρίου μπορεί να χάθηκε, εκείνο όμως όχι. Από την ταράτσα βλέπω να ανάβουν τα φώτα της Αθήνας. Νυχτώνει κι οι καμένες συστάδες ολόγυρα είναι τα κυματάκια ενός μαύρου πελάγους. Παρέλειψα να σημειώσω ότι το κτίριό μας δεν είναι περιφραγμένο, μάλιστα η ιδέα της περίφραξης είναι αδιανόητη σε τέτοια μέρη. Στο βάθος υψώνεται ένα δάσος από θεόρατες κεραίες τηλεπικοινωνιών σαν όρθια φίδια μαγεμένα από έναν φακίρη που κρύβεται στον κίτρινο ουρανό.
Καθόλου ελκυστικές. Προς τα 'κει! Αμέσως!