Ενότητα Δ΄ - Ex libris

Ο διάσημος ρώσος ποιητής Γεβγκένι Γεφτουσένκο (1932-2017) δεν έχει καταχωρηθεί ως ερωτικός. Μας είναι γνωστός ως μια πρωτίστως πολιτική φωνή (που μας έδωσε π.χ. το εμβληματικό Μπάμπι Γιαρ), με στάση συχνά επικριτική απέναντι στο σοβιετικό καθεστώς, αλλά και κατά πολλούς αμφιλεγόμενη, με υπόνοιες για συναλλαγή με την εξουσία. Εδώ αφήνουμε στην άκρη τη συζήτηση αυτή, καθώς τον συναντάμε σε μια στιγμή νεανική σ’ αυτό το μικρό, λιτό κομψοτέχνημα (ίσως με κάποιες αντηχήσεις από Αχμάτοβα), το οποίο ξανασυνάντησα μετά από χρόνια στην πρώτη αγγλική μετάφραση των ποιημάτων του (Penguin 1962), γεννώντας μια διάθεση και μιαν απεύθυνση εξίσου νεανική, παρά τα 67 μου χρόνια, που έδωσε αμέσως μια μετάφραση ψιθυριστή, παράλληλη με την ανάγνωση. Η αντιπαραβολή της αγγλικής απόδοσης με το ρωσικό πρωτότυπο εκτός από την προσθήκη τίτλου σε ένα άτιτλο ποίημα, ανέδειξε και κάποιες μικρές διαφορές στη ροή, κυρίως στο τελευταίο δίστιχο, τις οποίες όμως δεν έκρινα τόσο σημαντικές ώστε να αλλάξω την πρώτη «ψιθυριστή» μετάφραση που μου δόθηκε (ανάλογη προς τις δυνάμεις μου) – και την οποία θα ήθελα να μεταδώσω, όπως την παραθέτω παραπάνω.

Η Πρώιμη αυτοβιογραφία του Γεβγκένι Γεφτουσένκο εκδόθηκε από τις εκδόσεις των Αδελφών Τολίδη το 1972, μεσούσης της δικτατορίας, σε μετάφραση Αγγελικής Στρατηγοπούλου και Τάκη Μενδράκου. Το 1977 η Φιλολογική Στέγη Πειραιά σε συνεργασία με τον ομώνυμο Δήμο κάλεσαν τον Γιεφτουσένκο να μιλήσει και να απαγγείλει ποιήματά του. Στο ασφυκτικά γεμάτο Δημοτικό Θέατρο, ο ποιητής έκανε μια συγκλονιστική performance.