ΚΥΠΡΟΣ:
ΜΕ TO BΛEMMA ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ
Η καλλιτεχνική, ιδίως δε η λογοτεχνική παραγωγή στην Κύπρο γνωρίζει τα τελευταία χρόνια πρωτόγνωρη άνθηση με πρώιμη ανοιξιάτικη φρεσκάδα, δηλωτική της διαδρομής της προς ένα νέο σταθμό, προς μια επιζητούμενη ανανέωση. Ως πολιτιστικό φαινόμενο υπερβαίνει τις όποιες σκοπιμότητες και πολιτικές εντάξεις, τους όποιους ύποπτους εθνοκεντρισμούς και τους όποιους, πλέον ύποπτους, αυτονομιστικούς ακρωτηριασμούς από την παράδοση και τις πηγές της, φαινόμενα που παραχαράσσουν αμφότερα τη μακραίωνα ελληνική της ταυτότητα.
Ο Χάρτης, με το αφιέρωμά του αυτό επιχειρεί να παρουσιάσει ό,τι τελείται στη σημερινή Κύπρο , με τη λογική ότι δεν διαγράφεται ούτε αλλοιώνεται η πραγματικότητα, τα ίδια δηλαδή τα κείμενα, τα οποία αποτελούν και τον κορμό του τεύχους αυτού, αποκαλύπτοντας τις τάσεις, τους διαγκωνισμούς του νέου με το παλαιό, τις καινούργιες προτάσεις και δοκιμές, την εξωστρέφεια ή τον τοπικιστικό εγκλωβισμό, τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις.
Το τραύμα που άφησε η εισβολή αποτελεί μία θεματική που, παρά τη χρονική απόσταση από το 1974 και τα οδυνηρά παρεπόμενά του, εξακολουθεί να υφίσταται, δεν κυριαρχεί όμως πλέον θεματολογικά. Οι νεότερες γενιές πριν ακόμη από τις αρχές του αιώνα έχουν χαράξει εμφανώς άλλη γραμμή, που την χαρακτηρίζει εξωστρέφεια και ακολουθία ευρύτατων θεματικών, επηρεασμένων από την παγκοσμιοποίηση, με ανοίγματα προς την ελλαδική και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, εναρμονισμένων επίσης με θεωρητικές αρχές και τάσεις σύγχρονες, ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο. Οι ακαδημαϊκές σπουδές, οι συμμετοχές σε διαγωνισμούς και οι βραβεύσεις Κυπρίων δημιουργών εκτός συνόρων, αφενός, και οι εκδόσεις των έργων τους σε ελλαδικούς εκδοτικούς οίκους, αφετέρου, αποτελούν δύο από τις αποδείξεις για τα γνωρίσματα που κρυσταλλώνουν τον χαρακτήρα των λογοτεχνών της τελευταίας εικοσαετίας και τη σταδιακά παγιούμενη διαμόρφωση των «αδιαμόρφωτων» ακόμη αυτών γενεών.
Τα δημοσιευόμενα ποιητικά και πεζογραφικά κείμενα, ανέκδοτα όλα, μονοπωλούν το ενδιαφέρον. Βοηθητικά για την κατανόησή τους είναι τα παρεμβαλλόμενα δοκίμια, τα οποία εμπλουτίζονται με πρόσθετες απόψεις για τις εικαστικές επιδόσεις, τη λογοτεχνία για παιδιά, το θέατρο, τη μουσική και τον εν γένει πολιτισμό της Κύπρου, επιβεβαιώνοντας τη σφαιρικότητα του ανανεωτικού και ανοιχτών οριζόντων κλίματος.
Προτάξαμε μια συνέντευξη του ποιητή Κυριάκου Χαραλαμπίδη, τόσο γιατί γεφυρώνει με έργο ποιητικό και δοκιμιακό εξήντα ετών το παλαιό με το νέο, όσο και γιατί το περιεχόμενό της, αφήνει αρκετά να διαφανεί η μετάβαση στη νέα εποχή, χάρη στη διατήρηση ισορροπίας ανάμεσα στην ελληνικότητα και την παγκοσμιότητα. Παράλληλα εμπνέει με το παράδειγμά του, με την επίδειξη δηλαδή ξεχωριστού σεβασμού και με την αξιοποίηση του απερχόμενου, καθώς και με την εμπιστοσύνη στο ερχόμενο, την ουσιαστική αλλαγή του οποίου προοιωνίστηκε αυτός ο ποιητής.
Επιμέλεια αφιερώματος: Θεοδόσης Πυλαρινός
Φωτογραφίες: Μαίρη Χριστοφίδη
––––––––– • –––––––––
Το παρόν αφιέρωμα κυκλοφορεί με τη στήριξη των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το Υπουργείο αποδέχεται το περιεχόμενο ή τις απόψεις που εκφράζονται σε αυτό.
