Νικώντας τον ιό & επιστρέφοντας σπίτι: Ένα καινοφανές συναίσθημα συλλογικής νίκης

—————————————
ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ/ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
—————————————

’Εχω υποδεχθεί κι άλλες φορές πρωταγωνιστές μεγάλης συλλογικής επιτυχίας κι ας μην υπήρξα απ’ αυτούς που τρέχουν για βουτιά στα νερά της Ομόνοιας, ούτε μπορώ να φαντασιωθώ επαρκώς τους αρχαίους που γκρέμιζαν το τείχος της πόλης για να υποδεχθούν τους ολυμπιονίκες. Είναι μια πολύ ιδιαίτερη χαρά σύζευξης και επικοινωνίας του ατομικού με το συλλογικό. Σπάνια έχουμε τέτοια ευκαιρία, ειδικά εμείς εδώ, με τον ατομικιστικό εθνικό χαρακτήρα.
… Στον φετινό μεγάλο πόλεμο «αθρωπότητας εναντίον κορονοϊού» το νέο γνώρισμα είναι ότι ο νικητής –αυτός που εξουδετέρωσε τον κορονωϊό και μόλις γύρισε στο σπίτι– εκπροσωπεί μια πολύ μεγάλη παράταξη, πολύ μεγαλύτερη από το αθλητικό σωματείο, την Εθνική Ελλάδος, τους θεατές του παγκοσμίου κυπέλλου ή τον Παγκόσμιο πόλεμο. Είναι ένας ήρωας του πολέμου των βιολογικών, ας το πω έτσι, παρατάξεων, της ανθρωπότητας της ίδιας εναντίον ενός οργανισμού που μας απειλεί με εξόντωση. Εναντίον του δολοφονικού ιού. Μονομαχία εξόντωσης που ελπίζουμε να τελειώσει σύντομα με τα εμβόλια που ανακοινώθηκαν ήδη, αλλά που μας κρατά σε αγωνία για σχεδόν ένα χρόνο κουρνιασμένους στη φωλιά μας, σαν φοβισμένα και απορημένα ζωντανά με τον λύκο να τριγυρνά στους δρόμους.
... Μάθαμε ότι και στην κλασική Αθήνα του Περικλή ο λιμός ήταν εξοντωτικός, και στην Κωνσταντινούπολη του Ιουστινιανού και στην Ευρώπη, γενικά, του 14ου αιώνα κ.α. Αλλά το αίσθημα ότι κινδυνεύει με εξαφάνιση ολόκληρη η ανθρωπότητα πρώτη φορά το ζούμε τώρα, που ενισχύεται και από τα ΜΜΕ που αναμεταδίδουν συγχρονικά την παγκόσμια –κυριολεκτικά, για πρώτη φορά– μάχη και αγωνία. Είναι ένα καινούριο «ματς», με εκατομμύρια μολυσμένους και εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς καθημερινά, υποστηριζόμενου από δεκάδες χιλιάδες γιατρών και νοσηλευτών ως στρατιώτες στα νοσοκομεία και στα ερευνητικά κέντρα.
... Και το AIDS που ζήσαμε πριν 40 χρόνια ήταν απειλητικό, αλλά από νωρίς φάνηκε ότι αφορούσε κυρίως ορισμένες ανθρώπινες κοινότητες, όχι το πανανθρώπινο σύνολο, και επίσης ήταν πολύ πιο εύκολο να απομονωθούμε από τον κίνδυνο μετάδοσής του.
...Ήλθε τώρα στο νου μου ο Πόλεμος των Κόσμων του Τζ. Ουέλς, του σπουδαίου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας και σπουδαγμένου βιολόγου, που δεν το διάβασα βέβαια όταν βγήκε, γύρω στο 1900, ούτε μου «μίλησε» στο πρόσφατο –μέτριο– φιλμ, αλλά με είχε ταράξει ως «Κλασικό Εικονογραφημένο» στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, τότε που η απειλή πυρηνικού ολέθρου και συλλογικής καταστροφής διαμόρφωνε έναν άλλο πόλεμο παρατάξεων. Για μένα ήταν κάτι ανάλογο με το φιλμ «Χιροσίμα, αγάπη μου», που είχε ταράξει ψυχικά τους πιο μεγάλους στην ηλικία.
...Στην ιστορία αυτή του Ουέλς έρχονται στη Γη οι Αρειανοί και εμείς οι άνθρωποι χάνουμε τον πόλεμο και κρυβόμαστε σε σπηλιές και ερείπια για να σωθούμε ώσπου, ευτυχώς, την τελευταία στιγμή τα μικρόβια (οργανισμοί που δεν υπήρχαν στον Άρη) εξοντώνουν τους εισβολείς. Ήταν πολύ μεταδοτικό αυτό το αίσθημα ότι εκείνα τα αόρατα πλάσματα μπορούσαν να έχουν τόση δύναμη που να βοηθούν στην επιβίωση της ανθρωπότητας· το ένιωθες πολύ περισσότερο, ίσως, από την απειλή του ατομικού πολέμου.

... Έτσι κάπως ζω τώρα κι εγώ αυτήν την πολεμική κατάσταση, μ' αυτόν τον ευρυγώνιο και διαχρονικό φακό θέασης, που μάλλον δεν μεταδίδει η τηλεόραση για να μην μεγαλώσει τον φόβο και τον πανικό που μπορεί να προκληθεί. Κακώς κατηγορούμε για τρομολαγνεία και λαϊκισμό τα κανάλια· το κυνήγι εντυπωσιασμού θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερο. Θυμήθηκα επίσης και την ‘Εβδομη Σφραγίδα του Ίγκμαρ Μπέργκμαν, όπου μολυσμένα από την πανούκλα πτώματα, θρησκευτικές λιτανείες και επιθανάτιο υπαρξιακό κλίμα υπομνηματίζουν τον αμλετικό προβληματισμό του ήρωα-ιππότη.

...Μ’ όλα αυτά, εμβληματικές εικόνες και σημειολογικές ερμηνείες στο νου, τηλεφώνησα προ ολίγου στη Θεσσαλονίκη, αγαπητό φίλο και συνομήλικο, που μόλις επέστρεψε στο σπίτι μετά απο μια εβδομάδα θεραπείας στο ΑΧΕΠΑ. Ο Γιάννης νίκησε τον κορονοϊό, παρά τα «υποκείμενα νοσήματα», κι εγώ αυθορμήτως εκστόμισα βαρύγδουπα λόγια, στο «ευρυγώνιο» πανανθρώπινο κλίμα όσων γράφω εδώ: «Γιάννη, δεν είσαι μόνο ο φίλος που επιστρέφεις στο σπίτι υγιής και νικητής, αλλά και ένας από τους σύγχρονους ήρωες της ανθρωπότητας: το σώμα σου και οι γιατροί σου νίκησαν τον εχθρό, οι ελπίδες και η δύναμη όλων μας αυξήθηκαν, είσαι ένας ηρωικός σημαιοφόρος· έτσι σε βλέπω. Σιδερένιος και καλή ανάρρωση».