«Μητέρα, τι ωραία χόρτα που είναι τα μαλλιά σου και δεν τα φάγαμε ακόμη»

Ένα αυ­τό­γρα­φο γράμ­μα του τρια­ντά­χρο­νου Νί­κου Κα­ρού­ζου προς το ζεύ­γος Κου­τσί­να από το Ναύ­πλιο (1956). ———— Αρ­χεἰο Αφρο­δί­της Κου­τσί­να.

                                                  5 Δεκ. 1956

                                    Αγα­πη­τοί μου Τι­τί­να και Φί­λιπ­πε

Δεν απο­λη­σμό­νη­σα την υπό­σχε­σή μου να σας γρά­ψω, από εδώ κά­τω όπου βρί­σκο­μαι, μό­νος εν μό­νοις, δυ­στυ­χι­σμέ­νος όπως εί­μαι από τα χτυ­πή­μα­τα του θε­ού. Δύο ει­λι­κρι­νείς φί­λοι σαν εσάς δεν λη­σμο­νού­νται. Το ενα­ντί­ον, κα­τα­γρά­φο­νται στα φυλ­λο­κάρ­δια. Η αγά­πη, μο­νά­χα η αγά­πη αρ­χί­ζει τον κό­σμο. Και φαί­νε­ται ότι η αγά­πη μας απαι­τεί εξ ολο­κλή­ρου. Του­λά­χι­στον, αυ­τό εί­ναι το νό­η­μα που κλεί­νει ο ακό­λου­θος στί­χος μου: «Οὐ κα­τέ­α­ξαν αὐτοῦ τὰ σκέ­λη: δεν αγά­πη­σε (τί­πο­τα πιο πο­λύ).» Πραγ­μα­τι­κά, τι να σας πω, κά­ποιες στιγ­μές φλέ­γο­μαι από τη θέ­λη­ση να ξα­πλω­θώ στη μέ­ση του δρό­μου και να φω­νά­ξω: ορί­στε, κύ­ριοι, πα­τά­τε! Επει­δή όμως αυ­τή η τε­λευ­ταία λέ­ξη αφή­νει στο μυα­λό μας μιαν αντή­χη­ση (αλί­μο­νο, μη με πά­ρε­τε για ανό­η­το λο­γο­παί­κτη…) που συγ­χέ­ε­ται με τις πα­τά­τες, η θέ­λη­σή μου εκ­μη­δε­νί­ζε­ται. Ιδού, λοι­πόν, ότι ο φύ­λα­κας άγ­γε­λός μου εί­ναι ένα χορ­τα­ρι­κό. Το πράγ­μα πε­ρι­πλέ­κε­ται όταν λά­βε­τε υπ’ όψη σας ότι εί­μαι χορ­το­φά­γος. Με κά­ποια με­τα­φυ­σι­κή μύ­τη αγ­γί­ζου­με, νο­μί­ζω, το εν­δε­χό­με­νο μιας ευ­γνω­μο­σύ­νης εκ μέ­ρους μου προς τα χορ­τα­ρι­κά. Και τα πε­ρί­ερ­γα δεν στα­μα­τούν εδώ. Ο ορ­γα­νι­σμός μου έχει ιδιαί­τε­ρη κλί­ση στο φυ­τι­κό βα­σί­λειο. Αλ­λιώς δεν εξη­γεί­ται ένας άλ­λος στί­χος μου, που λέ­ει: «Φί­λη­σε τα χρώ­μα­τα ω με­θυ­σμέ­νο χόρ­το», υπο­νο­ώ­ντας, βέ­βαια, τον άν­θρω­πο. Μα και ένας άλ­λος ακό­μη στί­χος μου, που λέ­ει: «Τα φύλ­λα των δέ­ντρων, η πιο αγα­πη­τή μου ει­κό­να της κτί­σε­ως». Και ακό­μη κά­ποια σπου­δαία λε­πτο­μέ­ρεια της ζω­ής μου: όταν κά­θε νύ­χτα πέ­φτω να κοι­μη­θώ η προ­σευ­χή μου τε­λειώ­νει πά­ντα με λί­γες λέ­ξεις εδώ και πολ­λά χρό­νια. Οι λέ­ξεις εί­ναι του Δαυίδ κα­τά με­τά­φρα­ση των Εβδο­μή­κο­ντα και έχουν ως εξής: Άν­θρω­πος ωσεί χόρ­τος αι ημέ­ραι αυ­τού. Και έρ­χε­ται το ερώ­τη­μα: για­τί άρα­γε έχω προ­τι­μή­σει αυ­τές τις λέ­ξεις, προ­κει­μέ­νου να προ­σεύ­χο­μαι; δεν πρέ­πει να έχουν κά­ποια σχέ­ση με τις πα­τά­τες; Ωστό­σο, δεν φτά­σα­με ακό­μη στο τρο­με­ρώ­τε­ρο. Η μη­τέ­ρα μου δι­η­γεί­ται καμ­μιά φο­ρά ότι σαν με χτύ­πη­σε ο τύ­φος κά­ποια χρο­νιά στην παι­δι­κή ηλι­κία, με­τα­ξύ των άλ­λων δια­σκε­δα­στι­κών πραγ­μά­των που έλε­γα όταν πα­ρα­λη­ρού­σα, ήταν κι αυ­τό: «Μη­τέ­ρα, τι ωραία χόρ­τα που εί­ναι τα μαλ­λιά σου και δεν τα φά­γα­με ακό­μη.» Τι λέ­τε για όλ’ αυ­τά φί­λοι μου; Αντί απα­ντή­σε­ως, θα πε­ρι­μέ­νω να μου γρά­ψε­τε ανά­λο­γα δι­κά σας. Εί­μαι ένας άπελ­πις άν­θρω­πος. Ευ­τύ­χη­μα υπήρ­ξε ότι ξέ­χα­σα με αυ­τό το γράμ­μα τα δει­νά μου. Να δώ­σε­τε ένα φι­λά­κι στο αγα­πη­μέ­νο σας κο­ρί­τσι και στον εξαί­ρε­το φί­λο μας Αντρέα Κα­ρα­ντώ­νη δια­βι­βά­ζε­τε τους ει­λι­κρι­νείς χαι­ρε­τι­σμούς ενός με­τε­ώ­ρου.

                                                                                          Με αγά­πη

                                                                                                            Νί­κος Κα­ρού­ζος

_{[Μεταγραφή: Θάνος Σταθόπουλος ]}