Βιογραφία και εργογραφία Βασίλη Φωτιάδη

Βιογραφία και εργογραφία Βασίλη Φωτιάδη

Βιογραφικά στοιχεία

ΒΑ­ΣΙ­ΛΗΣ ΦΩ­ΤΙΑ­ΔΗΣ / VASSILY PHOTIADÈS


1900 ή 1901 ή 1902 ή 1903  Γέν­νη­ση του Βα­σί­λη Φω­τιά­δη στην Αθή­να.
Ο Φα­να­ριώ­της παπ­πούς του, Ιω­άν­νης Φω­τιά­δης Μπέ­ης, διε­τέ­λε­σε Πρέ­σβης της Πύ­λης στην Αθή­να και τη Ρώ­μη και Γε­νι­κός Διοι­κη­τής Κρή­της, με­τά την Συν­θή­κη της Χα­λέ­πας. Ο θεί­ος του πα­τέ­ρα του, Φώ­τιος Φω­τιά­δης, ήταν ο πρώ­τος με­τα­φρα­στής στα ελ­λη­νι­κά της Θεί­ας Κω­μω­δί­ας του Δά­ντη. Η για­γιά του Μα­ρία, το γέ­νος Βο­γο­ρί­δη, ήταν από­γο­νος ιστο­ρι­κής οι­κο­γε­νεί­ας της Μολ­δο­βλα­χί­ας και μα­κρι­νή συγ­γε­νής του Μάρ­κου Μου­σού­ρου.
Ο πα­τέ­ρας του, Στέ­φα­νος Φω­τιά­δης, ή Στέ­φα­νος Φω­τιά­δης Μπέ­ης, απέ­κτη­σε έξι παι­διά: με την Ελέ­νη το γέ­νος Μπαλ­τα­τζή τους α) Σμα­ρά­γδα, β) Ευάγ­γε­λο και γ) Κων­στα­ντί­νο (τον γαλ­λό­φω­νο συγ­γρα­φέα Constantin Photiadès), και με την Πη­νε­λό­πη, το γέ­νος Χω­ρέ­μη, τους: α) Αλέ­ξαν­δρο, β) Γε­ώρ­γιο και γ) Βα­σί­λη.
Ο Βα­σί­λης, σε ηλι­κία 15-18 ετών μα­θη­τεύ­ει, με την με­σο­λά­βη­ση της μη­τέ­ρας του, κο­ντά στον ζω­γρά­φο Οδυσ­σέα Φω­κά.

1918 Θά­να­τος του πα­τέ­ρα του.

1919 Ανα­χω­ρεί με τη μη­τέ­ρα του στο εξω­τε­ρι­κό.

1924 Εγκα­θί­στα­ται με την μη­τέ­ρα του στο Πα­ρί­σι και, μέ­σω του αδελ­φού του Κων­στα­ντί­νου, γνω­ρί­ζε­ται με τους Μα­τίς, Ντυ­φύ, Ντε­ραίν, Ζιντ, Βα­λε­ρύ, κ.α.

1926 Μα­θαί­νει τε­χνι­κές της χα­ρα­κτι­κής δί­πλα στον Δη­μή­τρη Γα­λά­νη, με τον οποίο συν­δέ­ε­ται με στε­νή φι­λία που διαρ­κεί μέ­χρι τον θά­να­το του Γα­λά­νη (1966). Μέ­σω αυ­τού γνω­ρί­ζει και τον Αντρέ Μαλ­ρώ. Συμ­με­τέ­χει σε έκ­θε­ση των Peintres Graveurs français indépendants.

1929 Πρώ­τη έκ­θε­ση έρ­γων του στο Πα­ρί­σι.

1936 Ασθέ­νεια της μη­τέ­ρας του τον ανα­γκά­ζει να εγκα­τα­στα­θεί μα­ζί της στη Λω­ζάν­νη, όπου και θα ζή­σει μέ­χρι τον θά­να­τό του. Έκ­δο­ση του πρώ­του βι­βλί­ου του, Μα­ρυ­λέν, ή σε ποιόν να το πεις; στο Πα­ρί­σι. Το βι­βλίο δια­φη­μί­στη­κε αρ­κε­τά στον γαλ­λι­κό Τύ­πο και έγι­νε ευ­νοϊ­κά δε­κτό από πολ­λούς κρι­τι­κούς όπως οι Ζακ ντε Λα­κρε­τέλ, Εντμόν Ζα­λού, κ.ά.

1937 Θά­να­τος της μη­τέ­ρας του.

1940 Γνω­ρί­ζει την μέλ­λου­σα σύ­ζυ­γό του Irène «Reinette» Aviolat, η οποία εί­ναι τό­τε 17 ετών. Η ίδια υπήρ­ξε μο­ντέ­λο του για πολ­λούς πί­να­κες και χα­ρα­κτι­κά. Εκ­θέ­τει συ­στη­μα­τι­κά στη γκα­λε­ρί Vallotton της Λω­ζάν­νης.

1942 Εκ­δί­δε­ται, με πρω­το­βου­λία του, ο τό­μος Αφιε­ρώ­μα­τα στην Ελ­λά­δα, με δι­κή του ει­σα­γω­γή. Το βι­βλίο, όπως ση­μειώ­νε­ται στον κο­λο­φώ­να, «εκ­δό­θη­κε απο­κλει­στι­κά για την ενί­σχυ­ση του έρ­γου της βοη­θεί­ας προς τα Ελ­λη­νό­που­λα», οι δε συγ­γρα­φείς πα­ρε­χώ­ρη­σαν τα δι­καιώ­μα­τα των κει­μέ­νων τους και οι τε­χνί­τες-τυ­πο­γρά­φοι ερ­γά­στη­καν αφι­λο­κερ­δώς.

1946 Έκ­δο­ση της συλ­λο­γής δι­η­γη­μά­των του Το δέ­ντρο με τους βώ­λους, ιδιω­τι­κής αριθ­μη­μέ­νης έκ­δο­σης που έγι­νε στη Λω­ζάν­νη και ει­κο­νο­γρα­φή­θη­κε από τον Δ.Γα­λά­νη με πρω­τό­τυ­πα χα­ρα­κτι­κά. Στον κο­λο­φώ­να του βι­βλί­ου ση­μειώ­νε­ται ότι «όλα τα έσο­δα θα δια­τε­θούν για τα παι­διά της Γαλ­λί­ας, θύ­μα­τα του πο­λέ­μου».

1950 Έκ­θε­ση έρ­γων του στην Γκα­λε­ρί Ελυ­ζέ στο Πα­ρί­σι, όπου ο γνω­στός τε­χνο­κρι­τι­κός και με­τέ­πει­τα συγ­γρα­φέ­ας της μο­νο­γρα­φί­ας του, Κλώντ Ρο­ζέ-Μαρξ έρ­χε­ται για πρώ­τη φο­ρά σε επα­φή με τη ζω­γρα­φι­κή του.

1951-1957 Τα­ξι­δεύ­ει συ­χνά στην Αθή­να. Ζω­γρα­φί­ζει όψεις της Ακρό­πο­λης και πολ­λά το­πία της Ατ­τι­κής.

1957 Δη­μο­σιεύ­ε­ται στην Κα­θη­με­ρι­νή επι­φυλ­λί­δα του, με τί­τλο Η αφη­ρη­μέ­νη τέ­χνη.

1958 Έκ­δο­ση του βι­βλί­ου Οι δια­φα­νείς, συλ­λο­γής 13 δι­η­γη­μά­των αρ­κε­τά από τα οποία εί­χαν ήδη δη­μο­σιευ­τεί σε γαλ­λι­κά και ελ­βε­τι­κά πε­ριο­δι­κά. Το βι­βλίο, γραμ­μέ­νο στα γαλ­λι­κά, έχει την αφιέ­ρω­ση, στα ελ­λη­νι­κά: «Στη μνή­μη της μη­τέ­ρας μου».Τον Αύ­γου­στο της ίδιας χρο­νιάς, δη­μο­σιεύ­ε­ται, χω­ρίς όνο­μα με­τα­φρα­στή, στο πε­ριο­δι­κό Εκλο­γή, που εξέ­δι­δε η Ελέ­νη Βλά­χου, το δι­ή­γη­μα Το πρά­σι­νο δω­μά­τιο, παρ­μέ­νο από την πα­ρα­πά­νω συλ­λο­γή.

1962 Έκ­δο­ση της ποι­η­τι­κής συλ­λο­γής Στί­χοι, 1923-1935 στη Λω­ζάν­νη.

1966 Έκ­δο­ση της πο­λυ­τε­λούς μο­νο­γρα­φί­ας Photiadès, με κεί­με­νο και επι­μέ­λεια του κρι­τι­κού Κλώντ Ρο­ζέ-Μαρξ, από τον ελ­βε­τι­κό οί­κο Ides et Calendes, με πολ­λές ανα­πα­ρα­γω­γές πι­νά­κων και σχε­δί­ων, εντός και εκτός κει­μέ­νου.

1974 Έκ­δο­ση της ποι­η­τι­κής συλ­λο­γής Δί­στι­χα στη Λω­ζάν­νη.

1975 Θά­να­τος του Βα­σί­λη Φω­τιά­δη, στις 14 Ια­νουα­ρί­ου, στη Λω­ζάν­νη. Ένα μή­να αρ­γό­τε­ρα, δη­μο­σιεύ­ε­ται στην Νέα Εστία, το άρ­θρο του Τά­κη Πα­πα­τσώ­νη Βα­σί­λης Φω­τιά­δης – Ο μά­γος της Λω­ζάν­νης, μία «σκια­γρα­φία του Β.Φ.». Στις 6 Δε­κεμ­βρί­ου του ίδιου έτους απο­βιώ­νει και η σύ­ζυ­γός του Irène.

Fot001

Fot001

Fot001

Βιβλιογραφία Βασίλη Φωτιάδη

A. ΒΙ­ΒΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑ­ΣΙ­ΛΗ ΦΩ­ΤΙΑ­ΔΗ

1. ΛΟΓΟ­ΤΕ­ΧΝΙΑ:

Πε­ζο­γρα­φία

1936 Μα­ρυ­λέν ή σε ποιόν να το πεις; (Marylène ou à qui le dire?), εκδ. Bernard Grasset, Πα­ρίσ

1946 Το δέ­ντρο με τους βώ­λους (L’arbre à billes) χ.ε., Λω­ζάν­νη, MCMXLVI. Πε­ριέ­χει 7 οξυ­γρα­φί­ες και 4 ξυ­λο­γρα­φί­ες του Δη­μή­τρη Γα­λά­νη.

1958 Οι δια­φα­νείς (Les Transparents), εκδ. Stock, Πα­ρί­σι

Ποί­η­ση

1962 Στί­χοι 1923-1935 (Vers 1923-1935) εκδ. Editions du Miroir, (Λω­ζάν­νη)

1974 Δί­στι­χα (Distiques), εκδ. L’Abbaye du Livre, Λω­ζάν­νη, MCMLXXIV

2. ΔΟΚΙ­ΜΙΑ:

1960 Ρε­νουάρ: Γυ­μνά (Renoir: Nus), εκδ. Librex, Λω­ζάν­νη - Πα­ρί­σι, με 28 έγ­χρω­μες φω­το­γρα­φί­ες (Με­τα­φρά­στη­κε και στα αγ­γλι­κά).

1964 Η ζω­γρα­φι­κή του 18ου αιώ­να (La peinture du XVIII siècle), εκδ. Editions du Pont-Royal, Πα­ρί­σι, με ει­κο­νο­γρά­φη­ση. (Με­τα­φρά­στη­κε στα αγ­γλι­κά, ιτα­λι­κά, σου­η­δι­κά, ισπα­νι­κά, ολ­λαν­δι­κά, νορ­βη­γι­κά)


B. ΒΙ­ΒΛΙΑ ΜΕ ΣΥΜ­ΜΕ­ΤΟ­ΧΗ ΤΟΥ ΒΑ­ΣΙ­ΛΗ ΦΩ­ΤΙΑ­ΔΗ

(1934) 25 φω­το­γρα­φί­ες του Kollar / Σχό­λια του Β. Φω­τιά­δη (25 Photos de Kollar / Remarques de V. Photiadès) χ.ε. (Les Presses de Sadag), χ.χ. Πε­ριέ­χει 24 φω­το­γρα­φί­ες ασπρό­μαυ­ρες + μία έγ­χρω­μη του Kollar. Ει­σα­γω­γι­κό κεί­με­νο του Β. Φ.

1942 Αφιε­ρώ­μα­τα στην Ελ­λά­δα (Hommages à la Grèce) Ει­σα­γω­γή Β. Φω­τιά­δη / Κεί­με­να των Ernest Renan, Albert Thibaudet, Charles Maurras, Maurice Barres, Jules Michelet, Jacques de Lacretelle, C.-F. Ramuz / Πε­ριέ­χει 12 φω­το­γρα­φί­ες ελ­λη­νι­κών το­πί­ων, εκτός κει­μέ­νου. Εκδ. La Guilde du Livre, Λω­ζάν­νη

1944 Ολυ­μπια­κό Ιω­βη­λαίο. Λω­ζάν­νη 17 Ιου­νί­ου – 3 Ιου­λί­ου 1944 (Jubilé Olympique. Lausanne 17 juin – 3 juillet 1944), εκδ. Bonanomi, Λω­ζάν­νη. Συλ­λο­γι­κός τό­μος για τα 50 χρό­νια από την ανα­βί­ω­ση των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων. Συμ­με­το­χή του Β. Φ. με το ποί­η­μα: «Conseils à lAède : Pour une Ode»

1945 Βε­νε­τία. Λεύ­κω­μα καλ­λι­τε­χνών (Venise. Album dArtistes), εκδ. Mermod, Λω­ζάν­νη. Συλ­λο­γι­κός τό­μος. Πε­ριέ­χει ανα­πα­ρα­γω­γές έρ­γων πολ­λών ζω­γρά­φων και κεί­με­να γνω­στών συγ­γρα­φέ­ων πά­νω στην Βε­νε­τία. Συμ­με­το­χή του Β. Φ. με το κεί­με­νο «Petite allégorie de la peinture vénitienne» (σσ. 119-137) και φω­το­γρα­φία του πί­να­κα «Gondoles».

1949 Τά­φος του Ιω­άν­νη-Σε­βα­στια­νού Γα­λά­νη (Tombeau de Jean-Sébastien Galanis), χ.ε. (Τυ­πο­γρα­φείο Daragnès), χ.χ. Με χα­ρα­κτι­κά τού Δ. Γα­λά­νη και μία οξυ­γρα­φία του Daragnès. Πλα­κέ­τα στη μνή­μη του γιού του Δη­μή­τρη Γα­λά­νη, έφε­δρου αξιω­μα­τι­κού του γαλ­λι­κού Π. Ν., που πέ­θα­νε στη διάρ­κεια του πο­λέ­μου· με κεί­με­να γνω­στών συγ­γρα­φέ­ων, κα­θώς και του στρα­τη­γού Ντε Γκολ. Συμ­με­το­χή του Β. Φ. με ένα ποί­η­μα.



Γ. ΒΙ­ΒΛΙΑ ΜΕ ΕΙ­ΚΟ­ΝΟ­ΓΡΑ­ΦΗ­ΣΗ ΤΟΥ ΒΑ­ΣΙ­ΛΗ ΦΩ­ΤΙΑ­ΔΗ

1922 Τα θα­νά­σι­μα αμαρ­τή­μα­τα, σο­νέ­τα του F.C. Lonchamps (Les vices capitaux, sonnets de F.C. Lonchamps), εκδ. Librairie des Bibliophiles, Πα­ρί­σι και Λω­ζάν­νη. Πε­ριέ­χει επτά ξυ­λο­γρα­φί­ες του Β. Φ. [Vassilaky (sic) Photiadès]

1926 Ζο­ζέφ Κε­σέλ: Ο Μα­χνό και η Εβραία του (Joseph Kessel : Makhno et sa Juive, εκδ. Eos, Πα­ρί­σι. Προ­με­τω­πί­δα (ξυ­λο­γρα­φία) του Β. Φ.

1929 Αλέ­ξαν­δρου Εμπει­ρί­κου: Ο Αυ­το­κρά­το­ρας με την κομ­μέ­νη μύ­τη, Βυ­ζα­ντι­νό χρο­νι­κό σε πέ­ντε πρά­ξεις (Alexandre Embiricos : L’Empereur au nez coupe, chronique Byzantine en cinq actes, εκδ. Jouve et Cie, Πα­ρί­σι. Ορι­σμέ­να αντί­τυ­πα πε­ριέ­χουν προ­με­τω­πί­δα (οξυ­γρα­φία) του Β. Φ.

1931 Μ. Μα­λα­κά­ση: Αντί­φω­να (- 1925). Με ένα πορ­τραί­το του ποι­η­τή από τον Β.Φω­τιά­δη, εκδ. Φλάμ­μα, (Αθή­να). Ανα­πα­ρα­γω­γή σχε­δί­ου (πορ­τραί­το του ποι­η­τή), σε προ­με­τω­πί­δα.

1947 Κων­στα­ντί­νου Κα­βά­φη: Ποι­ή­μα­τα (Constantin Cavafis : Poèmes), Με­τά­φρα­ση στα γαλ­λι­κά του Θε­ό­δω­ρου Γρί­βα (Theodore Griva), με μία με­λέ­τη του Εdmond Jaloux. Ει­σα­γω­γή Mario Meunier. Εκδ. Abbaye du Livre, Λω­ζάν­νη. Πορ­τραί­το του Κα­βά­φη (οξυ­γρα­φία) από τον Β. Φ. σε προ­με­τω­πί­δα.

1973 Κων­στα­ντί­νου Κα­βά­φη: Ποι­ή­μα­τα (Constantin Cavafy : Poèmes) Επα­νέκ­δο­ση της πα­ρα­πά­νω με­τά­φρα­σης του 1947, εκδ. Ίκα­ρος, Αθή­να. Με την προ­με­τω­πί­δα του Β.Φ.

1973 Θε­ό­δω­ρου Γρί­βα: Όψεις της Ελ­λά­δος (Theodore Grivas : Visions de Grèce εκδ. Ίκα­ρος, Αθή­να (1973). Ει­σα­γω­γι­κό κεί­με­νο και προ­με­τω­πί­δα του Β. Φ.


Δ. ΜΟ­ΝΟ­ΓΡΑ­ΦΙΑ

1966 Claude Roger-Marx: Photiadès (Κλωντ Ρο­ζέ-Μαρξ: Φω­τιά­δης). Πε­ριέ­χει μαρ­τυ­ρί­ες των André Salmon, Louis Vauxcelles, André Warnod, François Fosca, G.​P.​Dupuis, A.​Dup​less​is, Denis Coster, René de Cerenville και βιο­γρα­φι­κά στοι­χεία για τον Β. Φ. από τον Θε­ό­δω­ρο Γρί­βα. Εκδ. Ides et Calendes, Neuchâtel. Μο­νο­γρα­φία, με πολ­λές φω­το­γρα­φί­ες έρ­γων του Β. Φ., εντός και εκτός κει­μέ­νου και εκτε­νές βιο­γρα­φι­κό από τον Θ. Γρί­βα.

ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: