Το απόσπασμα 2 και το χαρίεν άλσος της ποίησης

————————————————————————

Εκπληρώνοντας μια παλιά οφειλή παραθέτω σε δική μου αναπαιστική μετάφραση το υπ᾿ αριθμόν 2 —στην έγκυρη έκδοση των Lobel και Page (LP,  απ. 2)— έξοχο απόσπασμα της Σαπφώς που βρέθηκε στην Αίγυπτο, χαραγμένο σε θραύσμα πήλινου αγγείου του 3ου αι. π.Χ. και δημοσιεύθηκε το 1937 από την Ιταλίδα παπυρολόγο Medea Norsa. Τμήμα της δεύτερης στροφής του σαπφικού ποιήματος παραθέτει ήδη ο Ερμογένης στο έργο του Περί ιδεών ενώ την τέταρτη στροφή διασώζει αυτούσια ο Αθήναιος στους Δειπνοσοφιστές του.
Το απόσπασμα συνιστά μια έμμεση μαθητεία στην τέχνη της ποίησης καθώς συνοψίζει τα απλά υλικά με τα οποία η ποιητική δημιουργία εξασφαλίζει στον αναγνώστη ή στον ακροατή της τη σπάνια συνάντηση με τη μαγεία του λόγου που μετατρέπει την ποιητική εμπειρία σε πραγματικό βίωμα. Έτσι, ένας κλητικός ύμνος προς την Αφροδίτη, συνοδευόμενος δηλαδή με τη συνήθη επίκληση για έλευση της θεάς, απογειώνεται εδώ με την ειδυλλιακή αναπαράσταση του φυσικού τοπίου, που διεγείρει μαγικά και τις πέντε αισθήσεις παρασύροντας σε μια πανδαισία αισθητικής απόλαυσης τον αναγνώστη. Το χαρίεν άλσος με τις μηλιές –ένα χάρμα οφθαλμών–, οι βωμοί που ευωδιάζουν λιβάνι και τα ρόδα που ρίχνουν τον ίσκιο τους, το κελάρυσμα του νερού, το γλυκό ανατρίχιασμα απ᾿ το φύσημα της αύρας, η πρόγευση του νέκταρος μες στα χρυσά ποτήρια: όλα μαζί ένας μικρός παράδεισος που αενάως θάλλει στον μυστικό βιότοπο της ποίησης.

Η Σαπφώ στον «Χάρτη»:
Παναγιώτης Αντωνόπουλος, «Χρήσεις του χάρτη: ο ειδυλλιακός τόπος από τη Σαπφώ στον Ελύτη»
Παναγιώτης Αντωνόπουλος, «Η Σαπφώ στον Charles Baudelaire (1857) και στον Αχιλλέα Παράσχο (≈1880)», Α΄ μέρος
Παναγιώτης Αντωνόπουλος, «Η Σαπφώ στον Charles Baudelaire (1857) και στον Αχιλλέα Παράσχο (≈1880)», Β΄ μέρος

Βάιος Λιαπής: «Σαπφώ, επτά ποιήματα»
Βάιος Λιαπής: «Το γλυκόμηλο ροδοκοκκινίζει ακόμα: Σαπφώ και Ζέλντα»