Χρήσιμες πληροφορίες

————————————————————————————

Οι άν­θρω­ποι απο­μο­νώ­νο­νται σε συν­θή­κες παν­δη­μί­ας. Στην ξη­ρά και στη θά­λασ­σα όμως κά­ποια άλ­λα ζώα ανά­γουν την απο­μό­νω­ση σε κα­νό­να, με εξαί­ρε­ση πε­ριό­δους ανα­πα­ρα­γω­γής και ανα­τρο­φής. Ακο­λου­θούν σε τέσ­σε­ρις συ­νέ­χειες ανα­φο­ρές σε οκτώ εί­δη ζώ­ων, που επι­λέ­γουν την αυ­το-απο­μό­νω­ση και πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται σε κα­τά­λο­γο του WWF. Κο­ρυ­φαί­ος αριθ­μός στην κι­νε­ζι­κή αριθ­μο­λο­γία άλ­λω­στε εί­ναι το 8, ένα όρ­θιο άπει­ρο.

Γιγαντιαίο πάντα

Κάθε ενήλικο άτομο έχει καθορισμένη περιοχή. Μπορεί να περάσουν μόνα τους 14 ώρες την ημέρα. Τριγυρίζουν στα βουνά και τη λοφώδη επαρχία Σετσουάν της Κίνας τρώγοντας σε δάση από μπαμπού, που είναι η κυρίως τροφή τους. Κατατάσσονται στα σαρκοβόρα, γιατί περιστασιακά μπορεί να φάνε πουλιά ή τρωκτικά. Σε αιχμαλωσία επίσης τρώνε μέλι, αβγά, ψάρια, γλυκοπατάτες, μπανάνες, ειδικά παρασκευασμένη τροφή. Ένα θηλυκό δεν ανέχεται την παρουσία άλλων θηλυκών στη δική του περιοχή. Επικοινωνούν με φωνές και σημαδεύοντας με οσμές τον χώρο τους, τρίβοντας τα νύχια ή το κεφάλι σε δέντρα και ραντίζοντας με ούρα. Μπορούν να σκαρφαλώσουν αναζητώντας καταφύγιο σε δέντρα ή βράχους χωρίς να φτιάχνουν μόνιμες φωλιές. Δεν πέφτουν σε χειμερία νάρκη, αλλά μετακινούνται σε μέρη με υψηλότερες θερμοκρασίες. Έρχονται κοντά στη σύντομης διάρκειας περίοδο αναπαραγωγής. Μόνες οι μητέρες φροντίζουν τα μικρά για τουλάχιστον δεκαοκτώ μήνες. Το πόδι του γιγαντιαίου πάντα, της αιλουρόποδης αυτής αρκούδας, έχει πέντε δάχτυλα και ένα οστό που βοηθά να κρατά το μπαμπού. Μοιάζει με «αντίχειρα», η εξέλιξη του οποίου προβλημάτισε τον Stephen Jay Gould. Χαμηλός μεταβολικός ρυθμός επιτρέπει να συντηρούνται από το θρεπτικά φτωχό μπαμπού. Στο στρογγυλό πρόσωπο τους, από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι τα σαγόνια, κρύβονται ισχυροί μασητήρες, που αλέθουν τις ίνες των φυτών. Είδος σε κίνδυνο, το πάντα είναι το πιο προστατευόμενο ζώο στην Κίνα. Το κυνήγι του τιμωρείται με θάνατο.

Ιαγουάρος

Εκτός από την εποχή του ζευγαρώματος, με συνευρέσεις έως και εκατό φορές την ημέρα, ο ιαγουάρος προτιμά να κυνηγά μόνος του. Με επίκεντρο δάση κοντά στον Ισημερινό, η δράση του εκτεινόταν από την Παταγονία έως την Αριζόνα. Κατοικούσε και στις πάμπες της Αργεντινής, αλλά δεν υπήρχε μέρος να κρυφτεί από τους Ισπανούς κονκισταδόρες. Η μόδα με τις κηλιδωτές γούνες ίσως τότε γενικεύτηκε. Διαφοροποιήσεις στον χρωματισμό και στο μέγεθος μαύρων κηλίδων στο δέρμα λειτουργούν ως καμουφλάζ σε βλάστηση. Το σαγόνι του ιαγουάρου προεξέχει. Θανατηφόρα δόντια μπορούν να μεταφέρουν αντικείμενο αφήνοντάς το άθικτο. Ο μυϊκός μηχανισμός που τεντώνει τα νύχια θυμίζει σουγιά. Ενήλικα αρσενικά οριοθετούν περιοχές με ούρα και ξύνοντας με τα νύχια τους κορμούς δέντρων. Αν τα σημάδια είναι ψηλότερα από εκείνα που μπορεί να χαράξει, πιθανός αντίπαλος αποχωρεί. Το εμβαδόν των περιοχών εξαρτάται από την αφθονία τροφής. Ηλικιωμένα αρσενικά που έχουν εκδιωχθεί από την περιοχή τους μπορεί να σχηματίσουν προσωρινές ομάδες περιπλάνησης αναζητώντας οικόσιτα ζώα. Σε φυσικό περιβάλλον, όπου ζει έως 22 χρόνια, προτιμά εύκολη λεία με αρκετό κρέας, εύσωμα τρωκτικά των τροπικών, όπως οι υδρόχοιροι ή καπιμπάρα, τα πάκα και οι δασύπρωκτοι. Ο ιαγουάρος αγαπά το νερό. Για να πιάσει ψάρια σε ποτάμια, χτυπά αργά τα πόδια του μέσα στο νερό. Νομίζοντας ότι έπεσε κάποιος καρπός, συγκεντρώνονται μικρά ψάρια, τα οποία ακολουθούν μεγαλύτερα, που με γρήγορα χτυπήματα βγάζει έξω. Οι μητέρες φροντίζουν τα μικρά και τους μαθαίνουν να κυνηγούν από 6 μηνών. Παραμένουν κοντά τους έως ότου γίνουν δύο ετών, ακόμη και αν ζυγίζουν 75 κιλά. Η λέξη ιαγουάρος ή τζάγκουαρ (χαγουάρ στα ισπανικά, ζαγκουάρ στα βραζιλιάνικα πορτογαλικά) προέρχεται από λέξη αυτοχθόνων που σημαίνει «αυτός που σκοτώνει με ένα πήδημα». Έχει σημαντική θέση στη μυθολογία των Ίνκα, των Μάγια και των αυτοκινήτων. Ένα 4ποδο τζάγκουαρ αναπτύσσει ταχύτητα 80 χλμ. την ώρα. Ένα 4τροχο Τζάγκουαρ ξεπερνά τα 320 χλμ. την ώρα.

Στο προηγούμενο τεύχος:  Γαλάζια φάλαινα & θαλάσσια χελώνα
Στο επόμενο τεύχος: Λεοπάρδαλη του χιονιού & πλατύπους