Το χιούμορ του ποιητή ανοίγει δρόμους στη θέαση του κόσμου

Γιώργος Κοζίας, «Πολεμώντας υπό σκιάν…», Περισπωμένη 2017

Πρόκειται για την έκτη ποιητική συλλογή του ολιγογράφου πατρινού ποιητή Γιώργου Κοζία που παρουσιάστηκε στα γράμματα με τη συλλογήΖωολογικός κήπος, Στιγμή 1989. Πρόκειται για μια συλλογή από ελεγείες και σάτιρες που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη στη βιβλιοπαραγωγή των τελευταίων χρόνων. Γιατί πρόκειται για ποίηση που μας αφορά κατορθωμένη με αγωνία και κόπο.
Ο Κοζίας σε αυτή τη συλλογή συνομιλεί δυναμικά με το παρόν, διεκδικώντας τη συνέχεια. Βρίσκεται αντιμέτωπος με βαναυσότητες που συνθλίβουν αλλά δεν αποθαρρύνεται γιατί πιστεύει στον άνθρωπο και στις δυνατότητες του κι ας «ορμάει το Αδιέξοδον κι υπέροχα μας σφάζει». Συνειδητοποιεί πως:

Εδώ που φτάσαμε γονατισμένοι
Οι πασχαλιές των κοριτσιών
Κι η μεγαλοψυχία των Επιταφίων δεν μας πρέπει.

Κάθε ποίημα αποτελεί ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας που αποτέλεσε την πηγή έμπνευσής του. Ένα κύτταρο που τροφοδοτείται από τα βιώματα του ποιητή αλλά και τα βιώματα των δίπλα του όπως αυτός τα αφουγκράζεται. Ο αναγνώστης γίνεται συνοδοιπόρος του ποιητή στο μακροβούτι του ποιητή στην πραγματικότητα και τις εξάρσεις της.
Ο Κοζίας μας σταματά και μας προβληματίζει καίρια με τους στίχους του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι καταληκτικοί στίχοι στο ποίημα «Απομεινάρια σε ένα ακόμα Βατερλώ»

            Πληρώνουμε την Μοίρα για να έχει
                Απομεινάρια σε ένα ακόμα Βατερλώ.

Ο ποιητής δεν πολεμά μόνος του. Το γεγονός δε ότι συνειδητοποιεί ότι πολεμά υπό σκιάν καθόλου δεν μειώνει την αξία του αγώνα του. Αφουγκράζεται τους γύρω του, πορεύεται μαζί τους, βιώνει με ουσιαστικό τρόπο την τραγικότητα των στιγμών, συνειδητοποιώντας ταυτόχρονα τις ασύλληπτες δυνάμεις του ανθρώπου να αντισταθεί. Η ποίηση του αποτελεί κάλεσμα. Κάλεσμα μπροστά σε μια πραγματικότητα που τίποτα μέσα της δεν μπορεί να κρυφτεί.

                Έλα να δεις μάτια,
                Βλέφαρα, χείλια, κομμάτια αγάπης
                Έλα να δεις το ωμό,
                Το βίαιο, το αβυσσαλέο να οργιάζει.
                Έλα να δεις το αίμα να βελάζει.
                Έλα να δεις τον εξτρεμιστή ήλιο
                Τους αιώνες να ανατινάζει.
                Έλα να δεις τις μακρινές μοναξιές,
                Τους ξεχασμένους ήρωες, τις φοβερές σημαίες.
                για αντίσταση.

Είναι φυσικό να διερωτάται κανείς πως μπορείς ένας λόγος τόσο αιχμηρός να καθίσταται ταυτόχρονα απολαυστικός. Το πηγαίο χιούμορ και ο ρυθμός αποτελούν τα κύρια εφόδια για το αποτέλεσμα στο οποίο φτάνει ο Κοζίας.
Ο ρυθμός αποτελεί ένα από τα κύρια χαρίσματα της γραφής του. Πρόκειται για ένα βιωμένο, θα έλεγα, ρυθμό που δεν προκύπτει από την συμμόρφωση με συγκεκριμένα μέτρα. Ο Κοζίας δεν είναι διατεθειμένος να υποτάξει τον αυθορμητισμό του για χάρη ενός καλοσχεδιασμένο ρυθμού. Αντίθετα δια του ρυθμού εντείνει την αμεσότητα και τη δραστικότητα του ποιήματος. Αφυπνίζει τον αναγνώστη. Τον βάζει σε μια διάθεση αντίστασης σε αυτό που τον συνθλίβει.

                Φως ανελέητο, ατίθασο σκοτάδι
                που πας έτσι δαιμονικό
                και σπαράζει η ελαιογραφία του Γκρέκο;
                Στραβά, κουτσά περνάει ἡ ζωή,
                μία ομορφιά καταραμένη
                με το αμαξάκι της σε άλλη ζωή πηγαίνει.

Το χιούμορ του ποιητή ανοίγει δρόμους στη θέαση του κόσμου. Τον τροφοδοτεί να αρθρώσει ένα λόγω ζωντανό που μέσα του δεν καταλαγιάζει η αγωνία γι’ αυτό που συμβαίνει.

                Στο γκέτο των σούπερ Χριστιανών στοιχηθείτε,
                Κι ας λιποταχτεί η φύσις…
                Σκοπεύσατε με πάθος καθώς ψυχορραγείτε
                Αυτό το ωραίο ρεβόλβερ είναι δικό σας
                Δεν μπορεί κανείς να σας το πάρει.

Στη συλλογή Πολεμώντας υπό σκιάν… δεν υπάρχει ίχνος σοβαροφάνειας και μεμψιμοιρίας. Αλλά ούτε και διάθεση επίρριψης ευθυνών σε ένα απρόσωπο σύστημα. Ο άνθρωπος ως αναπόσπαστο στοιχείο ενός ζωντανού κύτταρου που ονομάζεται κοινωνία καλείται να κάνει την αυτοκριτική του.

                Ενθάδε κείτονται
                Συντρίμμια τύμπανα θριάμβου.
                Γελάει η Λήθη καλά συγκερασμένη…
                –Φίλε τις πικροδάφνες μη μαδάς, κρούε την λύρα!

Τα ποιήματα προϋποθέτουν ένα σχέδιο μέσα στο οποίο ο αναγνώστης αναπνέει. Αξίζει να σταθεί κανείς στον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνει τη σύνθεση, αξιοποιώντας αρχιτεκτονικά μέλη που είναι ταυτόχρονα μέλη ενός κοινωνικού ιστού υπό ανατίναξη. Αρχιτεκτονικά μέλη που δεν ασπάζονται το ωραίο αλλά το αληθινό. Που αφήνουν το οξύμωρο να δράσει και να τα ομορφύνει. Ο Κοζίας δίνει στην πολιτική ποίηση νέα πνοή με καθαρά προσωπικό ύφος, κατακτημένο με κόπο. Αξίζει να διαβαστεί.

ΒΡΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΟΝ ΙΑΝΟ:
Πολεμώντας υπό σκιάν… του Γιώργου Κοζία