«Γράφω αυτό που ονομάζω άμεση ποίηση: αν χρειάζεται να ρωτήσεις κάποιον να εξηγήσει το ποίημα, τότε έχω αποτύχει», έχει πει ο Σιντ Κόρμαν (Cid Corman, 1924-2004). Πολυγραφότατος ποιητής, μεταφραστής και επιμελητής, υπήρξε μια ιδιαίτερα επιδραστική φυσιογνωμία στην αμερικανική ποίηση. Άρχισε το πρώτο ραδιοφωνικό πρόγραμμα ποίησης από σταθμό στη Βοστώνη και, το 1951, το περιοδικό «Origin», που από διαφορετική έδρα συνεχίστηκε με διαλείμματα για δεκαετίες. Με υποτροφία Φούλμπραϊτ πήγε στη Γαλλία, ενώ εργάστηκε ως καθηγητής αγγλικών στην Ιταλία, πριν βρεθεί για πρώτη φορά το 1958 στο Κιότο, όπου παντρεύτηκε την Konishi Shizumi, με τη βοήθεια της οποίας άρχισε να μεταφράζει ιαπωνική ποίηση: Ματσούο Μπασό και νεότερους. Μετέφρασε επίσης Πάουλ Τσέλαν, Σαπφώ και Φρανσίς Πονζ, ενώ θεωρείται προπομπός της «προφορικής» και «παραστατικής» ποίησης.
«Αν αυτές οι λέξεις δεν σε θυμούνται»: Σύντομα Σιντ Κόρμαν
Πριν επινοηθούν το διαδίκτυο και η ηλεκτρονική αλληλογραφία, ο Κόρμαν ήταν το επίκεντρο ενός διεθνούς δικτύου, αξιοποιώντας τις γαλάζιες αεροπορικές επιστολές της εποχής. Δακτυλογραφούσε απαντήσεις από τη μία πλευρά της λεπτής σελίδας, της οποίας η άλλη πλευρά, όταν δίπλωνε, γινόταν φάκελος του γράμματος με ήδη εκτυπωμένο γραμματόσημο και χώρο για τη διεύθυνση του παραλήπτη, δίπλα στην οποία πρόσθετε ένα ποίημα. Ακολουθούσε τον εξής απλό κανόνα αλληλογραφίας: απαντούσε εντός 24 ωρών
από την άφιξη κάθε γράμματος ή δεν απαντούσε ποτέ. Μερικά «αερο-γραμματικά» περιλαμβάνονται στα δεκαοκτώ ποιήματα του Σιντ Κόρμαν που έπονται σε μετάφραση.
Σύντομα Σιντ Κόρμαν
Αν αυτές οι λέξεις
δεν σε θυμούνται –
να τις ξεχάσεις.
*
Το φύλλο εντέλει αντιλαμβάνεται
πού το πάει ο άνεμος και έτσι
συμβιβάζεται με το έδαφος.
*
Φορώ τη μάσκα του
εαυτού μου και σχεδόν
διαφεύγω.
*
Στη σκιά του
βουνού η σκιά
κάθε πουλιού χάνεται.
*
Δεν υπάρχει τέλος και
ποτέ δεν υπήρχε αρχή – έτσι
εδώ είμαστε – ενδιαμέσως.
*
Η σκιά σου
στη σελίδα
το ποίημα.
*
Σταγόνες βροχής. Κάθε
μία μια τελεία
σιωπής.
*
Η ποίηση γίνεται
η συζήτηση εκείνη που αλλιώς
δεν γινόταν να κάνουμε.
*
ΕΚΚΛΗΣΗ
Η ζωή είναι ποίηση
και η ποίηση είναι ζωή – Ω
ξυπνήστε – άνθρωποι!
*
Τίποτε δεν τελειώνει με εσένα –
κάθε φύλλο στο έδαφος
θυμάται τη ρίζα.
*
Κατατριβόμαστε
αλλά ο ουρανός
μοιάζει καινούργιος
όπως πάντοτε
*
ΓΥΝΑΙΚΑ
Ποτίζει
τα φυτά στον κάτω όροφο
από τον πάνω όροφο –
όπως κάνει η βροχή
*
Και για άλλη μια φορά
βρισκόμαστε πάνω στη γέφυρα
που δεν μας πάει πουθενά.
*
Το παν
βοηθά να αποκρυπτογραφηθεί
τι σημαίνει τίποτε.
*
Αντιλαμβάνεσαι
πόσο λίγο χρόνο έχεις
να το αντιληφθείς αυτό;
*
Πώς να μάθεις να είσαι
αμαθής; Κάθε λόγιος
αποτελεί παράδειγμα.
*
Ό,τι σωρεύεται πολύ
ψηλά
ξεχειλίζει
Το κενό
απλώς
γεμίζει
*
Υπάρχει μόνον
ένα ποίημα:
αυτό είναι.