Επιστροφή στον Ευγένιο Ντελακρουά

Δια­δο­χι­κά υπο­δέ­χθη­καν δύο από τα πιο ση­μα­ντι­κά μου­σεία της κα­θ’ ημάς Εσπε­ρί­ας, το Λού­βρο στο Πα­ρί­σι (Μάρ­τιος – Ιού­λιος) και το Μη­τρο­πο­λι­τι­κό στη Νέα Υόρ­κη (Σε­πτέμ­βριος – Ια­νουά­ριος 2019), την έκ­θε­ση με 180 έρ­γα του Ευ­γέ­νιου Ντε­λα­κρουά, και με αυ­τό το δε­δο­μέ­νο μπο­ρού­με να μι­λού­με για το κο­ρυ­φαίο ει­κα­στι­κό γε­γο­νός του 2018.

Ο Ντε­λα­κρουά εί­ναι ο τε­λευ­ταί­ος των με­γά­λων Ευ­ρω­παί­ων ζω­γρά­φων του 19ου αιώ­να, μα­ζί με τον Φραν­θί­σκο Γκό­για και τον Ζακ-Λουί Ντα­βίντ, που ο ρο­μα­ντι­κός και φι­λε­λεύ­θε­ρος ιδε­α­λι­σμός τους επη­ρε­ά­ζει τη θέ­α­ση του κό­σμου και της ιστο­ρί­ας.

Με­τά από αυ­τούς ο μο­ντερ­νι­σμός, όπως άλ­λω­στε θα γί­νει, πα­ράλ­λη­λα, και στη λο­γο­τε­χνία, θα στρέ­ψει τη θέ­α­ση στον σύγ­χρο­νο αστό, θα κλει­στεί στη βιο­μη­χα­νι­κή το­πιο­γρα­φία και θα «πε­ριο­ρι­στεί» στα πά­θη του πε­ρι­γράμ­μα­τος από το φως.

Ο Ντε­λα­κρουά εί­ναι o εν­διά­με­σος κρί­κος. Τα εμ­βλη­μα­τι­κά έρ­γα του: ‘‘Scènes des massacres de Scio’’, 1824, ‘‘La Grèce sur les ruines de Missologhi’’, 1826, ‘‘Le 28 juillet 1830. La Liberté guidant le peuple’’, 1830, αν και σε πρώ­τη μα­τιά μαρ­τυ­ρούν ρο­μα­ντι­κό ιδε­α­λι­σμό, πέ­ρα από τους όγκους, την κί­νη­ση, τις αντι­θέ­σεις των χρω­μά­των σε μια προ­σε­κτι­κό­τε­ρη προ­σέγ­γι­ση, απο­κα­λύ­πτουν την ευ­θεία θέ­α­ση της καί­ριας ιστο­ρι­κής στιγ­μής και της τρα­γι­κής της πα­ράλ­λη­λα επί­πτω­σης στον απλό άν­θρω­πο, βα­θύ­τε­ρα από μιαν απλή απει­κο­νι­στι­κή σκη­νή της ιστο­ρί­ας.

Ου­σια­στι­κά, αυ­τή η διεισ­δυ­τι­κή και θερ­μή μα­τιά του Ντε­λα­κρουά θα απο­τυ­πω­θεί χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά σε όλα τα έρ­γα του, ακό­μη και σε αυ­τά που έχουν θρη­σκευ­τι­κό ή βι­βλι­κό θέ­μα.

Ο ελ­λη­νι­κός αγώ­νας για την Ανε­ξαρ­τη­σία και ο πε­ριρ­ρέ­ων οριε­ντα­λι­σμός της επο­χής θα οδη­γή­σει τον Ντε­λα­κρουά στην Ανα­το­λή και στα δύο κο­ρυ­φαία του έρ­γα: ‘‘Exercices militaires des Marocains – Fantaisia arabe’’, 1832, και ‘‘Combat du Giaour et du Pacha’’, 1835, όπου ναι μεν συ­να­ντά­με πλέ­ον κα­θα­ρή τη γνώ­ρι­μη μα­τιά του ζω­γρά­φου πά­νω στην κί­νη­ση της ιστο­ρί­ας και την ενερ­γη­τι­κή γοη­τεία του αν­θρώ­πι­νου πά­θους, από την άλ­λη όμως το θρυμ­μα­τι­σμέ­νο πε­ρί­γραμ­μα, ο απε­ριό­ρι­στος στρο­βι­λι­σμός των απο­χρώ­σε­ων, η ασφυ­κτι­κή προ­σέγ­γι­ση των αντι­θέ­σε­ων φα­νε­ρώ­νουν πως το θέ­μα έχει υπο­χω­ρή­σει και το χρώ­μα ξε­χύ­νε­ται έντο­νο σε πρώ­το πλά­νο. Το εν­δια­φέ­ρον του δη­μιουρ­γού και η συ­γκί­νη­ση στην οποία κα­λού­μα­στε να συμ­με­τά­σχου­με με­τα­τί­θε­ται. Ο δρό­μος έχει πλέ­ον ανοί­ξει…

Ως έναν βαθ­μό θα τον ακο­λου­θή­σει και ο ίδιος.

Στη δε­κα­ε­τία 1852-1862 μπο­ρού­με να πού­με πως ο ρο­μα­ντι­κός Ντε­λα­κρουά έχει με­τα­μορ­φω­θεί σε ρη­ξι­κέ­λευ­θο νε­ω­τε­ρι­στή.

Έναν χρό­νο αρ­γό­τε­ρα, το 1863, στην κη­δεία του πα­ρευ­ρί­σκο­νται ο Μπω­ντλέρ και ο Μα­νέ. Στα χρό­νια που ο Cézanne αρ­χί­ζει να ανα­γνω­ρί­ζε­ται, θα ζω­γρα­φί­σει την ‘‘Apothéose de Delacroix’’, 1890-1894, ενώ, κα­τά μαρ­τυ­ρί­ες, το ‘‘Bouquet de fleurs’’ (μια ακουα­ρέ­λα του Ντε­λα­κρουά, ζω­γρα­φι­σμέ­νη γύ­ρω στα 1848) βρι­σκό­ταν πά­ντα στο ατε­λιέ του στην Aix en Provence.

ΒΡΕΙ­ΤΕ ΤΑ ΒΙ­ΒΛΙΑ ΤΟΥ  Ευ­γέ­νιου Ντε­λα­κρουά  ΣΤΟΝ ΙΑ­ΝΟ.