1. Ιωάννης Γάζης

Γαμήλιο τραγούδι για τον γάμο του Ανατόλιου, του γιου του Φαύστου (6ος αι.)

Ο στίχος ξέρει του Έρωτα τα θαρραλέα λόγια
γι’ αυτό χορεύει και γλεντά κι ας κρύβεται απ’ τον πόθο.

Βλέπω φίλους γλεντοκόπους
με τη λάμψη της γαλήνης·
έρχεται μια νέα Αφροδίτη,
Φαέθων νέος ο συνοδός της.

Πόλη φωτεινή γιορτάζει
― δεν τελειώνει τούτη η νύχτα·
για τα αστέρια που ενωθήκαν
φέρτε υμνώντας τα στεφάνια!

Δώστε μου του πόθου κούπα,
βάλτε μέλι στο κρασί μου·
έλα, μην αργείς καρδιά μου
χόρεψε για το ζευγάρι.

Ο Έρωτας, πατέρας όλων,
ας ενώσει τις ψυχές μας·
θα δροσίσει σαν το αγέρι,
θα κεράσει την Αγάπη.

Θεά, προστάτιδα του γάμου,
φέρνεις τα γαμήλια φίλτρα·
χαμογέλα στην παστάδα,
τύχη χάρισε στον γάμο.

Ν’ ανατείλει τώρα η λάμψη
που έχει για όνομα ο πατέρας·
Φαέθων, άλλο μην το κρύβεις,
το νεαρό σου φως ας λάμψει!

_{ΣΗΜΕΙΩΣΗ:}
Τα ονόματα του γαμπρού και του πατέρα του, Ανατόλιος και Φαύστος αντίστοιχα, σχετίζονται με το φως. Γι’ αυτό το ποίημα κυριαρχείται από σχετικές αναφορές, μεταξύ των οποίων και ο πλάγιος υπαινιγμός στο όνομα του πατέρα στην τελευταία στροφή.

2. Αγαθίας ο Σχολαστικός, Παλατινή Ανθολογία, Βιβλίο 7, αρ. 572 (6ος αι.)

Λαθραίος άντρας γλένταγε σ’ ανόσιο κρεβάτι,
σαν κλέφτης στα παπλώματα γυναίκας που ήταν άλλου.
Και ξάφνου πέφτει η οροφή κι αυτούς τους δυο κακούργους
τους σκέπασε – και μάλιστα, χωρίς να ’χουν τελειώσει…
Εγκλωβισμένοι πια μαζί, σαν σύζυγοι θα ζήσουν.
Κι όσο για σεξ· δεν πρόκειται κανείς να τους διακόπτει.

_{ΣΗΜΕΙΩΣΗ:}
Το συζυγίη του τελευταίου στίχου στο πρωτότυπο το αποδίδω και με τις δύο σημασίες, για να φανεί η ειρωνική αμφισημία: «Γάμος» και «συνουσία».

1. Ἐπιθαλάμιος σχεδιασθεὶς εἰς τὸν θαυμασιώτατον Ἀνατόλιον Φαύστου, τὰ πρῶτα φέροντα Γάζης (έκδ. Ciccolella, 2000, σ. 138-141, με ιταλική μετάφραση)

Ὁ λόγος ἐρωτικὴν ἐπιγνοὺς παρρησίαν
ἦλθεν χορεύων ὡς δεδοικὼς τοὺς πόθους.

Γλυκερὸς πάρεστι κῶμος
νεολαμπέος γαλήνης,
ὅτι τὴν νέαν Κυθήρην
Φαέθων νέος κομίζει.

Ὅθεν ἡ πόλις τὸ φέγγος
φιλοπαννύχου χορείας
στεφανηφόροισι μέλπει
δύο φωσφόροις μιγεῖσι.

Δότε μοι πόθου κύπελλον
γλυκερῆς βρύον μελίσσης,
ἵνα τὰς φρένας συνάπτων
νεονυμφίον χορεύσω.

Ὁ δ’ Ἔρως ὁ πάντα τίκτων,
φρένας εἰς φρένα συνάπτων,
ὁμοτερπέεσσιν αὔραις
φιλοτησίαν κεράσσῃ.

Φιλονύμφιος δὲ Κύπρις
γάμιον φέρουσα φίλτρον,
παρὰ παστάδας γελῶσα
γάμον εὔγαμον λιγαίνοι.

Ἀνατελλέτω τι φέγγος
τὸ φερώνυμον τοκῆος.
Φαέθων φάος λοχεύων
νεαρὸν σέλας κομίζοι.

2. Αγαθίας ο Σχολαστικός (έκδ. Viansino, 1967, σ. 118)

Οὐχ ὁσίοις λεχέεσσιν ἐτέρπετο λάθριος ἀνὴρ
λέκτρον ὑποκλέπτων ἀλλοτρίης ἀλόχου·
ἐξαπίνης δὲ δόμων ὀροφὴ πέσε, τοὺς δὲ κακούργους
ἔσκεπεν ἀλλήλοις εἰσέτι μισγομένους.
Ξυνὴ δ’ ἀμφοτέρους κατέχει παγίς, εἰν ἑνὶ δ’ ἄμφω
κεῖνται συζυγίης οὐκέτι παυομένοι.