Χάρτης 70 - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2024
https://www.hartismag.gr/hartis-70/kinhmatografos/pandokheio-ghimnwn-podiwn-arkhitektoniki-eghkiklopaidikoy-mithistorimatos
Αγαπημένη μου Νάταλι. Δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω έτσι όπως με τα γυμνά σου πόδια είπες πολλά και υπονόησες ακόμα περισσότερα· τελικά διαλέγω να σε ξαναδώ πρώτα στην προκυμαία του Angel Beach στην Καλιφόρνια, ίσως επειδή την περπατούσες ξυπόλητη από την αρχή της ταινίας, ίσως επειδή τότε ξανάγινες δεκαπέντε, άρα μπορώ να σε πιάσω από κάποια αρχή. Έμοιαζες σωστό χαμίνι, δεσποινίς Daisy Clover, με τα κοντά, άτακτα μαλλιά, την λερωμένη μπλούζα, το τσιγάρο στα χείλη και τις βρώμικες λέξεις. Ζούσες σ’ ένα ξύλινο τροχόσπιτο δίπλα στα ψαρομάγαζα της προκυμαίας κι έβγαινες με στραβωμένη έκφραση στον ήλιο, ενώ η μάνα σου είχε ήδη στρώσει την τράπουλα έξω. Διατηρούσε την εκκεντρικότητά της ακόμα και όταν ένας αστυνομικός την ρώτησε πού βρίσκεται ο σύζυγός της· του απάντησε πως λείπει για επτά χρόνια αλλά μόλις σήμερα αναρωτήθηκε για την απουσία του. Μετά άνοιγες ένα παράπηγμα όπου πουλούσες αυτόγραφα των σταρ της εποχής ―έπαιρνες τις παραγγελίες των θαυμαστών, τους άφηνες να περιμένουν λίγο καιρό κι έβαζες η ίδια την υπογραφή σου στο πίσω δωμάτιο― και διαολόστελνες το αγόρι που κάθε μέρα εκλιπαρούσε για ένα φιλί σου. Ήμασταν στο 1936.
Σίγουρα θα είχες κι εσύ κάποιο κόλλημα και δεν χρειάστηκε να αναρωτηθώ για πολύ. Με ταχύρρυθμο ξυπόλητο περπάτημα πήγες σ’ ένα ειδικό περίπτερο για να ηχογραφήσεις ένα τραγούδι σε μικρό δισκάκι και το ταχυδρόμησες στο Χόλιγουντ, με το όνειρο να λουστείς σε άλλου είδους φώτα, σκηνικά και εκθαμβωτικά, μακριά από την μυρωδιά των παραθαλάσσιων μαγειρείων. Και ήσουν τόσο βέβαιη πως τα όνειρα γίνονται αληθινά, ώστε όταν ένα μαύρο γυαλιστερό αυτοκίνητο σταμάτησε στα σαπισμένα σανίδια της παραλιακής, μπήκες μέσα, ανέκαθεν πανέτοιμη. Ο ωραίος κύριος Swan σε πήγε κατευθείαν στα Στούντιο με το Όνομά του και σε ρώτησε γιατί τραγουδάς. «Η μάνα μου λέει πως ο κόσμος είναι ένας σκουπιδοτενεκές κι όλοι εμείς οι μύγες που προσελκύει. Αλλά όταν τραγουδάω δεν μυρίζει τόσο άσχημα». Σε έχωσαν αμέσως στον θάλαμο απ’ όπου η φωνή σου έβγαινε πλούσια και θριαμβευτική, προμήνυμα ενός θριάμβου που είχε ήδη στρωθεί. Τα παραδείγματα της Σίρλεϊ Τεμπλ και της Τζούντι Γκάρλαντ ήδη αποτελούσαν υποδείγματα επιτυχίας. Ο κόσμος χρειαζόταν ένα νέο, περίλαμπρο κορίτσι να τραγουδάει και να παίζει την αθωότητα και την χάρη. Ό,τι άλλο χρειαζόταν, θα φτιαχνόταν πάνω σου.
Ζεις σ’ έναν εντελώς δικό σου κόσμο, σου είπε η μάνα σου όταν γύρισες να της τα πεις. Καθόσασταν στην παραλία, κοντά στην μαύρη αποβάθρα, κάτω από την εγκαταλειμμένη καμπίνα του ναυαγοσώστη, με τις ξεφτισμένες επιγραφές για σωτηρίες ζωής. Εσύ, πάντα ξυπόλητη, ίσως είχες βρει την δική σου. Μια μείξη ορφανού και κλόουν πάντα συγκινεί, σου είχε πει ο κύριος Σουάν, και μπορείς να γίνεις η Μικρή Βαλεντίνα της Αμερικής, αρκεί να μην τρως τα νύχια σου και να μην καπνίζεις. Θα ρίξουν, όμως, φως σε κάθε σκοτεινή σου γωνία, συνέχισε η σύζυγός του Μελόρα, άρα η μητέρα σου πρέπει κάπως να κρυφτεί. Κάποιο ίδρυμα, ή ίσως, μια επίσημη αναγγελία θανάτου; Χαμήλωσες το κεφάλι, δεν φαντάστηκες πως το πρώτο τίμημα θα ήταν τόσο σκληρό. Μετά γνώρισες τον νεαρότατο Ρόμπερτ Ρέντφορντ ως Γουέιντ Λιούις, νεόκοπο είδωλο της εποχής, που ύψωνε το ποτήρι σ’ εσένα, «Miss Huckleberry Finn», ισχυριζόταν πως βλέπει την λύπη στα μάτια σου, σου γνώρισε την διακριτική συντροφιά του ποτού και έφτασε στο σημείο να στρώσει για πικνίκ για τέσσερις στο δωμάτιο του ιδρύματος, μαζί με την μαμά σου και μια συγκάτοικό της. Πώς να μην ξελογιαστείς; Νομίζω δεν ξέχασες ποτέ το βράδυ που ήρθε να σε πάρει με το ανοιχτό του αμάξι. Στάθηκες μπροστά στον τοίχο του στούντιο για να γράψεις Raymond Swine, μεταμορφώνοντας τον αρχηγό σου από κύκνο σε γουρούνι. Έβγαλες τα γαλάζια γοβάκια και πήδηξες ξεκαρδισμένη στη θέση του συνοδηγού, για μια ολόδική σας νύχτα. Καταλήξατε σ’ ένα σκάφος, με μια κουβέρτα κι’ ένα κασετόφωνο. Αυτό δεν είναι ο έρωτας;
Το πρωί σε περίμενε στο γραφείο του ο κύριος Σουάν που ποτέ δεν μάλωνε, μόνο μιλούσε κοφτερά. Σου είπε για την κορυφή όπου ο αέρας είναι καθαρός κι η μοναξιά κάποιες φορές αβάσταχτη, αλλά εκείνοι θα βρίσκονται πάντα εκεί να σε βοηθούν. Όμως το κοινό που αρχίζει να την λατρεύει δεν την θέλει να τριγυρνάει τις νύχτες και μάλιστα χωρίς παπούτσια. Το βλέμμα του, το βλέμμα σου, το βλέμμα μου έπεσαν στα γυμνά σου πόδια καθώς μαζεύτηκαν, στράφηκαν προς τα μέσα και κρύφτηκαν κάτω από το γαλανό φόρεμα. Δεν σου επέτρεψαν την ανέμελη ξυπολησιά, Νταίζη, όσο ερωτευμένη κι αν ήσουν. Βγαίνοντας είδες αφημένη σ’ ένα γραφείο μια δακτυλογραφημένη εντολή για το αρμόδιο τμήμα: Ενισχύστε άμεσα την δημοσιότητα της Daisy Clover, χρησιμοποιείστε κάθε διαθέσιμο τρόπο για την κατασκευή μιας σταρ, με κάθε πρόσφορο μέσο ενημέρωσης. Έγινες διαφήμιση στους τοίχους, μεγάλη αφίσα στα κτίρια, κούκλα στις βιτρίνες, φωνή σ’ έναν δίσκο.
Παντρευτήκατε με τον Γουέιντ και σε πήγε σ’ ένα μοτέλ στην ερημιά της Αριζόνα. Εξαντλημένη από τον δρόμο, είχες γείρει πάνω του και ξύπνησες ενθουσιασμένη. Το ξύπνημά σου το επόμενο πρωί ήταν εντελώς διαφορετικό: ο Γουέιντ ήταν άφαντος. Έφτασες βράδυ στα στούντιο και προτού ξεσπάσεις σε πρόλαβε η Μελόρα. Τον είχε κι εκείνη ερωτευτεί και τώρα αναρωτιόταν πού να βρίσκεται. «Τόσες πολλές πόλεις, τόσα πολλά κρεβάτια». Το ύστατο παράπονό της βγήκε ως λογοπαίγνιο: της χρεώνουν συνεχή πονοκέφαλο (headache) χωρίς να διανοούνται πως ο πόνος της είναι στην καρδιά (heartache). Το πρωί δίπλα στην πισίνα ήταν η σειρά του άντρα της να σε συνεφέρει: τόσα κορίτσια στις σκοτεινές αίθουσες τον φυλάνε για τα όνειρά τους, τόσες γυναίκες εύχονται να είχαν έναν τέτοιο σύζυγο. Ο Γουέιντ ανήκει σε όλους και κυρίως σε εκείνους που πηγαίνει να δει, άντρες και γυναίκες. Η εικόνα του γόη των γυναικών τον διατηρεί στην κορυφή, τα άλλα ας παραμείνουν άγνωστα. Στο μεταξύ, ο ίδιος ο κύριος Σουάν ανέλαβε να σε παρηγορήσει, με τον πλέον πρόσφορο τρόπο της αποπλάνησης. Καλώς ήρθες πίσω από τον κόσμο του θεάματος, Κυρία Daisy Clover.
Μπροστά τους η μητέρα σου φάνταζε ως το αθωότερο πλάσμα. Ένα παραθαλάσσιο σπίτι μαζί της, ένα γέρμα πάνω στα πόδια της στην αμμουδιά, η επιστροφή στην χαμένη ανεμελιά. Όμως για πόσο; Και τι ακολουθούσε; Το χρέος της ηχογράφησης, το κόλλημα της γλώσσας σου στον ίδιο στίχο, το ουρλιαχτό στο μικρόφωνο, o νευρικός κλονισμός στα ηχεία, η νοσηλεία κατ’ οίκον. Αν είναι παροδικό, θεραπεύστε την άμεσα· αν όχι πιστοποιείστε την, ώστε να εισπράξω την ασφάλεια, πρόσταξε ο αρχηγός. Η κυρία Clover δεν πιστοποιείται, απάντησε ο γιατρός. Εκείνο το διάστημα παρέλασαν όλοι από το δωμάτιό σου για να σε πείσουν για τα πρέποντα, εκτός από την μητέρα σου που είχε ήδη «φύγει». Ο κύριος Σουάν σε διέταξε να σταματήσεις να προσποιείσαι την άρρωστη και έφτασε στο σημείο να σε χαστουκίσει. Έμεινες μόνη και το μυαλό σου άρχισε να τρέχει. Άνοιξες το γκάζι για να δώσεις ένα οριστικό τέλος σε όλα αυτά, αλλά δεν μπορούσες να συγκεντρωθείς από τα συνεχή χτυπήματα του τηλεφώνου. Αντιλήφθηκες την γελοιότητα της κατάστασης, θυμήθηκες την δική σου ανωτερότητα: Φτάνω τα δεκαεφτά και είμαι η Μικρή Βαλεντίνα της Αμερικής. Παντρεμένη για μία ημέρα, ταπεινωμένη για πολλές. Έπεσα με τα μούτρα στη δουλειά, κοιμήθηκα με τον παραγωγό μου. Όμως δεν έχω αλλάξει – είμαι η ίδια χαρούμενη νεαρή γυναίκα και στοιχηματίζω τα απλά υγιή ένστικτά μου ενάντια στα δικά τους. Πήρες στο χέρι τα λευκά σου παπούτσια και βγήκες έξω. Όσο περπατούσες στην παραλία, το σπίτι πίσω σου γινόταν κομμάτια από την έκρηξη. Ένας ψαράς σε ρώτησε τι συμβαίνει εκεί πίσω και του απάντησες: Κάποιος κήρυξε έναν πόλεμο.
Έκτοτε έμεινα να σκέφτομαι τι συνέβη σ’ εκείνο τον διπλό πόλεμο, αν νίκησε έστω η μία από τις δυο σας, η Νταίζη ή η Νάταλι. Για την πρώτη δεν γνωρίζω τίποτα, για την δεύτερη ακόμα αναρωτιέμαι. Στα εννιά σου έψαξες το Θαύμα στην 34η οδό, στην εφηβεία σου ενηλικιώθηκες βίαια στον Επαναστάτη χωρίς αιτία. Ήσουν κι εσύ ένα παιδί στην βιομηχανία του θεάματος, ένα νέο προϊόν στα εργοστάσια των ειδώλων. Έζησες δύσκολους γονείς, μοιχείες, διαζύγια, απόπειρα αυτοκτονίας, συνεπώς ως Daisy Clover έπαιξες σε μεγάλο βαθμό το ίδιο σου το παρελθόν, εκτός από ένα στοιχείο, που εξομολογήθηκες χρόνια αργότερα, και ήταν το πλέον σκληρό: έναν βιασμό στην πρώτη σου νεότητα σε κάποιο απόμερο δωμάτιο των στούντιο. Έφτανες όλο και ψηλότερα αλλά λίγα χρόνια μετά επέλεξες τον πλέον απαιτητικό ρόλο της μητέρας και της φύλαρχου μιας μεγάλης οικογένειας και έστρεψες με τον τρόπο αυτό την ωραία σου πλάτη στα φώτα των κινηματογραφικών αστεριών. Δεν πήγες την ευτυχία ως το τέλος γιατί και οι ερωτικοί δεσμοί μπορούν να αποβούν θανατηφόροι ή τόσο δραματικοί ώστε το χαμόγελο να χάνεται σε υποκατάστατα που πίνονται και καταπίνονται. Χάθηκες με μυστηριώδη τρόπο μέσα στη θάλασσα, αλλά νωρίτερα είχες ξαναμιλήσει με το σώμα σου σε μερικές ταινίες, σε μία εκ των οποίων σε ερωτεύτηκα.
{Συνεχίζεσαι, πάντα συνεχίζεσαι}
_____________
Η ταινία: Inside Daisy Clover (Robert Mulligan, 1965). Η γυναίκα: Natalie Wood.