Τελικά δεν είναι άχρηστοι οι συγγραφείς. Επηρεάζουν την έκβαση του πολέμου αποκρυπτογραφώντας ή μάλλον επειδή φαντάζονται τα μηνύματα που ανταλλάσσουν οι εχθροί. Κρυφακούνε τις προθέσεις τους, τις οποίες ίσως ούτε οι ίδιοι δεν γνωρίζουν. Ας μην ακούνε καλά οι συγγραφείς. Στα αφτιά τους γεννιούνται ήχοι. Στην ομιλία, που μεταδίδεται με σύρματα και στον αέρα, ή σε κείμενα όπου καταγράφεται, ο ήχος αποτελεί κατάσκοπο του νοήματος. Ιδίως όταν είναι αόρατο, κάθε νεύμα έχει τη σημασία του.

Κινείσαι αλλιώς, όταν ξέρεις τι θα κάνουν οι άλλοι, κατέληξε η μητέρα μου, με την οποία κουβεντιάζαμε. Είχε μόλις δει μία πολεμική ταινία. Κατάσκοποι έστελναν πληροφορίες για τις κινήσεις του εχθρού. Τις πληροφορίες προσπαθούσαν να διασταυρώσουν ωτακουστές κρυπτογραφημένων μηνυμάτων. Είναι ένας σταυρός κάθε πληροφορία. Μόνο ξένες ταινίες βλέπει η μητέρα μου από τότε που η ακοή της υποχώρησε, καθώς με ευχέρεια διαβάζει τους υπότιτλους. Εγώ φαντάζομαι ότι κάποια ξένη γλώσσα φρεσκάρει στο μυαλό της.

Πολλοί θεωρούν ότι ο θάνατος συνιστά αποκρυπτογράφηση της ζωής, ενώ είναι μία από πολλές κρυπταπογραφές της. Είναι δύσκολο να καταλάβεις τι λέει ο άλλος, όταν δεν ακούς όσα λέει, ενώ φαντάζεσαι τι θα μπορούσε να είχε πει. Θα ήθελα, λέει, καθώς οι υπόλοιποι φθόγγοι χάνονται.

Κάθε άτομο είναι ετοιμοθάνατο ανά πάσα στιγμή. Οι πιθανότητες αυξάνονται καθώς μεγαλώνει. Εδώ απορία δεν υπάρχει. Άλλο είναι το ερώτημα. Είναι ο ετοιμοθάνατος ένας κατάσκοπος της ζωής στον θάνατο; Μήπως ισχύει το αντίστροφο; Ή είναι διπλός πράκτορας ο νεκρός; Ποιος συγκεντρώνει τις πληροφορίες αυτές; Τις διαβάζει κάποιος που αδυνατεί να πιστέψει ότι επίσης θα του επιτεθούν;

Πάλι καλά, είπε η μητέρα μου, καθώς τα πράγματα χειροτέρευαν. Κάθε πληροφορία είναι χρήσιμη, πρόσθεσε. Ακόμη και αν δεν χρειάζεται. Όλα θα πάνε χειρότερα, ίσως αντιθέτως θα έλεγε κάποιος άλλος διαγράφοντας κάθε προοπτική βελτίωσης.

Δεν μπορεί να περιγράφεις ό,τι κάνεις ως μελέτη της ανθρωπολογίας του θανάτου, διαμαρτύρονται γύρω μου. Όμως έχω βρεθεί σε μια φυλή ιθαγενών που προσεγγίζουν την αθανασία, όπου κανείς ποτέ δεν φτάνει, καθώς κάμπτεται από την ψυχολογία του γήρατος. Πρόκειται για κανίβαλους, όπως με όλες τις φυλές. Ο κανιβαλισμός των νεκρών από όσους υποδύονται ότι ζουν συναγωνίζεται τον κανιβαλισμό των ζωντανών από όσους ετοιμάζονται να πεθάνουν.

Όποιος δεν ακούει, συμφωνεί. Όποιος δεν συμφωνεί, θα ακούει. Βρεφοκομεία και γηροκομεία πρέπει να βρίσκονται στον ίδιο όροφο. Μία Σφίγγα στη ρεσεψιόν του νοσοκομείου δεν δίνει καμία πληροφορία. Οι δύο πτέρυγες δεν επικοινωνούν. Η αδυναμία να κινηθούν γίνεται κατανοητή και από τις δύο πλευρές. Το ότι αποκλείεται να διαφύγουν προσθέτει αξία σε όσα δεν λένε.

Πολλοί νομίζουν ότι ο θάνατος αποκρυπτογραφεί τη ζωή. Δεν είναι έτσι. Ψάχνοντας να κρύψει τον θάνατο, κάποια στιγμή η ζωή εξαντλεί τα κρυπτογραφικά στοιχεία. Τελειώνουν τα σύμβολα που χρειάζονται. Τα γράμματα οπισθοχωρούν. Δεν φτάνουν οι αναρίθμητοι αρρυθμοί. Λύνεται χωρίς να επιλύεται το ακρυπτογράφητο αίνιγμα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

«Τα κορίτσια»: φωτογραφίες / https://www.hartismag.gr/hartis-62/klimakes/ta-koritsia-fotoghrafies
(Όπου και αν πάω, ένα κομμάτι αφήνω πίσω μου) / Μελαγχολία της ανατομίας / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)
Παραγραφίες / https://www.hartismag.gr/hartis-49/klimakes/paraghrafies-arkoiditsa-mikrofteri
(Κάθε άτομο χρησιμοποιεί τη γλώσσα του, ενώ το άλλο απαντά στη δική του) / https://www.hartismag.gr/hartis-58/klimakes/milw-den-akoys
Μερικές φορές είμαι καλά, αλλά ευτυχώς μετά μου περνά / https://www.hartismag.gr/hartis-/stigmata/ektheta-vivlia