Χάρτης 64 - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024
https://www.hartismag.gr/hartis-64/poiisi-kai-pezografia/aghriasmo-na-deis-i-allos-ksoana-theois
στον μαιτρ της καθ' ημάς καθ' όλου ποιήσεως κυρόν Κυριάκον Χαραλαμπίδην
ἅπτεσθαι νηῶν ἠδ᾽ ἑλκέμεν εἰς ἅλα δῖαν1
Ι
για την Μαντόνα Bizantina πες μου
θίγεται το αισθητήριό μου μπροστά σε τούτα τα αγάλματα
μαύρο εκ των πολλών ετών αποθησαυρισμένο ξόανο
διά τους εικονοκλάστας τε και εικονομάχους εξ ανατολών
ως άλλη Προύσα εξ Αιγύπτου εκάλεσά2 σε
απόκαμε εν θάλασση
μύρια χίλια κύματα από θυέλλης
κι έκαμψε λιμένα
ότι επί καιρών αγρίων Λέοντος Γ΄ του Ισαύρου
τέλος 8ου μ.Χ. αιώνος κι αρχές ενάτου έφυγε μακριά
προσάραξε προσάραξε; ελλιμενίσθη έπλευσε κατάπλευσε
διά θαλάσσης ξόανο γλυπτό θαλάσσης nero
κέδρου εκ Λιβάνου και επί κεφαλής
στέμμα αραβικό και τουρμπάνι ανατολίτικο
όσο και βλέμμα
μητρός ηγαπημένης καταφυγή λιμένος
ότι δεν έφευγε ξανά το καράβι αν δεν αφήναν εκειδά
εξάπαντος το ξόανο ναυαγό μες στο κασόνι
εξού
λαοπληθής αρχαιοτάτη λατρεία κόρης μπιζαντίνας
Nigra sum sed formosa3
παρά το σικελικό εκείνο Tindari λατρεύεται
Tyndaris η αρχαία πόλις
ονόματι λακωνικό Τυνδάρεως της Σπάρτης
ελέω Διονυσίου του Α΄ των Συρακουσών
σύμμαχος πόλις εγερθείσα τον 4ο π.Χ. αιώνα
della Magna Grecia
Matri ‘u Tinnaru4
υπό γυναικών Ρωμαίων λατρεύεται το είπα
π' έβλεπαν κάτω στις αμμουδερές ακτογραμμές και θίνες
να διαγράφεται λίγο λίγο το περίγραμμα μανούλας
με την άρρωστη bambina της στην αγκαλιά
καθώς ανέβαιναν το δύσβατο το μονοπάτι των αγριμιών
είθισται κι εκεί αυτό ― pellegrinaggio το λεν
χήρες pellegrine μ' ορφανά
πολλά ζητούν την χάριν
απ' την ακτή κάτω πλαγιά πλαγιά εις όλο το ύψωμα
γονατιστές στη Μάνα
το Γενέσιον5 π' εορτάζει κάθε αρετής
οπόταν το ξόανο κάθ' έτος άχρι θεάτρου λιτανεύουσι
απά στο βραχώδες έξαρμα
το προς βορράν της νήσου
π' ανέβηκες υπό βροχήν θυμάσαι
ίνα δώρα προσφέρεις κάθυγρος εν μέσω θέρους
δεκαπενταύγουστο κοντά κατά τα εννιάμερα να πω
η Μαλεβή
καίτοι κατ' ανατολάς της Τρινακρίας κείται
ύψους διακοσίων εξηκονταοκτώ μέτρων ο βράχος
και δεσπόζει επί θαλάσσης τ' Εύρου
και κάτωθεν οι αμμουδιές να σαλαγίζουν
κύματα μακρά θαλάσσης πόντου6 του Τυρρηνικού
τις αιολίδες νήσους
π' ατμίζουν είδες
λιμνούλες διάσπαρτες με θίνες κάτωθε στον γκρεμνό
και μία villa romana
π' ανασκάπτεται θυμάσαι που γυρνούσες
ΙΙ
προσκύνημα θα πεις
στην κυρά της Θάλασσας
ματέρας
κάπου μπερδεύονται αυτά mare madre και δεν συμμαζεύεσαι
κι αγόρασες ένα μακό μπλουζάκι απ' το παζάρι
τ' ανέθηκες; παιδάριο δεν ήσουν σε μεταβατική ηλικία
ή μήπως είσαι
πάνε χρόνια
για την Μαντόνα Bizantina πες μου
πόθεν προέκυψε η nera εκειδά
una Vergine bizantina con Bambino μελαχροινή
από το μακρινό Bisanzio δίκην ταυροπόλου άρα
και την Αρτέμιδα την Ταυροπόλο, και Βραυρωνία
πλάι στη θάλασσα εδώ της Αττικής κρυμμένη σάμπως
πού 'φερεν, λένε οι σεβαστοί 'θηναίοι, ξόανο απ' την Ταυρίδα
η ίδια η κόρη η σεσωσμένη Ιφιγενεία από συνετών θεών
και βράχων
και προσδέχεται τας κορασίδας και τα πρώτα τους τα ρούχα
αναθήματα κρεμαστά π' ανεμίζουν σαν φυσά το αεράκι
τ' αγόρια κόμην προσφέρουσι Χριστέ μου
Salvatore
ότι κομιούσι και μυήσεις δέχονται
παρά θεού του βίου
παιδικός ασκητισμός ζώης παιγνίδι
κατασκηνώσεις όπως παρ' ημίν, αρχαίες όμως
εν χώρα μύθου Βραυρωνία
πλάι στις Αραφηνίδες τις Aλές, τα νυν Ραφήνα
Λούτσα κι Αρτέμιδα θεά ναι
ρανίδα ζέση όπου θητεύουσι κόραι τη αυτή θεά αγρίμι
μικρές αρκούδες άρκτοι
και περιστέρια ωσεί τρυγόνες
διά προστασίαν ωριμάνσεως κοινωνικής
λέγε μην γάμος
σήμερα λιμνάζει ο ξενών
και τότε;
ΙΙΙ
πες μου
τη λατρεύεις;
κι όλα του γάμου δύσκολα
σαν πρώτα κεραμίδα
στρωτήρες καλυπτήρες επαέτιδαι σίμαι7
τριγλύφοις
να, κι ο Πυλάδης εν τέλει πήρε
την Ηλέκτρα
να πώς ενσωματώνεσαι σε μιαν ανδρο
κρατου
μένη
κοινωνία
να κάμεις τέκνα
IV
Θεός κύριε
πού το πας;
αγιασμό πήρες;
αγριασμό να δεις
Κρυόβρυση
Πούσι Καραγκιόζ, Λουκούι Μπουτ, Πούσι Μπούρτζι8
η περιοχή διαθέτει πολλάς πηγάς
συ τι δ' ανέθηκες;
εμένα τον αυτόν
ο ίδιος
______________
1. Ιλιάς, Β΄ 152: «[κι εσπρώχνονταν] να σύρουν τα καράβια, / εις την αγίαν θάλασσαν», αποδίδει ο Ι. Πολυλάς.
2. Πρβλ. Κατά Ματθαίον, β΄ 15.
3. «μέλαινά εἰμι ἐγὼ καὶ καλή», Άσμα Ασμάτων, Α΄ 5, λατινιστί γραμμένο στη βάση του ξοάνου.
4. Στα σισιλιάνικα.
5. 8η Σεπτεμβρίου, άλλως τής σποράς.
6. Ιλιάς, Β΄ 144-5: «πόντου / τ' αγριωμένα κύματα», αποδίδει πάλιν ο Ι. Πολυλάς
7. Όροι κεράμωσης ναού (πρβλ. Καλογερόπουλος Κων., 2013, Πραγματείαι Ακαδημίας Αθηνών, αρ. 71).
8. Ιbid., (σσ. 38, 39).