Χάρτης 58 - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023
https://www.hartismag.gr/hartis-58/biblia/mani-sulla-terra
Θα 'θελα πολύ να είμαι αγκιστρωμένη σε θεωρίες. Βοηθάν την αντιληπτική δυνατότητα, μας συμπαραστέκονται στην απορία —όταν μας καταλαμβάνει— και εν γένει δεν θα επιτρέπαμε στην σκέψη μας να συμποσούται σ’ αυτές, αν δεν μας παρείχαν αυτό το δίκτυο ασφάλειας και βεβαιοτήτων, απαραίτητο για την νοητική μας υγεία..
Πολλοί από μάς, εδώ χαμογελάνε ή γελάνε με τα ανωτέρω και άλλοι καγχάζουν —συχνά δικαίως—, και υποψιάζομαι ότι ο Μοδινός είναι εις εξ αυτών.
Όμως εδώ και χρόνια η προσκόλληση σε θεωρίες βλάπτει και εμένα σοβαρά την υγεία μου.. Αντίθετα η προσφυγή στην τέχνη, με όλες τις επιφυλάξεις που μπορεί να διατυπώσει κάποιος, με βοηθάει να νιώσω αυτά που με συγκινούν, καλύτερα.
Το βιβλίο του Μοδινού με τα διηγήματα —ορισμένα των οποίων έχουμε, οι πιστοί του, ξαναδεί—, με γύρισε χρόνια πίσω στην αστραφτερή από νεότητα και αντιφάσεις δεκαετία του 60, τότε που οι ταινίες φέρναν τα πολιτικά μηνύματα στις κεντρικές γειτονιές της Αθήνας, και, ο Φρανσίσκο Ρόσι μας χάρισε ρίγη Γνώσης (sic) και πληροφορίας με το «Mani sulla citta» (χέρια ψηλά από την πόλη) και την «Υπόθεση Ματέι»· εμβληματικές πολύτιμες ταινίες
«Μani sulla Terra», θα μπορούσε να λέγεται το τελευταίο βιβλίο του Μιχάλη Μοδινού 60 χρόνια αργότερα, που η τεχνολογία και η ακόλουθη κατάργηση των αποστάσεων μας επιτρέπουν να παρατηρήσουμε το φαιό δίκτυο των εργολάβων των ολιγαρχών των κάθε είδους ισχυρών.. το δίκυτο των διασταυρουμένων συμφερόντων.
Εννοείται τώρα πλέον τα «χέρια» τους είναι πάνω απ’ όλο τον πλανήτη..
Mani sulla Terra λοιπόν!
Ο Μοδινός το καταγράφει για μια ακόμα φορά με την χάρη και τον κυνισμό της γραφής του. Η ανθρώπινη παρουσία πάντα προσχηματική προκειμένου να δέσει η … ζάχαρη με τα αμύγδαλα, δηλαδή να γίνει βρώσιμη και γευστική η ουσία της διήγησης.
Ενδιάμεσοι έρωτες (για τους οποίους δεν ελλοχεύει καμία συμβίωση) συνεργατικές ευκαιριακές φιλίες, ταξίδια, πολυτελή καταλύματα και κρυμμένο βασανιστικό κενό στους ήρωες του βιβλίου. Η απομάγευση —ενίοτε εμφανής—, γίνεται συστατικό στοιχείο της ρεαλιστικής αφήγησης σε όλα τα επίπεδα. Προσωπικό, πολιτικό, ιδεολογικό κλπ.
Είναι όμως χάρισμα να μας ενημερώνει γι’ αυτά κάποιος, χωρίς να μας βυθίζει σε απελπισία. Ο Μοδινός το καταφέρνει με την γραφή του.
Δεν φοβάται τα σλάλομ στην αφήγηση, ούτε μασάει όταν καταγράφει την φαιότητα των δοσοληψιών. Η εποχή της τεχνολογίας έχει κι αυτή τα προτερήματα των ελαττωμάτων της. Τώρα μαθαίνουμε όλοι οι κοινοί θνητοί —λίγο πολύ— πώς γίνονται «ΑΥΤΑ».
Η επιλογή διήγημα vs μυθιστόρημα θεωρώ ότι είναι πετυχημένη, γιατί η γραφή του όσο πάει πυκνώνει και τα θέματα που πραγματεύεται είναι οδυνηρά, το χιούμορ δε που τα διατρέχει ενίοτε, δε «χωράει» σε εκτεταμένους διαλόγους και παρατεινόμενες περιγραφές..
Αυτά εν συντομία..
Όμως, τα προτερήματα του βιβλίου είναι πολλά και η επίγευσή του μακρά, εξαίρετη και παρατεταμένη· δηλαδή αυτό που ζητάμε απ΄ τη λογοτεχνία και το κρασί.
Να είναι ενδιαφέροντα καλοχωνεμένα και να τα θυμόμαστε
Για τις ώρες της τέρψης και της σκέψης.