Χάρτης 55 - ΙΟΥΛΙΟΣ 2023
https://www.hartismag.gr/hartis-55/ghastronomia/to-ghkioizeli-tatam-tis-vaghias
Στον Θερμαϊκό προς την Καλλικράτεια, σε μέρος απόμερο που οι παλιοί ονομάζουν Γκιουζελί, ανθίζουν την άνοιξη μικρά, πολύ μικρά άνθη, τα τατάμ. Δύσκολο να τα ξεχωρίσεις ανάμεσα στα βάτα και τα αγριόχορτα. Λένε, ότι όποιος καταφέρει να τα βρει και τα πιάσει χωρίς να τα ξεριζώσει, τα τατάμ ποτίζουν με το μαγευτικό τους άρωμα όλη την παλάμη μέχρι ψηλά τον καρπό. Έπαιρνε, λοιπόν, η Βάγια, που ήξερε καλά το μυστικό, την πήλινη κανάτα της με το βρόχινο νερό και με το που άγγιζε τα μικρά τατάμ, έβαζε αμέσως τα χέρια της μέσα στο νερό, αιχμαλωτίζοντας το μοναδικό αυτό άρωμα που κανένα άλλο λουλούδι δεν έχει στον κόσμο. Αυτό το νερό χρησιμοποιούσε στην μαγειρική της η Βάγια για να φτιάξει το «Γκιουζελί τατάμ». Το μαγείρευε τρεις φορές τον χρόνο, όσοι και οι μήνες της άνοιξης. Φορούσε την ποδιά της, που ήταν φτιαγμένη από κρόσσια ζάχαρης που κατέληγαν σε σοκολατιά ηδονικά τρουφάκια, τοποθετούσε την κατσαρόλα με το αρωματισμένο νερό στη φωτιά και όταν έπαιρνε βράση, έριχνε ξεφλουδισμένα κομμάτια από βοή φρέσκου αγέρα, τραγανισμένα φωνήεντα, ξύσμα μελαγχολίας και όλα αυτά, τα σκέπαζε με καλοκαιρινό φως, που κρατούσε καλά φυλαγμένο μέσα σε τρισδιάστατες φωτογραφίες από τη Λήμνο. Σαν άρχιζε το νερό να σώνεται, έβγαζε την κατσαρόλα από τη φωτιά και έχυνε το περιεχόμενο σε μακρόστενες πήλινες φόρμες, αφού τις είχε πρώτα αλείψει εσωτερικά με αφρούς κυμάτων και επιλεγμένους ήχους από νυχτερινές μουσικές.
Δυο μέρες μετά, ξεφόρμαρε και έκοβε σε λεπτές φέτες. Το φαγητό σερβιριζόταν στους καλεσμένους της σε συμβατικά πιάτα με τη διαφορά ότι, ακριβώς στη μέση του πιάτου υπήρχε μια μικρή εσοχή που έμοιαζε με ομφαλό και αναδευόταν αργά αργά σκορπίζοντας τα αρώματα του τατάμ. Όσοι είχαν τη τύχη να δοκιμάσουν το Γκιουζελί τατάμ δεν μπόρεσαν να περιγράψουν με λόγια τη νοστιμιά του, ποτέ δεν μπόρεσαν να βρουν τα κατάλληλα λόγια, όλοι, όμως, είχαν ξαφνικά τη δυνατότητα να αφηγηθούν, από την ημέρα αυτή και μετά, μια εξόχως πρωτότυπη ιστορία μοναδικής ομορφιάς.