Χάρτης 23 - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020
https://www.hartismag.gr/hartis-23/afierwma/perimenontas-ton-konto
Θυμάμαι τον Γιάννη όρθιο στην είσοδο του βιβλιοπωλείου, με κασκόλ τυλιγμένο στον λαιμό του. Ο Θανάσης συνήθως έλειπε σε δουλειές. Εγώ έλειπα διαρκώς στην Αμερική. Βρισκόμασταν όμως όταν περνούσα από την Αθήνα για λίγες ημέρες. «Θα έχεις ήδη δει τον Γκανά και τον Βαρβέρη», αντί να περάσεις από εδώ πρώτα, τρυφερά γκρίνιαζε στην αρχή. Συνεχώς πειράζαμε ο ένας τον άλλον, με μεγάλη σοβαρότητα, αν συνέβαινε και εμφανιζόταν κάποιος άλλος, που θα ήταν αδύνατον να αντιληφθεί ότι μας ένωναν οι διαφορές μας.
Έκπληξη ένιωσε μόνο μία φορά, όπως είχε πει, σε ραδιοφωνική εκπομπή την επιμέλεια της οποίας είχε. Σε ερώτησή του για το πώς βλέπω τον υπερρεαλισμό, είχα απαντήσει ότι «για (κάποιους από) εμάς» ο Εγγονόπουλος και ο Εμπειρίκος είναι «ρίζες» μας, όπως άλλοι λένε ότι για εκείνους είναι τα δημοτικά τραγούδια. Δεν κουβεντιάσαμε ξανά το θέμα.
Ο Γιάννης παρακολουθούσε με σκωπτική συμπάθεια τις συζητήσεις περί «γενιάς του ‘70», ενώ εγώ τις θεωρούσα ένα εύλογο καθεστωτικό σχήμα για να αποσιωπάται τι είχε μεσολαβήσει από τη «γενιά του ‘30», που λίγο πριν επέλθει η δικτατορία πρόλαβε να καθιερωθεί στις πιο ανοιχτές συνθήκες της δεκαετίας του 1960, καθώς ελάχιστοι έπαιρναν την ποίηση σοβαρά όταν οι «’30άρηδες» της παλαιάς εκείνης γενιάς έγραφαν τα καλύτερά τους ποιήματα. Και αργότερα, όλοι περίμεναν την πεζογραφία ή την επανάσταση ή την αστική τάξη. Αντί να περιμένουν τον Κοντό.
«Μην τα λες αυτά», με συμβούλευε. «Μόνο που τα σκέφτεσαι, προκαλείς κύματα απώθησης σε εγκεφάλους ανθολόγων, που θέλουν να σε ξεχνούν αδυνατώντας κάπου να σε εντάξουν, εκτός αν πρόκειται για γνώστες του στίχου, όπως ο Μαρκόπουλος». «Εγώ λείπω στο εξωτερικό», του έλεγα. «Φυσικό είναι αυτό να χαροποιεί όσους νομίζουν ότι είναι παρόντες. Εσύ πρέπει να προσέχεις να μην εκτιναχθείς ψηλά πολύ νωρίς, γιατί δεν θα σε συγχωρήσουν. Αρχηγούς αναζητούν οι μάζες των ποιητών, ώστε να μπορούν έπειτα να τους αποκαθηλώσουν. Κάθε εποχή διεκδικεί τη μετριότητά της».
Ο Γιάννης δεν ταξίδευε, ενώ ήταν από τους πιο πολυταξιδεμένους της εποχής του. Ο Γιάννης έκανε ότι δεν έβλεπε, ενώ τα εικαστικά, τεχνών και στίχου, συνιστούσαν κορυφαίο μέλημά του. Ο Γιάννης παρίστανε ότι δεν ενδιαφέρεται για εξελίξεις, ενώ διέθετε ένα από τα πιο διεισδυτικά βλέμματα σε σχέση με νεότερους συγγραφείς. Από αυτούς χρειάζεται να ακούσουμε τι περιμένουν.