Χάρτης 18 - ΙΟΥΝΙΟΣ 2020
https://www.hartismag.gr/hartis-18/klimakes/90-kala-genhtoyria
Τα προκαταρκτικά
Κάθε δευτερόλεπτα που περνά πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, σημειώνονται 4,5 νέες γεννήσεις ανθρώπινων όντων. Μέχρι να τελειώσετε την ανάγνωση του παρόντος μεγαλειώδους πονήματος των 719 λέξεων, θα έχουν γεννηθεί τουλάχιστον 6000 βρέφη. Από αυτά, όσα επιβιώσουν και ζήσουν στον λεγόμενο «πολιτισμένο» κόσμο θα είναι τουλάχιστον τα μισά. Ας σκύψουμε πάνω από ένα.
«Εύχομαι να γίνει ένας ευτυχισμένος άνθρωπος...» ακούμε να λέει βουρκωμένος ο πατέρας, καθώς του το φέρνουν μπαγλαρωμένο μέσα στο καρότσι του μαιευτηρίου για να το δει και να το καμαρώσει. Ας το βαφτίσουμε με το όνομα Τζιάκομο. Ωραίο δεν ακούγεται; Αρχοντικό, φινετσάτο, σένιο.
Και τώρα, δράση 90′′
Καλόκαρδη, μα περιττή η ευχή του δόλιου πατέρα. Ο Τζιάκομο θα γίνει ένας ευτυχισμένος άνθρωπος έτσι κι αλλιώς, με το καλό ή με το στανιό. Έστω και για λίγες στιγμές στη ζωή του, θα νιώσει ευτυχισμένος, θέλοντας και μη. Κι αυτό, γιατί γεννήθηκε σε έναν αιώνα όπου η ευτυχία αποτελεί μια πολιτισμική πάθηση, μετρήσιμη και υπολογίσιμη, δηλαδή συγκρίσιμη. Ο Τζιάκομο θα γίνει ευτυχισμένος κοιτώντας γύρω του κάποιους άλλους που έχουν πάθει λιγότερη ευτυχία από αυτόν. Δεν του μέλλεται να γίνει ένας κολίγος των σκοτεινών αιώνων που κοιμάται αγκαλιά με τα γουρούνια στην αχυρένια καλύβα του ή ένας πρωτοβιομηχανικός εξαθλιωμένος εργάτης που δουλεύει είκοσι ώρες τη μέρα στη φάμπρικα για μια σκουληκιάρα πατάτα στο πιάτο του, ούτε όμως κι ένας γαλαξιακός πρίγκιπας που τρώει ολημερίς μαύρες τρούφες με χρυσά κουτάλια κλεισμένος στο παλάτι του μαζί με τριακόσιες οδαλίσκες, τίγκα στις ορμόνες όλες τους. Ένας άνθρωπος του εικοστού πρώτου αιώνα πρόκειται να γίνει, δηλαδή ένας μέσος γήινος που μπορεί ανέτως να λοξοκοιτά καθημερινά αυτούς που μένουν στον επάνω ή στον παρακάτω, από τον δικό του, όροφο, μέσα στην Πολυκατοικία της Ευτυχίας. Κοιτώντας κάτω, συγκρίνει και ευτυχεί κάπως. Κοιτώντας πάνω, πατάει αμέσως το μπουτόν του ασανσέρ και περιμένει, ο αδαής, γεμάτος προσδοκίες. Διότι δεν γνωρίζει πως από μια ηλικία και μετά, σίγουρα μετά τα 20 και σιγουρότερα πολύ πριν τα 40, ο καθένα μας διαμορφώνει μέσα του ένα καθορισμένο επίπεδο ευτυχίας, στο οποίο επιστρέφει ό,τι κι αν συμβεί, σ’ όποιον άλλον όροφο κι αν έκανε για λίγο τις τσάρκες του.
Αυτό που μπορεί να ευχηθεί ο καλός πατέρας για το νεογέννητο βλαστάρι του, είναι όσο μεγαλώνει και ανδρούται, να συνεργάζονται καλά μέσα του τα οπιοειδή του με τη ντοπαμίνη του. Η ντοπαμίνη παράγεται και εκλύεται από τον μεσεγκέφαλο. Αυτή η ουσία θα ρίξει τον Τζιάκομο στη μάχη για την κατάκτηση του κύρους και των υλικών πόρων στη ζωή του. Είναι η ουσία που θα ρυθμίζει τον μηχανισμό των επιθυμιών του. Τα οπιοειδή, που κι αυτά τα εκλύει καθημερινά κάθε υγιής εγκέφαλος, έχουν άλλη δουλειά να κάνουν και λειτουργούν πιο βραχυπρόθεσμα. Θα ρεγουλάρουν τον μηχανισμό της ευχαρίστησης μέσα στον Τζιάκομο, απενεργοποιώντας όλες εκείνες τις ανταγωνιστικές απαιτήσεις οι οποίες μπορεί να τον κάνουν να παρεκκλίνει από δραστηριότητες ικανές να του προσφέρουν απόλαυση. Δηλαδή, είναι η προστατευτική ασπίδα που θα τον αφήσει, έστω και για λίγο, στην ησυχία του, για να απολαύσει ολίγη αγάπη, ολίγο σεξ, ένα πιάτο φαγητό ή τη φιλία ενός άλλου γήινου. Όλοι το ξέρουμε: όταν ετοιμάζεσαι να φιλήσεις και να φιληθείς, τα οπιοειδή σε κάνουν να ξεχνάς το γδαρμένο γόνατό σου ή την ανάγκη σου να πας και να το γδάρεις. Το κατασκευαστικό μειονέκτημα με τους γήινους είναι πως, πολύ συχνά, όταν η ντοπαμίνη πηγαίνει στο ταμείο των οπιοειδών για να εισπράξει τα κέρδη της, μένει με άδεια χέρια. Συνελόντι ειπείν με δυο λογάκια, οι γήινοι δεν είναι και πολύ καλοί στο να εκτιμούν τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στο συναίσθημα της ευτυχίας τους η εκπλήρωση των επιθυμιών τους. Συγχέουν το γεγονός ότι επιθυμούν κάτι με την εικασία ότι θα ευτυχήσουν αποκτώντας το. Τέλος χρόνου.
Αμέσως μετά
Εάν ήθελε να είναι πιο αποτελεσματικός αλλά και κάπως ιντελεκτουέλ και ντελικατέσεν ως πατέρας, θα μπορούσε να σκύψει πάνω από τον νεογέννητο Τζιάκομο και να του ψιθυρίσει απαλά στο άγουρο αυτί του την προειδοποίηση του Βίτγκενσταϊν: «Παιδί μου Τζιάκομο, δεν γνωρίζω γιατί είμαστε εδώ, αλλά είμαι εντελώς σίγουρος ότι δεν είμαστε εδώ για να διασκεδάσουμε.»