Είναι χαμένα, αλλά επίσης δεν είναι χαμένα αλλά κάπου στον κόσμο. Τα περισσότερα είναι μικρά, αν και δύο είναι μεγαλύτερα, ένα είναι ένα παλτό, ένα είναι ένας σκύλος. Από τα μικρά αντικείμενα, ένα είναι ένα συγκεκριμένο δαχτυλίδι, ένα είναι ένα συγκεκριμένο κουμπί. Έχουν χαθεί από εμένα και από το πού είμαι, αλλά επίσης δεν είναι χαμένα. Είναι κάπου αλλού και είναι εκεί για κάποιον άλλον ίσως. Αλλά αν δεν είναι εκεί για κάποιον άλλον, το δαχτυλίδι δεν έχει χαθεί, ακόμη, για τον εαυτό του, αλλά είναι εκεί, μόνο όχι εκεί που είμαι εγώ και το κουμπί εκεί, επίσης, αλλά όχι εκεί όπου είμαι.

Ποντίκια ζουν στους τοίχους μας αλλά δεν ενοχλούν την κουζίνα μας. Είμαστε ικανοποιημένοι αλλά δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί δεν έρχονται στην κουζίνα μας όπου έχουμε βάλει παγίδες, όπως έρχονται στις κουζίνες των γειτόνων μας. Αν και είμαστε ικανοποιημένοι, είμαστε επίσης αναστατωμένοι, γιατί τα ποντίκια συμπεριφέρονται λες και κάτι είναι λάθος με την κουζίνα μας. Εκείνο που το κάνει ακόμη πιο περίεργο είναι ότι το σπίτι μας είναι λιγότερο καθαρό από τα σπίτια των γειτόνων μας. Υπάρχουν περισσότερα τρόφιμα εκτεθειμένα στην κουζίνα μας, περισσότερα ψίχουλα στους πάγκους και βρομερά υπολείμματα από κρεμμύδια που μια κλωτσιά τα έστειλε εκεί όπου καταλήγουν τα ντουλάπια. Πράγματι, υπάρχουν τόσα σκόρπια τρόφιμα στην κουζίνα που το μόνο που μπορώ να σκεφτώ είναι ότι από αυτό έχουν ηττηθεί τα ποντίκια. Σε μια καθαρή κουζίνα, αποτελεί πρόκληση να βρουν αρκετό φαγητό κάθε νύχτα για να επιβιώσουν μέχρι την άνοιξη. Υπομονετικά κυνηγούν και ροκανίζουν για ώρες μέχρι να ικανοποιηθούν. Στην κουζίνα μας όμως αντιμετωπίζουν κάτι τόσο δυσανάλογο προς την εμπειρία τους που δεν μπορούν να το διαχειριστούν. Ίσως θα τολμούσαν μερικά βήματα, αλλά σύντομα το συντριπτικό θέαμα και οι μυρουδιές τα διώχνουν πίσω στις τρύπες τους, άβολα και αμήχανα που δεν μπορούν να ψάξουν στα σκουπίδια όπως θα έπρεπε.

Σχεδόν κάθε πρωί, η ίδια γυναίκα στην κοινότητά μας βγαίνει τρέχοντας από το σπίτι με το πρόσωπό της λευκό και το παλτό της να ανεμίζει τρελά. Φωνάζει «βοήθεια, βοήθεια» και ένας από εμάς τρέχει κοντά της και την κρατά μέχρι να ηρεμήσουν οι φόβοι της. Ξέρουμε ότι υποκρίνεται· τίποτε δεν της έχει πράγματι συμβεί. Αλλά καταλαβαίνουμε, γιατί δεν υπάρχει σχεδόν κανένας από εμάς που δεν έχει φτάσει στο σημείο κάποια στιγμή να κάνει αυτό ακριβώς που εκείνη κάνει και κάθε φορά χρειάστηκε όλη μας η δύναμη και ακόμη και η δύναμη των φίλων και των οικογενειών μας για να μας ηρεμήσει.

Για χρόνια η μητέρα μου έλεγε ότι ήμουν εγωίστρια, απρόσεκτη, ανεύθυνη κ.λπ. Συχνά ήταν ενοχλημένη. Αν αντιμιλούσα, κρατούσε τα χέρια πάνω στα αφτιά της. Έκανε ότι μπορούσε να με αλλάξει, αλλά για χρόνια δεν άλλαζα ή, αν άλλαζα, δεν μπορούσα να είμαι σίγουρη ότι είχε συμβεί, γιατί ποτέ δεν ήρθε μια στιγμή που η μητέρα μου να είπε «Δεν είσαι πια εγωίστρια, απρόσεκτη, ανεύθυνη κ.λπ.» Τώρα είμαι εγώ που λέω στον εαυτό μου «Γιατί δεν μπορείς να σκέφτεσαι τους άλλους πρώτα, γιατί δεν δίνεις προσοχή στο τι κάνεις, γιατί δεν θυμάσαι τι χρειάζεται να γίνει;» Είμαι ενοχλημένη. Νιώθω τη μητέρα μου. Πόσο δύσκολη είμαι! Αλλά δεν μπορώ να της το πω αυτό, γιατί την ίδια στιγμή που θέλω να το πω είμαι επίσης εδώ στο τηλέφωνο που μπαίνει ανάμεσά μας, ακούγοντας και έτοιμη να υπερασπιστώ τον εαυτό μου.

Τη νύχτα ήταν ένας διαφορετικός άντρας. Αν τον ήξερε όπως ήταν το πρωί, το βράδυ μετά βίας τον αναγνώριζε: ένας χλομός άντρας, ένας γκρίζος άντρας, ένας άντρας με καφέ πουλόβερ, ένας άντρας με σκοτεινά μάτια που κρατούσε την απόστασή του από εκείνη, που εύκολα μπορούσε να προσβληθεί, που δεν ήταν λογικός. Το πρωί ήταν ένας ρόδινος βασιλιάς, αστραφτερός, με μαλακά μάγουλα και σαγόνι, που μύριζε αρωματικό ταλκ, βγαίνοντας στο φως του ήλιου με μια μεγάλη αγκαλιά στη βασιλική κόκκινη καρό ρόμπα του …

Βλέπετε πως υπεύθυνες είναι οι περιστάσεις. Δεν είμαι πραγματικά περίεργο άτομο αν βάζω όλο και περισσότερα κομματάκια από σχισμένα χαρτομάντιλα στα αφτιά μου και δένω ένα κασκόλ γύρω από το κεφάλι μου: όταν ζούσα μόνη είχα όλη τη σιωπή που χρειαζόμουν.

Ένα ξέσπασμα θυμού κοντά στον δρόμο, μια άρνηση να μιλήσει στο μονοπάτι, μια σιωπή διασχίζοντας την παλιά σιδηροδρομική γέφυρα, μια προσπάθεια να φερθεί φιλικά στο νερό, μια άρνηση να δώσει τέλος στην αντιδικία στις επίπεδες πέτρες, μια κραυγή θυμού στην απότομη όχθη από χώμα, ένα κλάμα μέσα στους θάμνους.