Χάρτης 13 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020
https://www.hartismag.gr/hartis-13/theatro/el-conde-de-torrefiel-h-kopela-apo-to-praktoreio-taxidiwn-mas-eipe-oti-to-diamerisma-exei-pisina
[ 1 ]
Δυο φίλες συζητούν, και η μια λέει στην άλλη:Εδώ και καιρό βλέπω μεγάλους συγγραφείς, πολιτικούς όλων των τάσεων, ποιητές, μουσικούς, κινηματογραφιστές, σημαντικούς και επιφανείς διανοούμενους, να εκθειάζουν την έννοια του λαού, την έννοια του προλεταριάτου. Να ξέρεις πως όλοι αυτοί, όλοι αυτοί που τον δοξολογούν, τον λατρεύουν και τον χειροκροτούν ανελλιπώς, δεν έζησαν ποτέ με τον λαό, δεν έζησαν ποτέ με το προλεταριάτο. Πέρασαν τη ζωή τους κάνοντάς τον ποίηση, τραγούδια, θεωρίες, θεάματα, θεοποιώντας τον, αλλά μακριά του. Γιατί αυτοί οι καλλιτέχνες, οι πολιτικοί και οι διανοούμενοι στην πραγματικότητα δεν έχουν δει την αηδία που κρύβει ο λαός, την ευτέλεια των συγκινήσεών του, τη θλίψη του προλεταριάτου, τη διαστροφή στη ζωή του. Γιατί αυτοί που κάνουν ποίηση, πολιτική και διανόηση με θέμα τον λαό δεν έφαγαν ποτέ στα τραπέζια του, δεν κοιμήθηκαν ποτέ στα κρεβάτια του, δεν περπάτησαν εκεί που αυτός περπατά, δεν έχεσαν στις χέστρες του, δεν μαγείρεψαν στις κουζίνες του, και, κυρίως, δεν του μίλησαν ποτέ. Γιατί αν είχαν κάνει ένα από αυτά τα πράγματα θα ήξεραν ότι του λαού, με το να είναι δωροδοκήσιμος και διεφθαρμένος, του αξίζει ολόκληρος ο πόνος που μπορεί να αντέξει. Όσοι προερχόμαστε από τον λαό, όσοι ανατραφήκαμε και εκπαιδευτήκαμε από αυτόν, από το προλεταριάτο, όσοι κοιμηθήκαμε σε ράντσα, ζήσαμε σε μικρά σπίτια και φορέσαμε ρούχα αλλονών, ξέρουμε ότι εκεί δεν υπάρχει τίποτα ποιητικό ούτε καλλιτεχνικό ούτε εγκάρδιο, ούτε υγιές, ούτε καλό. Υπάρχει μια νοσταλγική και συναισθηματική προβολή, μια χαλαρότατη συγκίνηση που μπάζει νερά από παντού και δεν σ’ αφήνει να σκεφτείς. Η έννοια του λαού είναι θλιβερή, και κυρίως, είναι πολύ κοινότοπη. Όλος ο κόσμος μιλά γι’ αυτήν και τη χρησιμοποιεί, όπως κάνω κι εγώ τώρα δα. Το προλεταριάτο είναι ό,τι χειρότερο συνέβη στην Ιστορία. Το προλεταριάτο είναι αυτό που γεμίζει τις παραλίες, τους στρατούς, τα εμπορικά κέντρα, τα κωλόμπαρα, τις εκκλησίες και τα εργοστάσια. Τι μπορεί να βγει απ’ όλα αυτά; Κι έπειτα τους ακούς με τι τρόπο μιλάνε, τους βλέπεις με τι τρόπο γελούν, πώς μεθάνε, πώς εκφράζουν την τρυφερότητά τους, και τα καταλαβαίνεις όλα. Και έχω αποφασίσει να απομακρυνθώ απ’ δαύτους, γιατί δεν μου κάνουν καθόλου καλό· σκέψου πως όταν γυρίσει ο τροχός θα τους συμβεί, και πάλι, εκείνο που τους συνέβη και στην αρχή, και από πολίτες θα γίνουν, και πάλι, σκλάβοι. Και λυπάμαι γι’ αυτό.
Και αμέσως μετά άρχισε να κλαίει και είπε στη φίλη της:
Εδώ και καιρό ο φίλος μου κι εγώ δεν το κάνουμε στο ντους, και αυτό, αν και μοιάζει να είναι μια απλή βλακεία, είναι ένα κάποιο σύμπτωμα. Πριν από χρόνια το ντους ήταν ένα τέλειο μέρος για σεξ, όπως και το τραπέζι, η κουζίνα ή και ο διάδρομος. Στην αρχή όλο το σπίτι ήταν καλό μέρος για σεξ. Όμως άπαξ και το ντους χρησιμεύει για να κάνεις ντους, η κουζίνα για να μαγειρεύεις, το τραπέζι για να τρως και ο διάδρομος για να περπατάς, νιώθω σαν κάτι να έχει τελειώσει. Και κάνουμε σεξ μόνο στο κρεβάτι. Αλλά θυμάμαι πως όλα αυτά τα μέρη πλαισίωσαν το πάθος που είχαμε ο ένας για τον άλλο. Και ύστερα, σκουπίζοντας τα δάκρυά της, είπε στη φίλη της: νομίζω ότι χρειάζομαι διακοπές. Θα ερχόσουν μαζί μου αυτό το σαββατοκύριακο σε κάποια πόλη της Μεσογείου; Και η φίλη της, που ήταν καθηγήτρια τάι-τσι σε ένα κοινωνικό κέντρο του δήμου και κόντευε να σκάσει από τις άθλιες επιδόσεις ολονών και επειδή έβλεπε ότι ο κόσμος πάντα πηγαίνει σε μαθήματα στα κοινωνικά κέντρα του δήμου για να φλερτάρει και αδιαφορεί εντελώς για τον άνθρωπο που βρίσκεται εκεί και κάνει κωλοτούμπες για δέκα ευρώ την ώρα, της είπε: Φύγαμε τώρα αμέσως, δεν αντέχω άλλο αυτά τα άσπρα φώτα νέον. Κι εγώ χρειάζομαι να ξεκουραστώ ένα σαββατοκύριακο. Και, αφού μίλησαν για όλα αυτά, οι δυο φίλες αποφάσισαν να πάνε να περάσουν ένα σαββατοκύριακο στην παραλία.
[ 2 ]
Σου αρέσει το παγωτό φράουλα που τρως; Θα ’πρεπε να αγοράσουμε τίποτα τζαμάτες καρτ-ποστάλ απ’ αυτή την παραλία. Μου είπανε ότι στο τέλος της παραλιακής έχει ένα μίνι γκολφ. Ας κάτσουμε εδώ, που τα μοχίτο είναι πάμφθηνα και έχει ζωντανή μουσική. Θέλω να σου πω κάτι: Οι δύο βασικές κολόνες που στήριξαν τον 20ό αιώνα ήταν ο Έρωτας και η Πολιτική. Και στο όνομα του Έρωτα και της Πολιτικής έγιναν βαρβαρότητες. Και καλές και κακές. Από Έρωτα και Πολιτική δημιουργήθηκαν απίστευτα όμορφες ιστορίες, αλλά επίσης από Έρωτα και Πολιτική κάηκαν εκατομμύρια άνθρωποι. Μα αυτά, θεωρητικά, πέρασαν πια. Γιατί ο Έρωτας και η Πολιτική που κινούσαν τον κόσμο κατά τη διάρκεια ολόκληρου του 20ού αιώνα, την σήμερον ημέρα, 14 χρόνια αφότου άρχισε ο 21ος αιώνας, έχουν μετατραπεί σε Σεξ και Χρήμα. Είναι το ίδιο, αλλά δεν είναι και το ίδιο. Το Σεξ και το Χρήμα αποτελούν τη δεύτερη σαιζόν του προηγούμενου αιώνα, Έρωτα και Πολιτικής, όμως αυτό που συμβαίνει είναι ότι η πλοκή έχει γίνει πιο σκληρή, πιο ωμή, πιο σαφής. Κάποιος πήρε τις λέξεις Έρωτας και Πολιτική, που τόσα πάθη ξεσήκωσαν κατά τον 20ό, τις έριξε μέσα σε ένα μεταλλικό κουβά, τις περιέχυσε με διαλυτικό και το αποτέλεσμα ήταν από τον Έρωτα, Σεξ, και από την Πολιτική, Χρήμα. Αλλά δεν με στεναχωρεί καθόλου να σκέφτομαι ότι όλες απολύτως οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και όλες οι σχέσεις μεταξύ των χωρών ανάγονται σε σχέσεις Σεξ και Χρήματος. Εκείνο που με στενοχωρεί είναι που αργούμε να αντιληφθούμε ότι τα πράγματα είναι έτσι. Ας πούμε πως θα το αντιληφθούμε κατά τον 22ο αιώνα πια. Γιατί θα έπρεπε να αρχίσουμε να κατανοούμε τούτο τον αιώνα με τους νέους κώδικες και να αφήσουμε πια πίσω τους παλιούς. Επειδή βλέπω πολύ κόσμο να προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το τι συμβαίνει εδώ χρησιμοποιώντας ληγμένα εγχειρίδια. Και μου έρχεται στο μυαλό μια σκηνή από την ταινία Τιτανικός όπου κάποιοι άραβες τρέχουν στους διαδρόμους κρατώντας ένα αγγλικό λεξικό και προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσουν πού είναι η έξοδος ενώ όλα βουλιάζουν. Τώρα αυτό που επιβάλλει η ηθική, αυτό που ορίζει η δέσμευση, αυτό που κατακερματίζει τις στιγμές, είναι το Σεξ και το Χρήμα. Φτάσαμε στο χαμηλότερο σημείο που μπορεί να φτάσει κανείς, μάλιστα, έχουμε ήδη ανακατευτεί με το χώμα και με τους νεκρούς. Οι αξίες πλέον δεν στοχεύουν στον ουρανό, πάνε κατευθείαν στον πρωκτό. Δεν αισθανόμαστε πια την ιδέα της δικαιοσύνης, το μόνο που κάνουμε είναι να εκφράζουμε συμπόνια. Η ιδέα της τελειότητας έχει μια γεύση ανεπάρκειας. Το καλό είναι καλό μόνον όταν είναι πλειοψηφικό. Και το όμορφο είναι όμορφο αν δεν είναι γελοίο. Αλλά σου λέω ότι εντάξει με όλ’ αυτά. Δεν θα εναντιωθώ στον αιώνα μου, δεν θα παραπονεθώ, θα προσπαθήσω να επωφεληθώ απ’ αυτόν. Βέβαια ετούτος ο αιώνας έχει νέους κανόνες, άλλο ρυθμό, άλλους τρόπους για να δημιουργούμε δεσμούς μεταξύ μας, πιο γρήγορους, πιο φαύλους, πιο σαφείς. Και για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένη και εγώ, ο 20ός αιώνας είναι δυσκολοχώνευτος. Πολύ δυσκοίλιος. Και για αυτό τον λόγο το πρωί μοιάζουμε όλοι σφιχτοκώληδες, και το βράδυ δεν μπορεί να κοιμηθεί κανείς. Γιατί αυτό που έχουμε μέσα μας δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε. Ο 20ός αιώνας ήταν μια πελώρια μπάλα από σκατά, τόσο συμπαγής, τόσο μαγνητική, τόσο ζωντανή, τόσο πόρνη που μας στοιχίζει πολύ να την ξεφορτωθούμε. Και για αυτό τον λόγο η ζωή μας όλη ακόμα εστιάζει στο παρελθόν. Ακόμα μυρίζει στρατιωτικούς στους δρόμους, ροκ στα αγγλικά, ποπ αρτ, ντισκοτέκ στην πλατεία του χωριού και εκπτώσεις τύπου «αγοράζεις δύο και πληρώνεις ένα». Σήμερα ακόμα αγαπάμε, διαπραγματευόμαστε και ντυνόμαστε όπως στον 20ό αιώνα· δουλεύουμε, αγοράζουμε και χορεύουμε όπως στον 20ό αιώνα· ακόμη πουλάμε, σκεφτόμαστε και σωπαίνουμε όπως στον 20ό αιώνα. Και γι’ αυτό θα μου άρεσε να σου πω και κάτι τελευταίο: Ύστερα από την Εποχή του Λίθου, την Εποχή του Χαλκού, την Εποχή του Σιδήρου, τον Χρυσό Αιώνα, τον Διαφωτισμό, τον Αιώνα των Ανακαλύψεων, μόλις 14 χρόνια αφότου ξεκίνησε ο 21ος αιώνας, εγώ τολμώ να βαφτίσω αυτό τον αιώνα, για τον θρίαμβο του τεχνητού, για τον θρίαμβο του ψεύτικου, για την άρνηση της φύσης και του ενστίκτου, για την ευλογία του πλαστικού και για την αλχημεία που μετέτρεψε τον Έρωτα και την Πολιτική σε Σεξ και Χρήμα, εγώ τολμώ να βαφτίσω αυτό τον αιώνα, λέω, ως Αιώνα του Όμορφου Σκατού.
[ 3 ]
Έχω δυο πετσέτες: Αυτή ή αυτή; Ποια προτιμάς; Είμαστε πολύ άσπρες, αγόρασα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 50 για να μην επιστρέψουμε με πρόσωπα κόκκινα σαν τομάτες. Θα έπρεπε να επισκεφτούμε και κάτι. Ένα μουσείο ή ένα ζωολογικό κήπο; Τι θα σου άρεσε; Θέλω να σου πω κάτι: όταν ένας έξυπνος άνθρωπος ξέρει ότι είναι έξυπνος, αυτομάτως, γίνεται ένας άνθρωπος κακός. Γιατί δεν μπορεί να προκύψει τίποτα καλό από ένα έξυπνο άτομο που ξέρει ότι είναι έξυπνο. Μπορούμε απλώς να παρατηρούμε πώς κατασκευάζει τον κόσμο προς όφελός του, χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Είναι αδύνατο να τιθασεύσεις την ευφυία, η ευφυία πάντα χρησιμοποιεί τον άνθρωπο, αναζητά τον θρίαμβό της και πάντα θα αντιπαλεύει όλες τις άλλες ευφυίες. Και εκεί ξεκινάει η προαιώνια μάχη. Η ευφυία εναντιώνεται στα άτομα. Η ευφυία συντρίβει την ανθρωπότητα. Την αφανίζει. Τα πιο έξυπνα πρόσωπα που γνώρισα κατέστρεψαν μόνα τους τον εαυτό τους, ξέροντας μάλιστα, από την πρώτη κιόλας μέρα, πού θα κατέληγε η ιστορία. Ξέρουμε ότι η πραγματικότητα αυτοδημιουργείται, και ο έξυπνος άνθρωπος, που το ξέρει ότι είναι έξυπνος, καθημερινά κατασκευάζει έναν κόσμο όπου ο ίδιος και η εξυπνάδα του να μπορούν να ζήσουνε καλά ανεξάρτητα από οτιδήποτε, σαν σε θέρετρο. Γι’ αυτό και αδιαφορούμε για τον κόσμο που καταστρέφεται γιατί μας κυβερνά μία ανωτέρα διαταγή, θεία και αδιατάραχτη, που μας οδηγεί στον δρόμο της πικρίας: Να επιβιώσουμε και να είμαστε ευτυχισμένοι πάνω απ’ όλα. Είναι αδύνατο να οδηγηθεί η ευφυία προς ένα κοινό καλό, προς μια ιδέα πάνω-κάτω καλή για όλους. Η ευφυία είναι το κακό στον κόσμο. Και οι εταιρείες, τα κωλόμπαρα, οι κυβερνήσεις, τα γυμναστήρια, τα δικαστήρια, τα τηλεφωνεία, τα φαρμακεία, τα αστυνομικά τμήματα… τα Cash Converters, οι εκκλησίες, τα μεγάλα σουπερμάρκετ, όλα αυτά τα διαχειρίζονται άνθρωποι υπερβολικά έξυπνοι. Κι έπειτα, σε μια συγκεκριμένη ηλικία, πάνω-κάτω ώριμη, η ευφυία κατεβάζει τα παντζούρια, αποχαιρετά και σε αφήνει εντελώς γυμνή, μονάχη με τον εαυτό σου, σαν τίποτα παραπάνω δηλαδή από ένα κουρασμένο κορμί με τις εμπειρίες που σου πρόσφερε. Και βλέπεις πώς οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τον εαυτό τους σιγά-σιγά, και καταλήγουν να μην τους καίγεται καρφί για εκείνο το να επιβιώσουν και να είναι ευτυχισμένοι πάνω απ’ όλα. Και σέρνονται και γκρινιάζουν και ενοχλούν και κυκλοφορούν στον δρόμο σαν ράκη και λένε κάτι άπαιχτες παλαβομάρες. Και, αφού πια δεν έχουν προοπτικές μέλλοντος, εννοείται πως σου αραδιάζουν τις παρελθοντικές τους προοπτικές. Και να σου πω ένα πράγμα χωρίς να το πάρεις στραβά: εσύ κι εγώ είμαστε δύο έξυπνα άτομα, και το ξέρουμε, και αυτό αυτομάτως μας μετατρέπει σε άτομα κακεντρεχή. Εσύ κι εγώ είμαστε δυο τσούλες. Γιατί αδιαλείπτως προσπαθούμε να στρέψουμε την τύχη προς το δικό μας όφελος για να καταφέρουμε εκείνο που επιθυμούμε. Αλλά θέλω να σου πω και κάτι άλλο: Δεν είναι όλος ο κόσμος έτσι. Δεν είναι όλος ο κόσμος έτσι. Υπάρχουν καλοί άνθρωποι. Μόνο οι έξυπνοι άντρες και οι έξυπνες γυναίκες που δεν ξέρουν ότι είναι έξυπνοι συμπεριφέρονται σαν αληθινά ανθρώπινα όντα. Αυτοί, χωρίς να το ξέρουν, χωρίς να το εκμεταλλεύονται, είναι υπερβολικά δίκαιοι. Αλλά δεν το ξέρουν. Και νιώθω κάτι μεταξύ χαράς και λύπης όταν διαπιστώνω ότι βρίσκονται στον κόσμο και δεν ζουν αποκλειστικά για τους εαυτούς τους: Δεν βρίσκονται εδώ μονάχα για να επιβιώσουν και να είναι ευτυχισμένοι μόνο οι ίδιοι. Κινούνται με άλλον τρόπο, μιλούν με άλλον τρόπο, δεν έχουν διπλή γραμμή σκέψης, δεν θα σε παρασύρουν στην περιοχή τους. Η εξυπνάδα τους δεν τους περιορίζει. Και γι’ αυτό βλέπεις πως θα ήταν ικανοί να στερηθούν το φαγητό που είναι έτοιμοι να βάλουνε στο στόμα τους μόνο για να σου το δώσουν. Οι ενέργειές τους είναι εντελώς ανιδιοτελείς και, χωρίς να το θέλουν, λάμπουν. Είτε είναι στις πόλεις ή στα χωριά, δεν έχει σημασία. Και, για να σου πω την αλήθεια, όταν συναντάω κάποιον από αυτούς και μιλάμε, στενοχωριέμαι να τους κοιτάζω, λες και είναι ζώα υπό εξαφάνιση.
Αμάν, για δες! Ένας μεταλλάς! Μα τι δουλειά έχει ένας μεταλλάς σε μια παραλιακή; Βέβαια, και οι μεταλλάδες πάνε διακοπές. Το ήξερες ότι οι μεταλλάδες και οι καλόγριες είναι οι μόνες αστικές φυλές που ντύνονται με το τον ίδιο τρόπο χειμώνα και καλοκαίρι; Έχω μια ιδέα. Πάω να τον ρωτήσω αν ξέρει κανένα γαμάτο μέρος να πάμε απόψε το βράδυ. Άσε με να μιλήσω εγώ γιατί είχα ένα γκόμενο μεταλλά και ξέρω πολύ καλά πώς πρέπει να τους αντιμετωπίζεις. Λένε οι μεταλλάδες, αλλά είναι και λίγο κολλημένοι. Να σου πω. Συγγνώμη, μεταλλά. Γεια. Σε θέλω, για να σε ρωτήσω κάτι. Θα μπορούσες να μας πεις αν έχει κάποιο πάρτι ή κάποια συναυλία απόψε; Λέει ότι έχει μια συναυλία εδώ κοντά και ότι πρέπει οπωσδήποτε να πάμε πριν αρχίσει διαφορετικά δεν θα μας αφήσουν να μπούμε. Συγγνώμη, μεταλλά. Θα ήθελα να σε ρωτήσω κάτι ακόμα. Εσύ μπορείς να μου πεις πού είναι η συναυλία και τι ώρα αρχίζει; Τέλεια. Ευχαριστώ πολύ. Λέει ότι αρχίζει στις έντεκα και τέταρτο σε ένα στέκι που το λένε Το Άνδρον που είναι στο τέλος της παραλιακής. Ανοίγουν τη συναυλία οι Valadian και μετά παίζουν οι Sepultura. Λέει ότι αν τον περιμένουμε εδώ θα έρθει με μπύρες και με τους μεταλλάδες φίλους του, που και αυτοί είναι πολύ συμπαθητικοί και θα χαρούν πολύ να πάμε μαζί τους στη συναυλία. Καραλένε οι μεταλλάδες! Εγώ με τον Βιθέντε ήμουνα πολύ καλά. Ήμασταν πολύ καλά. Έχω κρατήσει ένα δαχτυλίδι που μου χάρισε.
[ 4 ]
Αν δεν έχεις τίποτα να προσφέρεις, πρόσφερε γεωμετρία, γιατί έτσι αυτό που σκέφτηκες μοιάζει να είναι πιο βαθυστόχαστο από όσο είναι πραγματικά. Δείχνει σαν κάτι να γίνεται, παρ’ όλο που δεν γίνεται τίποτα. Αν δεν έχεις τίποτα να προσφέρεις, πρόσφερε τάξη. Γιατί η τάξη, το να υπάρχει μια τάξη, δείχνει κάπως. Μόνο τα πιο κατεστραμμένα μυαλά χρειάζονται την τάξη, τη γεωμετρία, την απατηλή τελειότητα των συμμετρικών μορφών, το λευκό, την αρμονία, την οπτική ηρεμία. Εκείνος που δεν είναι ισορροπημένος, απαιτεί μια ισορροπία στον κόσμο. Και από κει γεννιέται η ανιαρή τέχνη, η επίπεδη μουσική, οι εύκολες, αναγωγικές και συμμετρικές προβολές των πραγμάτων, των ανθρώπων και των εαυτών τους. Γι’ αυτό μου φαίνεται τόσο τρομακτική η τάξη και η γεωμετρία. Γιατί είναι η προβολή του ψεύδους μολυσμένου από αλήθεια. Αν δεν έχεις τίποτα να προσφέρεις, πρόσφερε τάξη και θα υπάρξουν πολλοί που θα μπορέσεις να τους ξεγελάσεις, και γι’ αυτό θα μπορέσεις να ζήσεις λίγα ακόμη χρόνια στο τζάμπα. Αυτό που σου λέω μπορείς να το διαπιστώσεις στα κτήρια, στα σπίτια, στα εστιατόρια αυτών των καλοοργανωμένων πόλεων, στο πώς ντύνονται οι άνθρωποι, στο πώς τρώνε, στο πώς χαιρετούν και στον τρόπο με τον οποίο όλα δείχνουν τέλεια. Μην εμπιστεύεσαι εκείνους που έχουν καλοφτιαγμένους κήπους, μην εμπιστεύεσαι εκείνους που έχουν πεντακάθαρο σπίτι, μην εμπιστεύεσαι τα όμορφα σκηνικά στον κινηματογράφο, τη φωτογραφία με την αψεγάδιαστη προοπτική, τα τραγούδια με το ρεφρέν να επαναλαμβάνεται πολλές φορές. Μην εμπιστεύεσαι τους αρμονικούς σχεδιαστές, τους χορογράφους που προσπαθούν να τα χώσουν όλα σε υπολογισμούς οχτώ χρόνων, τις πολύ καλοφτιαγμένες γυναίκες, τους πολύ φρεσκοξυρισμένους άντρες, τους ανθρώπους με κάτασπρα δόντια. Συγγνώμη του σου το λέω αυτό αλλά, με την πρώτη ευκαιρία, όλοι αυτοί θα σε γδάρουν με ένα κουζινομάχαιρο, και πολύ τακτικά θα σε ξεκοκαλίσουν και θα κατατεμαχίσουν το σώμα σου, γιατί είναι , και δεν το ξέρουν, αυθεντικοί σχιζοφρενείς δολοφόνοι. Και όλα αυτά που λέω τα ανακάλυψα αφού πέρασα ένα χρόνο στην Αυστρία. Και όποιος έχει ζήσει ένα χρόνο στην Αυστρία σίγουρα ξέρει για τι μιλάω. Γιατί, παρ’ όλο που αυτή η ευρωπαϊκή χώρα περνάει εντελώς απαρατήρητη, είναι μια πηγή διαστροφής. Και αφού έζησα ένα χρόνο στην Αυστρία και ξόδεψα όλα τα λεφτά μου τρώγοντας βιεννέζικα σνίτσελ και προσπαθώντας να μάθω γερμανικά, άρχισα να συνειδητοποιώ πού βρίσκομαι. Και συνειδητοποίησα ότι ο παλαβός ο Μότσαρτ ήταν αυστριακός. Και συνειδητοποίησα ότι ο πορνοτρομοκράτης ο Σίγκμουντ Φρόυντ ήταν αυστριακός. Και συνειδητοποίησα ότι ο φιλάνθρωπος από τη Μαγιόρκα, ο Τόμας Μπέρνχαρντ, η ντεθού η Ελφρίντε Γέλινεκ και ο περιθωριακός Πέτερ Χάντκε είναι αυστριακοί. Και ο κακόβουλος ο Βίτγκενσταϊν ήταν αυστριακός. Και ο αυτιστικός ο Χανς Άσπεργκερ, που μάλιστα ήταν γιατρός της ντεθούς της Γέλινεκ, ήταν αυστριακός. Και ο μέθυσος ο Φραντς Σούμπερτ και ο ναζί διευθυντής ορχήστρας Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν, που ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε να γράψει σε κασέτα την Ενάτη του Μπετόβεν, ήταν αυστριακοί. Και η μοντέρνα του χωριού η Μαρία Αντουανέτα ήταν αυστριακή. Και εκείνος ο Φρέντυ Κρούγκερ ο Γιόζεφ Φριτσλ, που πολύ ευγενικά είχε απαγάγει την κόρη του για 24 χρόνια, είναι αυστριακός. Και ο σφάχτης αγελάδων ο Χέρμαν Νιτς, ή ο ζωγράφος των γυμνόκωλων μοντέλων, ο Έγκον Σίλε, και ο Γκούσταβ Κλιμτ που πουλάει παιδικά πόστερ σε πολυκαταστήματα, ήταν αυστριακοί. Επίσης από την Αυστρία έρχεται ολάκερος ο κανιβαλισμός του Μίχαελ Χάνεκε και ολόκληρος ο ρομαντισμός του Ούλριχ Σάιντλ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και ο μέγας καλλιτέχνης ο Αδόλφος Χίτλερ επίσης ήταν αυστριακός, αλλά ούτε πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Εξολοθρευτής είναι αυστριακός. Και ότι ο Φέλιξ Μπάουμγκάρτνερ, ο θεόμουρλος που έσπασε το φράγμα του ήχου όταν έπεσε από τα 39.680 μέτρα από την στρατόσφαιρα στη Γη, επίσης είναι αυστριακός.
Μήπως επειδή δεν έχουν θάλασσα; Ή μήπως επειδή δε γαμάνε; Ή επειδή είναι μια χώρα περικυκλωμένη από εφτά χώρες αισθάνονται καταπιεσμένοι κι έτσι τρελαίνονται; Ή μήπως από την υπερβολική δόση τάξης ή από το πόσο καθαρό διατηρούν το Παλάτι Μπελβεντέρε όπου έχεζε η Αυτοκράτειρα Σίσσυ, ή μήπως επειδή είναι ζαλισμένοι από τις τόσες στροφές που κάνουνε όταν χορεύουν Βαλς; Χωρίς αμφιβολία, η Αυστρία είναι η πιο διεστραμμένη χώρα του κόσμου. Και αυτό, είτε το θέλεις είτε όχι, την κάνει την πιο ανθρώπινη χώρα του κόσμου. Και για αυτό τον λόγο όλος ο κόσμος θα έπρεπε να περάσει ένα χρόνο της ζωής του στην Αυστρία, και να μην πάνε στην Ινδία ή στο Μεξικό να αναζητήσουν τον εαυτό τους. Εγώ βρήκα λόγους μόνο για να μείνω. Και η γεωμετρία, η τάξη, η συμμετρία, για όσους απεχθανόμαστε την αυθαιρεσία, για όσους απαρνιόμαστε εξολοκλήρου τη φύση, γιατί αγαπάμε πιο πολύ το τεχνητό από το φυσικό, το τακτικό από το αυθόρμητο, το ψεύτικο από το αληθινό, γιατί ξέρουμε ότι το παν είναι η απόφαση, και επομένως όλα είναι ένα ψέμα, και ότι η μοναδική αλήθεια είναι εκείνη του θέλει να δει κανείς, και ότι μόνο στην υπερβολή της φόρμας και του περιεχομένου βρίσκεται ο δρόμος προς την αλήθεια… η Αυστρία είναι η καλύτερη χώρα του κόσμου.
Κοίτα, ήρθανε τα μέταλλα. Λένε ότι είναι ώρα να πηγαίνουμε, ότι είναι αργά πια. Πάμε!
[ 5 ]
Οι δυο κοπέλες πήγαν στη συναυλία heavy metal και μετά όλοι μαζί πήγαν να γλεντήσουν. Πέρασαν πολύ καλά και έμαθαν πολλά πράγματα. Όταν κάθισαν σε ένα πάρκο, ένας μεταλλάς που δούλευε σε ένα σουπερμάρκετ αλλά έγραφε και ποίηση, και που είχε προσπαθήσει, ανεπιτυχώς, να δημοσιεύσει ποιήματα με τον εκδοτικό Pre-textos, είπε στη μία από τις κοπέλες: Ο κάθε ένας είναι ικανός να αγαπήσει μέχρι εσχάτων μόνο έναν άνθρωπο στη ζωή του, όλα τα άλλα είναι εύστοχες προσεγγίσεις, αλλά μόνο προσεγγίσεις. Ένας άλλος μεταλλάς που ήταν φανατικός με τα λατινικά και με τους Black Sabbath, είπε σε μία από τις κοπέλες: Όταν έκανα την πρώτη θεία κοινωνία στα εννιά μου ήξερα τι ήθελα από τη ζωή. Εκείνη τη μέρα, καθισμένος στην εκκλησία, δεν σταματούσα να κοιτάζω ένα κοριτσάκι ντυμένο, όπως κι εγώ, για τη θεία κοινωνία. Είχε μακριά, όμορφα και ίσια μαλλιά που επισκίαζαν παντελώς τον ιερέα και όλη του τη φάση. Ένας μεταλλάς, οδηγός ασθενοφόρου, είπε σε μία από τις κοπέλες: Όλοι πάντα πάνε και χαρίζουνε άχρηστα μαραφέτια αν και κανένας δεν θέλει να έχει άχρηστα μαραφέτια στο σπίτι του. Στο σπίτι μου έχω πέντε μπρελόκ από το Παρίσι με τον Πύργο του Άιφελ. Ένας άλλος μεταλλάς πολύ συμπαθητικός, που ήταν ερασιτέχνης στην τοξοβολία, είπε σε ένα από τα κορίτσια: Φαντάσου τη δριμεία μυρωδιά σκατών στην Κιβωτό του Νώε ύστερα από την πρώτη βδομάδα. Ο Νώε, η γυναίκα του και όλα τα ζώα εκεί μέσα στο καράβι να χέζουνε, να κοιμούνται και να τρώνε στο ίδιο μέρος χωρίς να μπορούνε να βγούνε έξω. Ο Νώε και η γυναίκα του άντεξαν στωικά τη δυσωδία γιατί το θέλησε ο Θεός. Τι καριόλης ο Θεός. Εγώ αντέχω τους φίλους μου στο στέκι γιατί έτσι θέλω εγώ.
[ 6 ]
Φίλοι και φίλες μέταλλα, περνάω πολύ καλά απόψε και θέλω να σας πω κάτι: Ποτέ, ακόμα και αν το νιώθετε στην ψυχή σας, ακόμα και αν είσαστε σίγουροι γι’ αυτό και δεν σας αφήνει να κοιμηθείτε, να σκεφτείτε ή να κάντε οτιδήποτε άλλο, ποτέ μην πείτε σε κανέναν ότι είσαστε ερωτευμένοι μαζί του. Γιατί όταν λέει κανείς τη φράση ‘‘είμαι ερωτευμένος μαζί σου’’ είναι η πιο καταστροφική φράση που μπορεί να ειπωθεί. Γιατί αυτές οι λέξεις θα σας μετατρέψουν αυτομάτως σε σκλάβους αυτού του προσώπου. Ξαφνικά, θα είσαστε στο έλεός του για τα πάντα. Και από εκεί ξεκινούν οι διαστροφές, γιατί θα μπορούσε να είναι πολύ όμορφο αλλά, έτσι που έχουμε αφομοιώσει τόσο πολύ την ιδέα του να πληγωνόμαστε όλη την ώρα και από παντού, εκείνο που θα μπορούσε να είναι υπέροχο μπορεί να σας κάνει να ζήσετε έναν εφιάλτη. Γιατί, χωρίς να το καταλάβετε, χαρίσατε σε αυτό το πρόσωπο την ψυχή σας, και αυτό είναι μεγάλο δώρο. Άθελά σας του είπατε: ‘‘Τώρα ακριβώς βρίσκομαι σε αυτό τον κόσμο για σένα και, ακόμη και αν εγώ δεν θέλω, μπορείς να μου κάνεις ό,τι σε ευχαριστεί περισσότερο, και ελπίζω να είναι καλό γιατί διαφορετικά θα υποστώ κάτι χτυπήματα γάμησέ τα, γιατί η ζωή μου εξαρτάται από εσένα. Είτε μου αρέσει είτε όχι.’’ Και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο φίλοι και φίλες μέταλλα, πιο πολύ και από την κεταμίνη στις 9 το πρωί. Αλλά παρ’ όλο που είναι πολύ επικίνδυνο, όποιος δε έχει καεί δεν ξέρει πώς είναι η φωτιά. Γι’ αυτό σας λέω πως κάθε φορά που παθιάστηκα για κάποιον άνθρωπο που συνάντησα στη ζωή μου, για κάποιον που μου αναστάτωσε την καρδιά, τον ερωτεύτηκα μέχρι θανάτου, γιατί νομίζω ότι αυτή είναι η καλύτερη επιλογή στη ζωή. Γιατί αν δεν αφεθείτε ποτέ πραγματικά σε κάποιον άνθρωπο, γιατί αν ποτέ δεν πάτε στον φούντο με κάποιον, δεν θα μπορέσετε ποτέ να πείτε κάτι πραγματικά βαθύ για κανέναν, και θα υπάρχει κάτι από τη ζωή που θα το έχετε χάσει. Και γι’ αυτό, φίλοι και φίλες μέταλλα, αυτά τα ποτά τα πληρώνω εγώ! Και αφού βλέπω ότι με ακούτε με πάθος, θέλω να πω κάτι ειδικά στις γυναίκες: Φίλες μου, όποια από εσάς θέλει να έχει έναν άντρα στο πλάι της για πολλά χρόνια, όποια από εσάς το έχει σκεφτεί και ξέρει ότι θέλει να έχει έναν άντρα πλάι της, νομίζω πως εγώ μπορώ να σας βοηθήσω. Εκ πείρας, σας λέω ότι έχω βρει τον καλύτερο τρόπο ώστε να είναι πάντα στο πλευρό σας ένας άντρας: Να μην δέχεστε ποτέ να τον παίρνετε από πίσω. Ποτέ. Γιατί οι άντρες μόνο αυτό θέλουν, και αποκλειστικά αυτό, και κρέμονται από αυτή την ιδέα μέχρι θανάτου. Και ο γκόμενός μου το μόνο που θέλει αυτό είναι, και ξέρω ότι τη μέρα που θα συμβεί αυτό θα έχει βρει ό,τι έψαχνε σε μένα από την αρχή, γιατί στην πραγματικότητα αυτό που θέλουν όλοι οι άντρες σε μεγάλο βαθμό, και πολύ ενδόμυχα, είναι να σοδομίσουν οι ίδιοι τον εαυτό τους. Και τον εαυτό τους και μεταξύ τους, να σοδομιστούν ομαδικά. Αυτή είναι η ανώτερη επιδίωξη στη ζωή τους. Ψάχνουν έναν άλλο εαυτό σε σένα, σε μένα, ή σε όποιον να ‘ναι. Και δε θέλω να σκεφτείτε ότι είμαι τρελή, αλλά ειλικρινά σας λέω ότι όλοι οι άντρες θα ήταν πανευτυχείς αν είχαν περάσει την εφηβεία τους κάνοντάς το απ’ τον κώλο με όλους τους φίλους τους στα χρόνια του Γυμνασίου και του Λυκείου, κάνοντάς το από πίσω ενώ πίνουν μπάφους, κάνοντάς το από πίσω ενώ ταξιδεύουν με Ιντερέιλ, κάνοντάς το από πίσω πάνω στη μηχανή, κάνοντάς το από πίσω ενώ πανηγυρίζουν για ένα γκολ. Αλλά ακόμα εκεί δεν φτάσαμε, μπορεί να φτάσουμε, αλλά ακόμα εκεί δεν έχουμε φτάσει. Κι όταν συμβεί αυτό, εσείς, οι άντρες, θα αρχίσετε να νιώθετε πιο ανακουφισμένοι, και θα πάψετε να μας κακομεταχειρίζεστε, να μας βιάζετε και να μας δολοφονείτε όπως κάνετε σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της Ανθρωπότητας. Και μπορεί αυτό που σας λέω να σας φαίνεται σαν μια αναγωγή αλλά, εδώ και κάμποσο καιρό, το πιστεύω με θρησκευτική ζέση.
Και όποιος έχει διαβάσει το 2666 του Ρομπέρτο Μπολάνιο καταλαβαίνει πολύ καλά αυτό που λέω.
[ 7 ]
Οι δυο φίλες ήταν πολύ κουρασμένες και κάθισαν στην παραλιακή για να δουν τον κόσμο να περνά. Είδαν τα εξής πρόσωπα: Έναν πατέρα, μία μητέρα και έναν γιο να περπατούν σιωπηλά. Τρεις γυναίκες 70 χρονών με πολύ μεγάλα στήθη να τις σέρνουν τα σκυλιά τους. Μια ομάδα νέων που μιλούσαν, τραγουδούσαν και φωτογραφίζονταν ασταμάτητα. Έναν άντρα με ένα προπαγανδιστικό μπλουζάκι ακουμπισμένο στην πόρτα ενός μπουρδέλου. Ένα ζευγάρι ηλικιωμένων με το δέρμα εντελώς καμένο από τον ήλιο να πίνουν κάτι χρώματος πράσινου. Μια πανάσχημη έφηβη που φορούσε πολύ προκλητικά ρούχα να κοιτάζει την αντανάκλασή της στο τζάμι μιας βιτρίνας. Δυο παράξενους άντρες καθισμένους σε ένα παγκάκι να φωτογραφίζουν στα κρυφά τους ανθρώπους που κάνουν βόλτα. Μία ελληνίδα από άλλο ανέκδοτο που άρχισε να τους διηγείται την ιστορία της ζωής της και που στο τέλος της ζήτησαν, ευγενικά, να φύγει. Έπειτα οι δυο κοπέλες, περπατώντας σιωπηλά, γύρισαν στο διαμέρισμα.
[ 8 ]
Οι δυο κοπέλες πήγαν σε μια πολύ όμορφη παραλία και, καθώς ήταν ξαπλωμένες και έκαναν ηλιοθεραπεία, η μία από τις δύο, που της άρεσε πολύ το θέατρο, είπε στην άλλη: Στα σχολεία και στα πανεπιστήμια διδάσκεται ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Ο κόσμος πληρώνει για να έχει τα κείμενά του· εκδίδονται ανθολογίες, δημοσιεύονται τα ποιήματά του, τα θεατρικά του έργα παίζονται σε όλο τον κόσμο, σε όλες τις γλώσσες. Τα έργα του χειροκροτούνται στο Πεκίνο, στο Βερολίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Μπουένος Άιρες. Θεωρείται ο καλύτερος ισπανός συγγραφέας του 20ού αιώνα, ακόμη και ένας από τους καλύτερους συγγραφείς του κόσμου. Και ακόμη, την σήμερον ημέρα, εν έτει 2015, το κουφάρι του Γκαρθία Λόρκα είναι πεταμένο σε μια τάφρο, στα περίχωρα της Γρανάδας, ανάμεσα στο Βίθναρ και το Αλφακάρ. Δεν έχει ούτε τάφο, ούτε όνομα, ούτε σταυρό. Φαντάζεσαι η αγγλική κυβέρνηση να είχε τον Σαίξπηρ θαμμένο στο βάθος ενός βάλτου; Φαντάζεσαι η γερμανική κυβέρνηση να είχε θαμμένο τον Μπέρτολτ Μπρεχτ σε ένα χαντάκι; Φαντάζεσαι η γαλλική κυβέρνηση να είχε θαμμένο τον Μολιέρο σε ένα αναψυκτήριο; Αυτό είναι το πιο κραυγαλέο παράδειγμα της ανεπαρκούς υγιεινής και του κακού γούστου της Ισπανίας, είπε η μια από τις δυο κοπέλες. Χωρίς αμφιβολία, δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα κακού γούστου και αδιαφορίας στην Ισπανία. Τα πράγματα δεν γίνονται σωστά όπως πάντα, και αυτό μας κάνει να επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, όπως πάντα, και πάντα. Κάποιος έρχεται στην Ισπανία και αποφασίζει να επισκεφτεί τον τάφο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, και πρέπει να βάλει αντηλιακό, να γεμίσει το παγούρι του νερό, να πάρει βαθιές εισπνοές και να αρχίσει την οδοιπορία. Πώς να μην είμαστε η ντισκοτέκ και το ντάπα ντούπα της Ευρώπης; Πώς να μην είμαστε το beach bar, το μοχίτο και η ξαπλώστρα της Ευρώπης; Και, μετά, σταμάτησε να λέει αυτά τα πράγματα και έμεινε ακίνητη κοιτάζοντας το μπλε χρώμα της θάλασσας, και αισθάνθηκε ευτυχισμένη, γιατί ήταν ήρεμη με τον εαυτό της αλλά σε εμπόλεμη κατάσταση με τον κόσμο, και στην τελική, αυτό το σαββατοκύριακο περνούσε και γαμώ.
[ 9 ]
Με συναρπάζει να βρίσκομαι σε ένα μέρος όπου δεν έχω ξαναβρεθεί και όπου δεν γνωρίζω κανέναν, απολύτως κανέναν, παράδειγμα Ρωσία ή Τουρκία, και να κάνω επιφανειακές σκέψεις για τους ανθρώπους που βλέπω να περνούν: αυτόν θα τον έπαιρνα· αυτή η κοπέλα φαίνεται συμπαθητική, σίγουρα θα γινόμασταν φίλες· αυτή η γυναίκα έχει πρόσωπο τρελής, θεότρελης· αυτός είναι πούστης, παντρεμένος με παιδιά· αυτός είναι τίποτα καθηγητής και ζει με τέσσερις-πέντε σκύλους. Υπάρχει ένα ποίημα της Σάρον Όλντς που περιγράφει πώς ο τετράχρονος γιος της την ξυπνάει στις 2 το πρωί γιατί κατουριέται. Και εκείνη σηκώνεται από το κρεβάτι, μπαίνει στο μπάνιο και πιάνει το πουλί του τετράχρονου γιου της για να ευστοχήσει στο κατούρημα. Και θυμάται πώς μια ώρα νωρίτερα έπιανε το πουλί του άντρα της για να εκσπερματώσει. Και εκείνη τη στιγμή αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει μια μύχια και ανησυχητική σύνδεση ανάμεσα στις δύο ενέργειες και στους δυο άντρες της ζωής της. Ύστερα το περιγράφει σε ποιητική μορφή. Και είναι ένα μεγαλειώδες ποίημα. Πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχει μια σχέση ανάμεσα σε κυβερνήσεις και κινηματογράφο. Η γερμανική κυβέρνηση, που πήγαινε στον κινηματογράφο, είδε ότι ο Φασμπίντερ της επιτίθετο και είπε: «Τον Φασμπίντερ δεν χρειάζεται να τον σκοτώσουμε γιατί αργοπεθαίνει από μόνος του». Και γι’ αυτό δεν τον σκότωσαν και περίμεναν να πεθάνει από καρδιακή προσβολή στα 36 του. Η γαλλική κυβέρνηση, που επίσης πήγαινε στον κινηματογράφο, είδε ότι ο Γκοντάρ της επιτίθετο και είπε: «Τον Γκοντάρ δεν χρειάζεται να τον σκοτώσουμε γιατί κανείς δεν καταλαβαίνει αυτά που κάνει». Και του επέτρεψαν να συνεχίσει να κάνει τις ταινίες του. Η ιταλική κυβέρνηση, που επίσης πήγαινε στον κινηματογράφο, είδε ότι ο Παζολίνι της επιτίθετο και σκέφτηκε: «Οι ταινίες του έχουν αντίτυπο, όλος ο κόσμος τον καταλαβαίνει, γίνεται πολύ σαφής, και δεν υπάρχει τρόπος για να πεθάνει». Και τότε φρόντισαν να τον πατήσει ένα αυτοκίνητο σε μια παραλία και να ρίξουν το φταίξιμο σε ένα παιδί δεκατεσσάρων χρονών. Το πιο διαστροφικό σε μια δικτατορία είναι το να μπορείς να την καταγγέλλεις ανοιχτά με απόλυτη ελευθερία λόγου, όπως κάνω εγώ τώρα. Η απόφαση να πας να περάσεις το σαββατοκύριακο στην παραλία με τον φίλο σου γιατί είσαστε χάλια και ζητάτε μια συμφιλίωση είναι σαν να προσπαθείς να φτιάξεις τον καρκίνο του δέρματος με ένα χανζαπλάστ. Συνειδητοποίησα ότι οι άνθρωποι έχουμε μόνο τρία θέματα συζήτησης, μόνο τρεις τρόπους να μιλάμε μεταξύ μας. Υπάρχουν οι άνθρωποι που μιλούν για ιδέες, οι άνθρωποι που μιλούν για τους υπόλοιπους ανθρώπους και οι άνθρωποι που μιλούν για τους εαυτούς τους. Βασικά το να μιλάς για ιδέες θεωρείται ανώτερο από το να μιλάς για τον εαυτό σου ή για τους άλλους. Αλλά μην μπερδεύεσαι γιατί το να μιλάς για ιδέες δεν είναι καλύτερο από το να μιλάς για τον εαυτό σου. Ο κόσμος είναι γεμάτος απατεώνες, γεμάτος. Τσαρλατάνους που υποτίθεται ότι μιλάνε για ιδέες, αλλά που στην πραγματικότητα μιλάνε για τους εαυτούς τους. Είναι εύκολο να διακρίνεις την τρέλα στα μάτια των ανθρώπων. Ο Θεός δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει πραγματικά είναι ο άνθρωπος που πιστεύει στον Θεό. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα ευοδωθεί η ιδέα του να γίνει αποδεκτή η πρόταση να τρώμε ανθρώπινο κρέας. Δώσε μου 50 χρόνια. Και αυτό αν δεν έχουμε ήδη αρχίσει και δεν το πήραμε χαμπάρι. Για ένα διάστημα ήμουν χάλια. Και για να το ξεπεράσω πέρασα έναν ολόκληρο χειμώνα πηγαίνοντας για τρέξιμο, γιατί ήταν ο καλύτερος τρόπος για να καταπραΰνω την απελπισία και το άγχος. Και, τώρα που είμαι πολύ καλά, κάθε φορά που βλέπω κάποιον να πηγαίνει για τρέξιμο φαντάζομαι τι είδους προβλήματα μπορεί να έχει αυτός ο άνθρωπος, πόσο άγχος και απελπισία. Αν κάποιος σου πει ότι πάει για τρέξιμο για να αδυνατίσει να μην τον πιστέψεις. Στην πραγματικότητα βρίσκεται στο χείλος της κατάθλιψης. Γιατί δεν υπάρχει άλλος λόγος από την απόλυτη απελπισία, ώστε μια πολιτεία ολόκληρη, στις 8:30 το βράδυ, να βάζει κάτι άθλια κολλάν, μια φρικτή τέκνο μουσική, μια αθλητική κορδέλα στο κεφάλι, ένα καρδιοσυχνόμετρο στο μπράτσο, και να πετάγεται κατηφής στον δρόμο. Το να βρίσκεσαι στο χείλος της κατάθλιψης είναι ο μόνος λόγος ώστε μια ολόκληρη πόλη να παραμορφώνεται στις 8:30 το βράδυ με τέτοιο άθλιο γούστο και να αρχίζουν όλοι να τρέχουν για να ιδρώσουν σαν γουρούνια, και να μην τους νοιάζει να σταματάνε δίπλα σου σε ένα φανάρι και έτσι, σιχαμεροί και με κόκκινο πρόσωπο, να παραμένουν εκεί δίπλα σου, κάνοντας πηδηματάκια για να μην χάσουν τον ρυθμό τους. Όταν ήμουν μικρή νόμιζα ότι στις συζητήσεις μετά από το φαγητό στα οικογενειακά τραπέζια συζητιούνταν τα σημαντικά θέματα των μεγάλων. Αλλά τώρα συνειδητοποίησα ότι στις συζητήσεις μετά από το φαγητό στα οικογενειακά τραπέζια όλος ο κόσμος χασμουριέται και έχει όρεξη να πάει σπίτι του να πάρει τον μεσημεριανό του υπνάκο. Η μαμά μου δίπλωνε τα ρούχα και άκουγε Μανουέλ Σεράτ. Εγώ διπλώνω τα ρούχα και ακούω Λάνα ντελ Ρέι. Έχω μια φίλη, τη Φερνάντα, που λέει ότι αυτή δεν τρώει πούτσες γονατιστή. Αναγκάζει τους άντρες να ανεβαίνουν σε μια καρέκλα κι έτσι αυτή μπορεί να είναι όρθια με το τσουτσούνι στο ύψος του στόματός της. Γιατί η φίλη μου η Φερνάντα λέει ότι ποτέ των ποτών δεν πρέπει να γονατίζεις μπροστά σε έναν άντρα. Ό,τι έχει τη λέξη «Ευτυχία» και από κάτω ένα 090, μην το εμπιστεύεσαι. Δεν ξέρω τι μου συμβαίνει και μου έρχεται το όνομα του Κρις Άισαακ. Τις προάλλες είδα ένα γκράφιτι στον δρόμο που έλεγε: Ζήτω ο Φρανθίσκο Φράνκο Μπατιάτο! Έμεινα. Ακόμη τη σήμερον ημέρα κάνω την κοιμισμένη για να μη με ενοχλούν. Μόλις έπεσε μια γλάστρα στον δρόμο και κανείς δεν πτοήθηκε.
[ 10 ]
Έχω ένα φίλο που δούλεψε για πολλά χρόνια σε ένα φωτογραφείο και από τα χέρια του περνούσαν όλες οι φωτογραφίες όλων των ανθρώπων της γειτονιάς. Και ο φίλος μου τα βράδια μου διηγούνταν απίστευτες ιστορίες: Ψευδοερωτικές συνευρέσεις με κατοικίδια, πολύ περίεργες στάσεις στο ντους, δωμάτια που μοιάζουν φυλακές, κουζίνες που μοιάζουν χωματερές και ερωτικές σχέσεις με το φαγητό. Νομίζω ότι θα έπρεπε να απομακρύνουμε τον άνθρωπο από την καθημερινότητά του, να τον αποσπάσουμε από το καθημερινό, να του επιτρέψουμε να ζήσει κάποτε κάτι εξαιρετικό, γιατί μια μέρα αυτός ο άνθρωπος θα πεθάνει και το πιο αστείο είναι ότι δεν θα το καταλάβει πότε πέθανε. Ένα βράδυ είχαμε μαζευτεί πολλοί φίλοι και τρώγαμε στα τραπεζάκια έξω από ένα εστιατόριο της Μαδρίτης, και μετά από το φαγητό όλοι μιλούσαν για τις ερωτικές τους σχέσεις, και τι είδους ήταν και πώς ένιωθαν. Και μιλούσαν για ομοφυλοφιλία, για τρανσεξουαλικότητα, για πολυαγάπη, που είναι πολύ της μόδας τελευταία, για πανσεξουαλικότητα, για σχέσεις με άτομα ουδέτερου φύλου. Και, όλη αυτή την ώρα, εγώ ήμουν σιωπηλή και άκουγα. Και, όταν ήρθε η σειρά μου να μιλήσω, ντράπηκα πολύ να πω ότι εγώ ήμουν απλά και μόνο ετεροφυλόφιλη. Γιατί κανείς τους δεν ήταν απλά και μόνο ένα πράγμα. Και είπα ψέματα στους φίλους μου, τους είπα ότι ήμουν αμφιφυλόφιλη, και ότι, αν και προτιμώ τους πούτσους, ένα καλό μουνί αρέσει στον οποιονδήποτε. Ενώ στην πραγματικότητα η μυρωδιά του αιδοίου, μέχρι και η μυρωδιά του δικού μου του αιδοίου, με κάνει να πισωπατώ σαν κάβουρας. Όμως δεν μπόρεσα να είμαι ειλικρινής και είπα ψέματα στους φίλους μου. Και τότε σκέφτηκα τον εαυτό μου, που αποφοίτησα από ένα σχολείο καλογραιών, που γνωρίζω πολύ καλά τη Βίβλο, και παρ’ όλο που το προσπαθώ δεν μπορώ να τη βγάλω απ’ το μυαλό μου, και τότε κατάλαβα τον Άγιο Πέτρο που εκείνη τη νύχτα κρίθηκε ικανός να απαρνηθεί ως και τρεις φορές τον Ιησού για να μην τον θεωρήσουν ως έναν από τους δικούς του. Έχω μια θεωρία: Νομίζω ότι η αληθινή δημοκρατία συνίσταται στην ύπαρξη των πλουσίων, υπερβολικά πλουσίων και υπερβολικά εξαρτημένων από την κοκαΐνη, και στην ύπαρξη των φτωχών, υπερβολικά φτωχών και υπερβολικά εξαρτημένων από την κοκαΐνη. Θα σου πω κάτι για τις σχέσεις των ζευγαριών. Αυτός που έχει την εξουσία σε ένα ζευγάρι, αυτός που ορίζει, αυτός που φοράει τα παντελόνια, είναι πάντα ο ασχημότερος. Αν όμως η διαφορά είναι τρομαχτική, δηλαδή, αν το ένα άτομο είναι πολύ όμορφο και το άλλο άτομο είναι κατηγορηματικά άσχημο, να ξέρεις ότι εκεί συμβαίνει κάτι πολύ διεστραμμένο, πολύ αλλόκοτο, κάτι που κανείς δεν το ξέρει και που αξίζει τον κόπο να ακουστεί. Η λέξη ‘‘Μνημείο’’ ετυμολογικά σημαίνει ‘‘υπενθύμιση’’. Και οι πόλεις είναι γεμάτες από σήματα υπενθύμισης, που σου λένε ‘‘πρόσεχε πολύ, γιατί αυτό που συνέβη μπορεί να ξανασυμβεί’’. Σύμφωνα με τη μέθοδο των τριών, νομίζω ότι θα έπρεπε να βγάλουν την Αρκούδα και την Κουμαριά από την πλατεία Ντελ Σολ της Μαδρίτης, που δεν χρησιμεύει σε τίποτα, και στη θέση τους να βάλουν μια προτομή του Φράνκο. Ή να βάλουν μια προτομή του Φράνκο στη θέση του αγάλματος του Καρόλου του 3ου, που κανένας δεν ξέρει ποιος είναι και όλοι οι τουρίστες τού βγάζουν φωτογραφίες νομίζοντας ότι είναι ο Δον Κιχώτης έφιππος στο άλογό του τον Ροσινάντε. Ακόμα τη σήμερον ημέρα μένω έκπληκτη όταν βλέπω κάποιον να κάνει κάτι πολύ συγκεντρωμένος. Ήμουν με έναν τύπο για ένα χρόνο και μια μέρα μου είπε: «Για μένα η Αγάπη είναι η ιδέα του Καλού, μου κάνει καλό να είμαι μαζί σου, και αυτό είναι η Αγάπη. Το πάθος είναι κάτι που εξαφανίζεται, αλλά αυτό που ενώνει τους ανθρώπους είναι η Αγάπη, η ιδέα του Καλού». Και αυτό μου τα έσπασε τόσο πολύ που σε δυο βδομάδες είχαμε κιόλας χωρίσει. Τι είναι αυτό το «η Αγάπη είναι η ιδέα του Καλού»; Μα τι σκατά φράση είναι αυτή; Να πάρεις πυροτεχνήματα που περίσσεψαν απ’ την Πρωτοχρονιά και να τα ρίξεις μια βραδιά οποιαδήποτε τον Μάρτη, αυτό μάλιστα, αυτή είναι μια θρυλική στιγμή. Όταν ήμουν μικρή και πηγαίναμε με το αυτοκίνητο με τους γονείς μου, και πηγαίναμε σε λιβάδια και σε βουνά, κάθε φορά που έβλεπα μια αγελάδα, ένα πρόβατο ή ένα άλογο, από το παράθυρο του αυτοκινήτου, αμέσως σκεφτόμουν: «Τώρα θα μου πουν να κοιτάξω την αγελάδα, το πρόβατο, το άλογο, ανάλογα με το ζώο που συναντούσαμε», και αμέσως η μαμά μου μού έλεγε: «Κοίτα μια αγελάδα, την είδες;» Και εγώ έδειχνα προσποιητή έκπληξη αφού ήξερα ότι στη διαδρομή από το σπίτι μας στη Μαδρίτη μέχρι το σπίτι του παππού και της γιαγιάς στη Σεγκόβια θα συναντούσαμε χιλιάδες αγελάδες, πρόβατα ή άλογα να βόσκουν τριγύρω. Το ίδιο συνέβαινε όταν εμφανιζόταν ένα τρένο, μόνο που τότε μου ζητούσαν να προσθέσω και ένα χαιρετισμό. Στην αρχή μας είπαν ότι η Ισπανία είναι Ευρώπη. Τώρα μας λένε ότι είμαστε Νότια Ευρώπη. Σε λίγο, όταν θα μας ρίξουν ακόμη πιο χαμηλά, θα μας πούνε αφροευρωπαίους. Μέχρι και οι ίδιοι οι κάτοικοι της Λίμνης του Νες στη Σκωτία ξέρουν ότι εκεί δεν υπάρχει τέρας και μπούρδες, αλλά δεν μπορούν να το ομολογήσουν ανοιχτά σε κανένα γιατί ζουν από αυτό, με τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα μπλουζάκια και τις εκδρομές γύρω από τη Λίμνη του Νες. Το ίδιο συμβαίνει με τη θρησκεία. Γνωρίζω απόλυτα ότι ο πιο άθεος άνθρωπος του κόσμου είναι ο Πάπας. Βρήκαν ένα νεκρό παιδί στην πισίνα του διαμερίσματος. Έτσι, πνιγμένο. Έπαθε αναρρόφηση. Από αυτά τα πράγματα που νομίζεις ότι δεν συμβαίνουν ποτέ, αλλά να που συμβαίνουν. Τι περίεργο να πεθάνεις από διακοπές.
Κοίτα! Ένας των δημοσίων σχέσεων! Τι θέλει; Γεια! Λέει ότι μας κερνάει δυο σφηνάκια αν πάμε στα εγκαίνια του μαγαζιού του. Και τι μουσική παίζουν στο μπαρ σου; Ωχ, σκυλάδικα. Μπα, δεν ψηνόμαστε. Και προς το κλείσιμο; Α, σκυλάδικα τέκνο! Καλά, πάμε αλλά αν μας κεράσεις δυο ποτά, εντάξει; Πάμε να γλεντήσουμε.
[ 11 ]
Τα κορίτσια περνούσαν πολύ καλά στα εγκαίνια. Στις 2.30 γνώρισαν ένα πολύ συμπαθητικό παιδί που τους ρώτησε αν ήθελαν μια γραμμή κοκαΐνη. Εκείνες είπαν ναι και κλείστηκαν οι τρεις τους στο μπάνιο. Αφού πήραν τη γραμμή κόκα άρχισαν να μιλάνε:
– Έχεις φίλο;
– Εγώ όχι, αλλά αυτή ναι.
– Καλά, κι εγώ έχω, αλλά νομίζω πως μόλις επιστρέψω στο σπίτι θα αλλάξουν τα πράγματα.
– Γιατί;
– Γιατί αγαπιόμαστε, αλλά είμαστε θλιμμένοι. Οι συνθήκες θα όφειλαν να ενισχύουν την αγάπη αλλά, αν το συνειδητοποιήσεις, είμαστε συνεχώς τόσο υπερδιεγερμένοι και μπερδεμένοι εξ αιτίας της μεγάλης ποικιλίας εξωτερικών ερεθισμάτων, που δεν ξέρουμε αν αγαπιόμαστε πραγματικά ή αν η αγάπη μας είναι απλώς μια συνέπεια του ζόφου που μας προκαλεί ο κόσμος. Έχουμε συνηθίσει να επιβιώνουμε, παρά να ζούμε, και έτσι, με αυτό τον συνεχή φόβο, εγώ δεν θέλω να προχωρήσω.
[ 12 ]
Το επόμενο πρωί, σε μια καφετέρια όπου έπιναν κάτι, η μια κοπέλα είπε στην άλλη: Ο Ιησούς Χριστός είναι ένα είδωλο ποπ. Ο χριστιανικός σταυρός είναι ένα είδωλο ποπ. Η ναζιστική σβάστικα είναι ένα είδωλο ποπ. Το πανκ είναι ποπ. Η κοκαΐνη είναι ποπ. Το ΑΙDS είναι ποπ. Το να βγαίνεις φωτογραφία στο Βατικανό είναι ποπ. Το να έχεις ένα κομμάτι από το τείχος του Βερολίνου είναι ποπ. Ο φασισμός είναι βιντάζ. Ο χριστιανισμός είναι ρετρό. Το μανιτάρι πάνω από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είναι μια όμορφη φωτογραφία. Η Γκερνίκα είναι απλώς ένας διάσημος πίνακας. Το Άουσβιτς έχει μετατραπεί σε ένα θεματικό πάρκο για τουρίστες. Ο 20ός αιώνας είναι ένα ανέκδοτο, της είπε. Όλες οι συγκρούσεις και τα κινήματα του 20ού αιώνα είναι απλώς και μόνο υλικό για το μάθημα της ιστορίας, ή μια πληροφοριακή μάζα από όπου μπορεί να βγει καλλιτεχνικό υλικό, είτε είσαι ο Σπίλμπεργκ είτε ο Ταραντίνο. Και αυτό συμβαίνει εξ αιτίας της τάσης να εκχυδαΐζουμε τα πάντα, να τα υποβιβάζουμε όλα, να είμαστε υπεράνω όλων. Νομίζω ότι πλησιάζουμε σε έναν άλλο μεγάλο πόλεμο. Μόλις έβγαλα 100 ευρώ για να γεμίσω το ντεπόζιτο της βενζίνης. Καλό θα ήταν να φεύγουμε πριν νυχτώσει. Πέρασα πολύ καλά αυτό το σαββατοκύριακο. Θα μπορούσαμε να το επαναλάβουμε, δεν νομίζεις;
Στην Κριστίνα Θελάδα και την Τάνια Μπεγελέρ
Η μετάφραση σε μεγάλο βαθμό έχει σεβαστεί τη στοιχειοθέτηση του πρωτότυπου κειμένου και έγινε με βάση την έκδοση: El Conde de Torrefiel, La chica de la agencia de viajes nos dijo que había piscina en el apartamento. TEATRON.TINTA#4, 2014, Bαρκελώνη.
Το 2010, στη Βαρκελώνη, 0 Πάμπλο Χισμπέρτ (Pablo Gisbert (1982) μαζί με την Τάνια Μπεγελέρ (Tanya Beyeler) ιδρύουν τη θεατρική ομάδα El Conde de Torrefiel [Ο Κόμης του Τορεφιέλ], ένα πρότζεκτ θεάτρου και ζωής που συνδυάζει τις πλαστικές τέχνες με τη σύγχρονη λογοτεχνία.
Πληροφορίες για την ομάδα και την παράσταση: